“BU NE PERHİZ BU NE LAHANA TURŞUSU” DEMEYİN.

TÜRK HAVA YOLLARININ BAŞARILARI:

Aslında THY’nin son senelerdeki başarılarının başlangıç noktası Pandemi esnasında yürüttüğü Cargo operasyonuydu. O dönemde yolcu uçaklarının bir bölümünü Cargo uçağına çevirerek operasyon ağını genişletmek çok güzel bir düşünceydi. Ve de zannederim ki o dönemde Lufthansa’nın Alman Hükumetinden iki kez destek istemesine rağmen Türk Hava Yollarının sistemi ayakta tutup devletten yardım talebinde bulunmamasının dayanağı Cargo operasyonuydu.

Yabancı bir neşriyatta yayımlanmıştı, hatırlarsanız. 2022 nisan ve mayıs aylarında bir önceki döneme göre 14 %’ oranında bir artımla THY günlük ortalama 1273 uçuş ile Avrupa’ nın 10 havayolu içinde 3.  sırayı almıştı. Güzel bir sonuçtu. Şimdi de Uluslararası bayrak taşıyıcımız olan Türk Hava Yolları geçtiğimiz bayramın son gününde taşıdığı yolcu adedi ile büyük bir rekor kıracağını okuduk. Genel Müdür şirketimizin tüm kapasitesini hizmete sunduklarını ve iç hatlardaki doluluk oranının 95 %’ü aşacağını ve planlanan 1765 seferde 309 bin üzeri yolcuyu misafir edeceklerini ifade etti. (02 Temmuz 2023) Bugünün net sonuçlarını yarın 03 Temmuz 2023 günü öğreneceğiz. Bir havayolunun bir günde1765 sefer planlamak ve bu kadar insanı varış noktalarına taşımak büyük bir başarı. Evet bu başarı Türk Hava Yollarının istisnasız tüm çalışanlarının ve yöneticilerinin müşterek bir başarısı. Bu söylediğimi bir günlük bir başarıyı genele yaymak olarak düşünmemek gerek. Evet, bunun belirtilen rakamlara şirketin her zaman ulaşabileceğinin bir göstergesi olarak yorumlamasını düşünmemiz yerinde olacaktır. Kazasız, belasız daha iyilerini dilemek bu kuruluşa emek verenlerin / vermiş olanların ve de Türk Hava Yollarının emek verdiği, yetiştirdiği eski ve yeni çalışanlar açısından gerekli. En azından benim düşüncem bu.

Havayolu firmaları arasında “Havayolları Oscar’ı” olarak gösterilen Skytrax Awards’ a Türk Hava Yolları altıncı kez damgasını vurdu. En iyiler arasında gösterilen Türk Hava Yolları Business Class hizmeti ile de farklı ödüllere layık görüldü.

Okumuşsunuzdur. Alman Handelsblatt Gazetesi, ülkenin en büyük havayolu şirketlerinden Lufthansa ve THY'yi karşılaştırmıştı.  THY'nin milyonlarca dolar kâr elde ettiğinin vurgulandığı haberde, ''Lufthansa çalışanlarının maaşlarına yapılacak zam için görüşmelere devam ederken, Türk Hava Yolları çalışanlarına promosyon ödeme kararı aldı'' ifadelerini kullandı. CEO Ahmet Bolat, ''Çalışanlarımıza toplamda 200 milyon dolar promosyon ödeyeceğiz. Zorlu covid döneminde yaptıkları iyi çalışmalar için kendilerine teşekkür etmek istiyoruz'' açıklamasında bulunmuştu.

Ve de Türk Hava Yolları, uluslararası finans dünyası kuruluşu World Finance tarafından ‘En Sürdürülebilir Bayrak Taşıyıcı Hava Yolu’ ödülünü de aldı. YK Başkanı "2008’den bu yana karbon ayak izini azaltmak için 100’den fazla operasyonel optimizasyon projesi yürüten şirketimiz, 2022’de 57 bin 581 ton yakıt tasarrufu sağlayarak 181 bin 379 ton sera gazı salımının önüne geçti" diyerek konuda yol alınan mesafeyi özetledi. Dünya finans ve iş çevrelerince

Önemli bir referans olarak kabul edilen World Finance Sürdürülebilirlik Ödülleri, sürdürülebilirliğin çevresel, ekonomik ve sosyal alandaki üç boyutunda en iyi uygulama örneklerine sahip kuruluşlara veriliyor. Bunların tümü güzel şeyler.

Türk Hava Yolları'nda Uluslararası İlişkiler ve İttifaklar Başkanı olarak görev alan Özlem Salihoğlu, Brüksel merkezli havacılık uzmanlarının oluşturduğu bir ekip tarafından yönetilen ve Avrupa'daki havayollarının uluslararası

Temsilciliği olarak atfedilen Airlines International Representation in Europe (AIRE) kuruluşunda Başkan Yardımcılığı görevine seçildi. Bunu Türk Hava Yollarının tepe yönetiminin yaptığı bir atama olarak görmek yanlış bir yaklaşım. Her Türkün uluslararası bir kuruluşta bir göreve tercihen oylanarak seçilmesi bana göre bir başarıdır.

BUGÜN 419 ADET UÇAĞA SAHİP GENÇ FİLOSU İLE İSTANBUL HAVALİMANI’NDAN 120’NİN ÜZERİNDE ÜLKEYE UÇAN TÜRK HAVA YOLLARI. TÜRK BAYRAĞINI DÜNYANIN DÖRT BİR YANINA GURURLA TAŞIYOR. VE DÜNYANIN EN GÜÇLÜ HAVAYOLLARI SIRALAMASINDA 23 BASAMAK BİRDEN TIRMANARAK KLASMANDA 8 NCÜ SIRADA.  AVRUPA’ NIN İSE BİRİNCİSİ KONUMUNDA. ASLINDA BU SON 2 HUSUS TÜM DÜNYANIN DİKKATİNİ ÇEKMESİ GEREKEN THY’MİZİN OPERASYONEL BAŞARININ KESİN VE NET GÖSTERGESİ. DAHA İYİLERİNE İNŞALLAH.

BAY BOLAT’ IN ÇALIŞANLARA MAAŞ ZAMMI MÜJDESİ: PERSONELİ MUTLU EDECEĞİZ.

Evet Bay Bolat bu açıklamayı bizzat yaptı. Göreve başladığı zaman iki hedefi varmış Bolat beyin. YK Başkanı olduğu gün yüzdesini nasıl belirlediler bilmiyorum ama ilk hedefi çalışanların 70 %’ nin memnun eden bir insan kaynaklar politikası ve de maaş politikası. İlk hedefinde başarılı olup olmadığını çalışanlar benden iyi bilirler. Özellikle THY ve TGS’ de. İkincisi hedeflerinde ise kesinlikle başarılılar. Seçimin de desteği ile geçtiğimiz aylarda çalışanların bu konuda mutlu edildiğini ifade etmek gerek. Şimdi de “Personeli mutlu edeceğiz açıklaması ile “maaş zamlarının yarattığı mutluluğu perçinleyeceğini ifade etmem şart. Tabii ki uygulamanın beyanatı zedelememesi kaydı ile.  Her ne ise kendileri zammı bu Cuma namazını eda ettikten sonra açıklayacaklarını söylediler. Bekleyeceğiz.

Evet, bekledik ve gördük. Gayri memnunlar dizi dizi. Evet yaşam zor. Hayat pahalılığı hiç bu düzeye çıkmamıştı. Hepsi kabul. Ama çalışan, çalışmayan halkın her kesimi aynı durumda. Benim THY’ den bilgi almam mümkün olmadığı için bu konuyu uzatmak istemiyorum.

THY, İŞTİRAKLERİ VE BAĞLI KURULUŞLARININ İSTİHDAM ADEDİ.

Saygıdeğer YK Başkanı Bay Bolat THY takımının mevcudunu bu defa 83 bin kişi olarak belirtmişler. 2022 faaliyet raporlarında THY bağlı kuruluşları ve iştiraklerinin toplam çalışan sayısı 65.368 olarak görünüyor.  09 Mayıs 2023’de yapılan şirketiniz açıklamasında THY, bağlı kuruluş ve iştiraklerinde görev yapan personel sayısını 75.000 olarak belirtilmiş. Bu rakam ne ara 40 günde (O tarihten beri geçen 50 günün 10 günü bayramdı) 83.000’ e ulaştı anlayamadım. Galiba bir yerlerdeki kaydı düzeltmek gerek.

BİR HAVAYOLU HANGİ DURUMLARDA İSTİHDAMINI ARTIRIR?

Havayollarının mevcut istihdamının sunulan hizmet için yetersiz olması durumunda, filolarında ilave uçak alımlarında, dolayısı ile uçulan noktaların ve yolcu sayısının artması halinde istihdam miktarını artırması doğal. Bir havayolunun rotasının personel adedini artırmaya yönelik olduğunu ilk kez 14 ve 15 Nisan tarihlerinde bir gazetede okudum. OYSA Kİ, İLAVE İŞGÜCÜNE DUYULAN İHTİYACIN ÜRETİM FAALİYETLERİYLE BERABER ARTACAĞI TABİİ.  Filodaki uçakların takviye edileceğini okuduk. Siparişin iki ay içinde verileceğini söylüyordu Sn. Bolat. Teslimat ne zaman bilemem ama herhalde teslim süresi kısa değildir. Bunun ön hazırlık olarak da makul bir süre sonra olmak üzere pilotlar dışında personel alımı yapmayacaklardır. Bay Bolat sayesinde ben de bir havayolunun hedeflerini belirtirken, söylemin ilk maddesinin sonunda olması gerekeni (Önce üretimi artıracak hususların ifade edilmesi gerekir diye düşünüyorum) başa alıp “THY 2033’e uçuyor Rota 150.000 Istihdam 52,2 Milyar Dolar Gelir” olarak ifade edildiğini duymuş oldum. Bay Bolat’ın bu konuları benden iyi bildiğine eminim. Ancak beyanatın seçim öncesi verilmiş olmasını kamuoyuna (2023’ de 10.000 personel alımı gibi) gönderilen bir mektup olarak düşündüm. Madem ki Bay Bolat siyasi görüşünü açıklıkla ifade etti ve insanları doğru adama oy vermeğe davet etti, bu dönemde bu tür mektuplarında yazılmasını normal’ e yakın karşılamak gerekir (?) Bir çok şeyi siyasi görüşü paralelinde yaptığını artık biliyoruz, hatta bunu garipsememeğe başladık galiba.

BİRAZ DA KENDİMİ YARGILAYAYIM.

Madem ki yukarıda yazdığım günlük sefer sayılarına Türk Hava Yollarının her zaman ulaşabileceğini gösterdiğini ve Bay Bolat’ın açıkladığı son maaş zamları ile bu konudaki çalışan mutluluğunu perçinleyeceğini zannettiğini yazıyor ve de Türk Hava Yollarının başarılarını sıralıyorum ve bu yetmezmiş şirketin eski bir çalışanı olarak teşekkürler mi sunuyorum, o zaman ne halt etmeğe her yazımda bu başarıyı kazanan takımın tepesindeki zatı tenkit edip duruyorum? Bu yaklaşımımda bir terslik var gibi görünüyor. Ama yok. Kesinlikle yok. Her olayı ayrı kompartımanlarda incelemek gerekir sözünü çok uzun zamandır vesilelerle kullanırız.

Ne demişti Ahmet Bey, personele maaş zammının ilk açıklamasını yaparken. İki hedefinin olduğundan bahsetmişti. Dikkat ederseniz benim tüm yazılarım Bolat beyin birinci hedefini konu alıyor. Yani benim başarılı olmadıklarını inandığım, söylediğim, İnsan Kaynakları ve politikası ile ilgili. Aslında bu konu daki hedeflerinde de varmak istedikleri sonuca eriştikleri ortada. Zira onların yapmak istedikleri de bu zaten. Hedef bizimle uyuşmuyor, çalışanlarla uyuşmuyor, İnsan kaynakları sözü ile hiç uyuşmuyor.  Dolayısı ile ben bir ikilem içinde değilim. Söylediklerimin, yazdıklarımın hepsinin arkasındayım. Ve de tabii ki bu konuda yazmayı sürdüreceğim. Taki bir Allah’ın kulu çıkıp şu yazdığın yalan, iftira vb. diyene kadar. Başka bir açıdan bakınca da bizim görevimiz zaten haberde belirtilen güzellikleri köşemizde tekrarlamak değil. Aksaklıkları, yapılmayanları, yanlış yapılanları dile getirmek ve paylaşmak.

İstihdam uygulamaları konusunda kimin mutlu, kimin mutsuz olduğunu ben bilemem. Çalışanlar bilir. Bildiğim tek şey İnsan Kaynakları konusunda yapılan uygulamaların yönetim prensipleri, dürüst ve adaletli karar verme mefhumundan uzak olduğu ve de bugüne kadar ki çalışma yaşamım boyunca hiç görmediğim boyutta, hat safhada ayrımcılık yapıldığıdır. Aslına bakarsanız bunun hatasının tümünü Türk Hava Yolları yöneticilerinde değil. Hatırlıyorum da 2005 veya 2006 yıllarında gazeteciler iktidarın en kudretli yöneticilerinden birine, “Kurumlarda kadrolaşmalarınız dikkati çekiyor, çok insan işinden ediliyor, ne söyleyeceksiniz sualine. “Onlarda iktidara gelirlerse bizimkileri çıkartıp kendi adamlarını alsınlar “cevabını vermişti. Türkiye’de bu tarz davranışla iş barışı sağlanamaz.

Evet, Bay Bolat ile ilgili bu konuların dışında bir tenkidimin olmadığını sanıyorum. Tüm yazılarıma bakmadım ama 12 yazımı gözden geçirdim. Ama eminim, yaptığım tenkitlerin tümü İnsan Kaynakları politikaları ve uygulamaları ile ilgili. Bu tutumumda mutlak daha önceki yöneticilerin aynı konulu menfi uygulamalarından kaynaklanan hususların birikiminin etkisi de vardır. Ama yazdıklarımın büyük ekseriyeti bu dönemde yaşananlar.

Ben bu butik havayolunda uzun seneler hizmet vermiş biriyim. Butik olmadan 20-25 sene (1971) önce başlamıştım çalışmaya. Türk Hava Yollarının bir aralar dünya klasmanında 46 sırada olduğu günleri hatırlıyorum. O günlerin özel şartlarını hatırlatıp neden o sıralardaydık’ ın sebeplerini sizlere bu yazıda anlatmak gereksiz.

Şimdi mensubu olduğum şirketin dünya klasmanında üst sıralarda, Avrupa’da ise 1 sırada olmasından zevk duyuyorum. En güçlü şirketler sıralamasında 23 basamak biden sıçrayarak 8 sıraya yükselmesi keyiflendiriyor beni.  Bu konuda mutluyum. 

Bu ben de olabilirim bir başkası da o günleri yaşayan, dönemin şartlarını bilen, THY’ den ayrıldıktan sonra da kuruma kim ne derse desin sevgi dolu yakın ilgisini kaybetmeden sektörde çalışmayı sürdüren birinin bu konudaki görüşlerinin önemli olduğunu düşünürüm. Siz istediğinizi tabii ki düşünebilirsiniz. Kim dikkate alıyor derseniz? Hiç kimse. Bakarsınız bir gün dikkate alan çıkar ve sorgular.

500 USD X 01 USD’ NİN TL KARŞILIĞI = BİR AYLIK MAAŞ

Bunun Seçim öncesi Bakanlık tarafından asgari ücret için önerilen meblağ olduğunu biliyorum. Kastım o değil. Bu meblağ 1998 ila 2002 kadar THY Yönetim Kurulu Başkanının aldığı maaştır. O günkü değerlerle çarpıp bölünce o zaman için güzel bir rakam çıkıyor ortaya. Yanlış anlamadınız. Doğrudur söylediğim. Onlarda o günün hükumetine yakın insanlardı. Bu rakama butik bir havayolu şirketinin yöneticisi için yeterli diyebilirsiniz. Sakın yanlış anlamayın. Benim derdim şimdiki yöneticilerin aldığı maaş falan değil. Tabii ki çok daha fazla alacaklar. Ama Devlet şirketin de hizmet görmek insanlara belirli bir mükellefiyetler de yüklüyor. O da ayrı bir konu. Bir haber okumuştum. Bir önceki tepe yöneticinin aldığı maaş tutarını yazıyordu. Ali Bey adı, sanı ile yazdığına göre bilgi mutlak doğru olmalı diye düşünüyorum. 150 Milyon net maaş / ay Sene 2019. Detaya girmiyorum. Devamı da var Birkaç gün önce de bir haberde THY Genel Kurulunda Yönetimin maaşlarına (+) bir zam isteyeceği yazılmıştı ondan aklıma geldi. Ha bu arada 2002’ deki Genel Müdür Yardımcısı maaşını da söylememe gerek yok zannediyorum. Şimdiki aynı unvanla görev yapan arkadaşlardan utanırım. Zaman ve insanlar çok değişti. Size bu kadarı yeterlidir diyenler çıkacaktır mutlak. Sizlere hayırlı zamlar.