AB Radikal Kararı Onayladı

Çağımızın en büyük felaketi olan küresel ısınma ile sürdürülen küresel mücadele sürüyor. Kyoto sözleşmesini henüz imzalamayan dünya devleri olmasına rağmen bu sözleşmeye en büyük hassasiyeti gösteren Avrupa Birliği idi. En büyük üreticisi EADS ve bünyesindeki şirketler ile küresel ısınmaya karşı teknolojik alanda da mücadele veren Avrupa Birliği, şu ana dek mücadelesinin faturasını kimseye yansıtmamıştı. Ancak bu defa durum farklı...

2020’ye kadar sera gazı salınımını %20 kadar azaltmayı planlayan Avrupa Birliği, küresel ısınmayla mücadele projelerinin havacılık ayağını Cuma günü parlementoda onayladı. Üstelik kararlar sadece üye ülkelere ait havayolu firmalarını değil, Avrupa’daki meydanlara uçmak isteyen dış ülkelerin havayollarını ve rotasını Avrupa Birliği hava sahasından geçiren tüm firmaları ilgilendiriyor.

Yıllık 4 milyar avro

Parlementonun kararı küresel ısınmaya karşı önlem almayan havayolu firmalarını hedef alıyor. 2012’de uygulamaya konacak yeni kurallar ile Avrupa yönlü, Avrupa kalkışlı ya da rotası Avrupa hava sahasından geçen tüm uçuşlara ek bir vergi eklenecek. Ek çevre vergileri uçuş sayısı ve uçuşların rotasının uzunluğuna göre belirlenecek. Bu vergiler şu anki uçuş yoğunluğuna göre hesaplandığında havayollarına yansıyacak bu ek faturanın yaklaşık toplam tutarı yıllık 4 milyar avro kadar.

Firmalar tepkili

Resesyon riski, küresel mali kriz, pariteye bağlı olarak yakıt ithalatından görülen zarar ve son yakıt krizinin etkilerinin atlatamamanın ekonomik getirileriyle savaşan havayolu firmaları kararın onanmasından sonra tepki verdi. Avrupa Birliği parlementosunu anlayışlı olmaya davet eden havayolu firmalarından bazılarının yetkilileri, konuyla ilgili açıklamalarında bu vergilerin yolculara yansımamasının mümkün olmadığını söyledi.

ABD karşı çıkıyor

Avrupa Birliği’nin kendi firmalarını böyle bir uygulamaya zorunlu tutamayacağını ifade eden Washington yönetimi kararı fevri buldu. Özellikle global krizin ABD merkezli olduğu düşünülürse ve uzmanların krizin süresi için üç ila dört sene öngörmeleri dikkate alınırsa 2012’de uygulamaya konacak yasanın ABD ile müzakere edilmeden çıkarılması mümkün görünmüyor. Zira AB, söz konusu kuralları uluslararası platforma yaymayı amaçladığını da oylama gününde belirtti. Yani AB, ICAO, FAA ve JAA ile birlikte müşterek çalışma içerisine girip küresel ısınmayla mücadeleyi globalleştirecek.

Sonuç

Karbon salınımını azaltan çevreci motorları kullanan uçaklar ile ilgili vergilerde yeni bir düzenleme yapılacağı düşünülürse, çevreci uçaklar üretmenin peşinde olan uçak ve motor üreticileri bu vergiler sayesinde yeni ürünlerine daha geniş bir Pazar bulacak. Gerekli önlemler alınmaz ve küresel ekonominin kararsızlığı sürerse havayolu firmaları bu vergileri yolcularına yansıtmak zorunda kalacak. IATA’nın geçen hafta açıkladığı raporda hem kargo hem de yolcu taşımacılığının son üç ayda öneki bir düşüş yaşadığı belirtilmişti. Zaten gerileme trendine girmiş olan havacılık sektörü, arttırılmak zorunda kalan fiyatlar karşısında düşen yolcu ve kargo talebiyle son bir kaç yıldaki ilerlemesini başa sarmak zorunda kalacak.

Uçuşlarının büyük çoğunluğunu Avrupa yönlü yapan yerli havayolu firmalarımız da bu denli bir vergilendirme karşısında fiyatları arttırma yoluna gideceği kuşkusuz... Eğer bu öngörülerimiz gerçekleşirse, muhtemelen 2012 yılından itibaren arabadan çoktan vazgeçen gurbetçilerimize Kapıkule önündeki araba kuyruğunda rastlayacağız.

Tevfik Uyar
Uçak Mühendisi