Her an tahliye olabilirsiniz

Uçaklarda acil tahliye birçok insanın düşündüğünden daha sık meydana geliyor. ABD’de yapılan araştırmada geçtiğimiz 5 yılda ortalama 11 günde bir tahliye yaşandı. Tahliyelerde en büyük savaş zamana karşı veriliyor. Altın kural 90 saniye. Uçağın yolcu kapasitesi ne olursa olsun, 90 saniye içinde tüm yolcuların kabini terk etmesi gerekiyor.

Uçakların yolcu taşıyabilmeleri için yapılan sertifikasyon sürecinde bu testler büyük önem taşıyor. Özel seçilen denekler, testleri havacılık otoriteleri için uyguluyor. Süreler tutuluyor, videolar çekiliyor, raporlar hazırlanıyor. En son test Airbus’ın dev yolcu uçağı A380 için Hamburg’da gerçekleştirilmişti. Alman Lufthansa Havayolları’nın kabin memurları, 853 yolcuyu 72 saniye içinde A380’i tahliye etmeyi başardı.

DENEMELER MALİYETLİ

Ancak bu tür denemeler yüksek maliyetleri de yanında getiriyor. En son A380 tahliye denemeleri Airbus’a 2 milyon Euro’ya mal oldu. Bir de olayın emniyet yönü var. Boeing tarafından satın alınan McDonnell Douglas şirketinin üç motorlu yolcu uçağı MD11’in 1990’da tahliye sertifikasyonlarında, bir kişi slide olarak adlandırılan uçağın kapısındaki şişme kaydıraktan düşerek felç geçirdi.

Birçok uzman, acil tahliye denemelerini gerçek kaza anında ne olacağını göstermekten çok uçağın kalite değerlendirmesi olarak görüyor. İngiltere Sivil Havacılık Otoritesi Matematiksel Biçimlendirme Profesörü ve Greenwich Üniversitesi Yangın Güvenliği Mühendisliği Bölüm Başkanı Ed Galea ise bilgisayarda simülasyon teknolojisiyle tahliye sertifikasyonunun çok daha güvenli ve etkili yapılabileceğini savunuyor.

Henüz ilk uçuşunu yapmayan Boeing’in yeni yolcu uçağı 787 Dreamliner’ın tahliye sertifikasyon sürecinin nasıl işleyeceği ise henüz bilinmiyor. Uzmanlar havacılık otoritelerinin gerekli düzenlemeleri yaparak artık bu denemeleri simülasyonlarla gerçekleştirmesini istiyor. Bu konuda uygulanacak simülasyon yazılımları hazır.

ÖZEL KURALLAR

Gerek Amerikan gerekse de Avrupalı havacılık otoriteleri tahliye konusunda ortak kurallara sahip. Düzenlemelerde tasarım kurallarının yanısıra, performansa dayalı kurallar da yer alıyor. Örneğin acil çıkış kapılarının uçağın aynı tarafında, 18.3 metre aralıklarla ve aynı sırada bulunmaları, tahliyenin 90 saniyede gerçekleşmesi de sertifikasyon testlerinde kural olarak aranıyor.

Tam ölçekli tahliye testi, karanlıkta, uçaktaki çıkış kapılarının yarısı kullanılarak ve değişik yaş grubu ile farklı cinsiyetten oluşan karma yolcu profiliyle gerçekleştiriliyor. Bunlar imalatçı tarafından belirleniyor ve kurallar otoriteler tarafından onaylanıyor. Kabin ekibi ve teste katılan yolcular hangi çıkış kapılarının kullanılacağını testten önce bilmiyorlar. Test, 90 saniyede bütün yolcuları ve kabin ekibini yere indirmeyi hedefliyor.

ADIM ADIM NE YAPMALI

1. ACİL ÇIKIŞ KAPISI NEREDE: Her kalkış ve inişten önce koltuk cebinde bulunan acil durum kartlarını gözden geçirmeyi unutmayın. Tahliyede size en yakın olan acil çıkış kapısını belirleyin.

2. SİVRİ OBJELERİ ÇIKARTIN: Üzerinizdeki kalem gibi sivri objeleri, topuklu ayakkabılarınızı çıkartın. Kravatınızı gevşetin. Bu tür sivri objeler, kapıdan kayarak çıkmanızı sağlayan "slide" yani şişme kaydırağın delinmesine veya etrafınızdakilerin yaralanmasına neden olabilir. Topuklu ayakkabı ile düşüp koridoru veya çıkışı kapatabilirsiniz. Bu durum kabinde yaşanacak paniği tetikleyecektir.

3. HAREKETE GEÇİN: Acil tahliye kaptan pilotun verdiği talimatla başlar. Öncelikle sakin olmaya çalışın. Uçağı terk etmek için kabin memurunun sizi yerinden kaldırmasını beklemeyin. Hemen soğukkanlılık ile harekete geçin.

4. YERDEKİ İŞARETLERİ İZLEYİN: Yangın gibi durumlarda kabini kalın bir duman tabakası sarabilir. Veya gece şartlarında bir tahliye yaşayabilirsiniz. Bu tür durumlarda yerdeki fosforlu işaretleri izleyin.

5. BAVULUNUZU DEĞİL KENDİNİZİ KURTARIN: Bu konuda yapılan en büyük hataların başında tahliye sırasında yolcuların bagajlarını yanına almaya çalışması geliyor. Böyle bir hareket size zaman kaybettirirken, koridorun tıkanmasına ve arkadan gelen yolcuların çıkamamasına neden olacaktır. Unutmanız bavulunuz veya çantanız sizden değerli değil.

6. KAPIDA KİTLENMEYİN, ZIPLAYIN: Başarıyla kapıya kadar geldiniz. Buradaki en büyük sorun yolcunun atlamakta tereddüt etmesi. Sakin olun ve zıplayarak atlayın. Arkanızdan gelenleri de dikkate alın. Unutmayın her bir slide, dakikada 70 kişiyi tahliye etmek üzere tasarlanmıştır.

7. YARDIM EDİN: Tahliye sonrasında herhangi bir tehlike yoksa ve kendinizi iyi hissediyorsanız, diğer yolculara yardım etmeye çalışın.

Hürriyet