Yunanistan'ın hava sahası rahatsızlığı!

2009 yılının ilk üç ayı içinde Birleşik Avrupa Gökleri Kanunları üzerinde yapılacak değişikliklerin Avrupa Parlamentosunda "ilk defa okunması" beklenirken Yunanistan Dışişleri Bakanlığı acil bir şekilde hazırladığı gizli belgede AB tarafından gündeme getirilen değişikliklerin Atina’nın konuyla ilgili savunduğu tezler açısından iyi olmadığına dikkat çekliyor.İşte bu nedenle Atina, Birleşik Avrupa Gökleri değşikliğinin kendi lehine çevirmek için diplomatik seferberlik başlattı. Atina ilk iş olarak Avrupa Parlamentosu'nda Birleşik Avrupa Gökleri konusu ele alınırken vereceği değişiklik önergeleriyle kendi leyhine bazı değişiklikler yapılmasını hedefliyor.

Yunanistan’da yayımlanan Elefherotipia gazetesinin konuyla ilgili haberi şöyle:

''2004 yılının Ocak ayından bu yana Birleşik Avrupa Gökleri, yani her AB üye-ülkesinin tek bir "arazide" birleşmesi uygulaması başlatıldı. Bölgece Avrupa'da hava dolaşımı kolaylaşacak ve özellikle özel şirketler için uçuş süresi ve maliyeti azalacaktı.

Birleşik Avrupa Gökleri şu ana kadar dört kanuna göre uygulanıyordu. Bu kanunlar da ya yenilenecek ya da iptal edilecekler. Yunanistan Dışişleri Bakanlığının gizli belgesine göre, tam bu noktada Yunanistan'ın Ege'de şu ana kadar uyguladığı politikanın (Atina FIR'ı, Yunan ulusal hava sahası, Atina'nın arama kurtarma bölgesi vs.) değişmesi tehlikesi ortaya çıkıyor.

Daha ayrıntılı olarak, geçerli olan 551/04 numaralı kanunun 3. maddesi AB üye-ülkelerinin FIR'ına ilişkin olarak şunları öngörüyor: "Oluşacak Avrupa FIR'ına, ICAO tarafından belirlenen AB üye-ülkeleri FIR'ları da dahil olacak".

Yani, Yunanistan ICAO kanunları çerçevesinde Avrupa Gökleri içinde de 10 millik ulusal hava sahasını koruyor, hava trafik kurallarına ilişkin yetkilerini İstanbul FIR'ı sınırlarına kadar, aynı zamanda ise arama-kurtarma yetkilerini de yürütüyor, üstelik Ege'de uçan Türk savaş uçaklarından uçuş planı talep ediyor.

Avrupa FIR'ı

Ancak Avrupa Komisyonu ve "Aviation Group" Başkanı Fransa, Birleşik Avrupa Gökleri kanunlarından söz konusu maddenin çıkarılması ve ortak bir "Avrupa FIR'ı" oluşturulması fikrini ortaya koyuyor. Bu "Avrupa FIR'ı", üye-ülkelerin ICAO kurallarına göre belirlenen üye-ülke FIR'larının kapsadığı uluslararası hava sahası bölgelerini içermeyecek, sadece üye ülkelerin ulusal hava sahasını içerecek.

Birleşik Avrupa Gökleri kanunlarında yapılacak böyle bir değişikliğin, Ege'deki Yunan tezlerini "sarstığı" ortada:

Bu "pan-Avrupa FIR'ında" 10 millik ulusal hava sahasının geçerli olup olmayacağı bilinmiyor. Çünkü halihazırda var olan kanunlarda, "Birliğe katılan ülkelerin, her ülkenin toprakları üzerindeki atmosfer alanına yalnızca kendisinin hakim olduğunu kabul ettikleri" ifade ediliyor.

Ankara, Atina FIR'ının AB çerçevesinde "makaslanması" girişiminden, Ege'deki uluslararası hava sahası ve kara sularında faaliyetler göstererek (Türk savaş uçaklarının Ege'de kontrolsüz uçuşu, Yunan arama kurtarma bölgesini reddetmek vs.) mutlaka faydalanmaya çalışacak. Ankara'nın 1999'dan bu yana Atina FIR'ı sınırını hayali olarak kabul ettiği ve hukuki temeli yokmuş gibi hareket ettiği göz önünde bulundurulursa, bu olasılık daha da güçleniyor.

Birleşik Avrupa Gökleri kanunlarının değişeceği bir başka önemli nokta ise FAB'ın oluşturulmasıyla ilgilidir. FAB, iki veya daha fazla ülke arasındaki sınırlar arası işlevsel hava sahası bölümleridir, yani Avrupa Göklerinin bir mikrografisidir. Amacı da, bu "havadaki hızlı ulaşım şeritleri" içindeki ulaşımı daha da kolaylaştırmaktır. Kanunun 2. inci maddesinin değiştirilmesi, FIR sınırları içinde değil, Birliğe katılan devletlerin "devlet sınırları" içinde FAB'ın oluşmasına izin veriyor. Yani FAB, yalnızca ulusal hava sahasında oluşacak ve uluslararası hava sahasını içermeyecek.

Ayrıca, bu değiştirilmiş FAB'lar 28.500 fit yüksekliği altında da oluşturulabilecekler. Bu, Yunan savaş uçaklarının FAB içerisinde gerçekleştirecekleri uçuşlara sınırlamalar getirecek. Sonuç olarak da, Yunan uçaklarının Türk uçaklarını püskürtmelerini zorlaştıracak, hatta olanaksız kılacak.

Bilgilere göre, İngiltere, Fransa, Hollanda (AB dışında da ABD, İsrail ve Türkiye), Avrupa uluslararası hava sahası içindeki uçuşlarında daha faza "Avrupa" sınırlamalarına maruz kalmamak için bu değişiklikleri destekliyor.''

(ABHaber)