Turizmde C1 bilmecesi

Pandemi döneminde büyük kayıplar yaşayan turizm sektörü yeni bir sorunla karşı karşıya. Irak vatandaşlarına uygulanan C1 vizesinin bakanlık tarafından iptal edilmesiyle 5 milyon turist potansiyeline sahip Irak’tan gelen turist sayısının yüzde 50 düşmesi bekleniyor. Sektör temsilleri C1 vizesi kararının bakanlık tarafından yeniden gözden geçirilmesini talep ediyor.

Bacasız sanayi olarak adlandırılan ve Türkiye ekonomisine büyük katkı sağlayan turizm sektörü Koronavirüs (Covid-19) pandemisi nedeniyle çok zor günler geçiriyor. Pandemi döneminde seyahat kısıtlamaları ve uçuş yasaklarından dolayı hem yerli hem de yabancı turist sayılarında sert düşüşler yaşandı. Öyle ki Türkiye'nin Mart 2020 otel dolulukları, 2019 yılının aynı dönemine yüzde 55,2 azalarak, yüzde 28,6 olarak kaydedildi. Turizmin ülke ekonomisine katkısının yüzde 11.6 olduğu Türkiye, salgın sebebiyle en çok etkilenen 6. ülke konumunda. 1 Haziran’dan itibaren Türkiye’de başlayan normalleşme süreciyle birlikte birçok ülke ile de sınırlar açıldı. Seyahat kısıtlamalarının kaldırılmasıyla birlikte Türkiye’ye dünyanın çeşitli ülkelerinden turistler de gelmeye başladı.

Pandemiyle birlikte şubat ayında durdurulan Irak uçuşları da 16 Temmuz'da tekrar başlıyor. Ancak sadece Irak vatandaşlarına online olarak verilen C1 vizesinin iptal edilmesi sektör temsilcileri tarafından şaşkınla karşılandı. Bunun turist sayısında önemli bir düşüşe neden olacağını aktaran turizm acentaları kararın bakanlık tarafından yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini ifade ettiler.

C1 vizesinin Türkiye'ye daha fazla turist getirilmesinin önünü açtığını belirten bir acenta temsilcisi, "Irak’tan Türkiye’ye gelmek isteyen Irak vatandaşları için C1 ve etiket vize olarak iki tür vize uygulaması var. Bu vizeler aracı firmalar tarafından veriliyordu. Bakanlık, pandemi sürecine kadar devam eden C1 vize uygulaması 14 Nisan 2020 tarihi itibariyle pandemiden bağımsız olarak kaldırma kararı aldı. Sadece Irak ve kısmen de Libya vatandaşlarına verilen bu vize uygulaması paket turlarla Türkiye’ye daha fazla turist getirilmesinin de önünü açıyordu" ifadelerini kullandı.

Pandemi döneminde sosyal mesafenin ve temasın en aza indirilmesinin önemine dikkat çeken yetkili, "C1 vizesini almak isteyen vatandaşlar ne Dışişleri Bakanlığı ne de büyükelçiliklerle hiçbir teması olmadan alabiliyor. Vatandaşlar, pasaport, fotoğraf ve Dışişleri Bakanlığı’nın istediği gerekli diğer evrakları(otel, uçak bileti vs…) acentalara iletiyor. Bu evraklar daha sonra Irak bulunan Türk Başkonsolosluğu ya da Türk Büyükelçiliği'ne gönderiliyor. Yapılan incelemede herhangi bir sorun görülmezse C1 vizesinin onayı Irak'ta bulunan Türk mercileri tarafından veriyor. İşlemler tamamen dijital ortamda yapıldığı için pandemi döneminde de sağlık anlamında aslında büyük bir kolaylık ve avantaj sağlamış oluyor. C1 vizesinin asıl amacı Türkiye’ye paket turlarla daha hızlı turist getirmek. Bugüne kadar da başarıyla uygulanmış bir sistem" ifadelerini kullandı.

Pandemiden önce Irak'tan Türkiye'ye günde 22 sefer yapıldığı bilgisini veren yetkili "Bu dönemde C1 vizesiyle Türkiye'ye 1 milyon 400 bin turist geliyordu. Bunun yüzde 90'ı C1 vizesi alıyordu. Bu vizenin kaldırılmasıyla Türkiye'ye gelecek insan sayısında büyük düşüş olmasını bekliyoruz. Çünkü Irak vatandaşı ofise gitmeye, sıraya girmeye, mülakata girmeye ile vs... uğraşmak istemiyor" dedi. Bakanlığın C1 vizesinin güvenlik nedeniyle kaldırdığını aktaran yetkili, "Bu vizeye sahip olan kişi sadece bir kere giriş yapabiliyor ve ülkede 30 gün kalma hakkına sahip. Bunun yanı sıra bu vizeyi alan kişi sadece havayolu ile Türkiye'ye giriş yapabiliyor. Bir ülkenin hem girişte hem de çıkışta en güvendiği alanlar havalimanlarıdır. Bu anlamda bir sıkıntı olacağını düşünmüyoruz" dedi.

Bu uygulamanın iptaliyle turist sayısında önemli bir düşüş yaşanacağını belirten bir diğer acenta temsilcisi ise, şunları söyledi:

"Türkiye’ye iş/ticaret, sağlık/tedavi ve turizm amaçlı seyahat edecek Irak vatandaşları için (resmi pasaport hamilleri hariç) C1-vize kolaylığı sağlanıyordu. Bu da ülkemize paket turla gelen Iraklı turistler için büyük kolaylık sağlanıyordu. Bu vizenin iptali ile birlikte pazarda büyük kayıplar olacağını düşünüyoruz. Daha önce Cezayir’e uygulanan bu kolaylığın iptalinden sonra turist sayısındaki kayıp yüzde 80’lere ulaşmıştı. Bu oranın Iraklı turist sayısında ise yüzde 50’ye ulaşacağını tahmin ediyoruz"

GÜVENLİK NEDENİYLE İPTAL EDİLMESİ MANTIKLI DEĞİL

C1 vizesinin onayının kendileri tarafından değil Irak bulunan Türk mercileri tarafından verildiğini belirten yetkili, "Tamamen elektronik ortamda yapılan C1 vize başvuruları bizler tarafından Irak bulunan Türk Büyükelçiliği'ne gönderiliyor ve vize onayını onlar veriyor. Daha sonra bu kişiler güvenliğin en yüksek olduğu havalimanlarından giriş yapıyorlar. Burada herhangi bir sorun ile karşılaşılırsa zaten sorunlu kişiler ülkeye giriş yapamıyor. Bunun yanı sıra biz firma olarak da bu kişilere kefil oluyoruz. Herhangi bir sorunla karşılaşıldığında 10 bin dolarlık bir ücret ödemekle yükümlüyüz" dedi.

AVRUPALI TURİSTLERDEN DAHA ÇOK DÖVİZ BIRAKIYORLAR

Avrupalı turistlerin Türkiye'de dar bir lokasyona yönlendirildiğine belirten yetkili, "Bugün Avrupalı turistlerde paket turlara yoğun ilgi gösteriyorlar ve bu yolla Türkiye’ye geliyorlar. Ancak Avrupalı turist belli dar lokasyonlara yönlendiriliyor ve her şey dahil denilen sistemin içine dahil ediliyorlar. Bu da doğal olarak şahsi kazançları ortaya çıkarıyor. Ama Iraklı turistler Türkiye’nin farklı lokasyonlarına dağılıyorlar ve Avrupalı turistlere göre daha fazla döviz bırakıyorlar. Bu anlamda da oteller değil Türkiye kazanmış oluyor" şeklinde konuştu.

Korona sürecinden dolayı C1 vizesinin etkisinin daha tam olarak anlaşılmadığını belirten Iraklı bir yetkili ise, "C1 vizesinin iptal edilmesinin etkisini uçuşlar başladığında anlayabileceğiz. Ama yüzde 90 oranında bir kayıp bekliyoruz" dedi. Iraklı vatandaşların maliyet konusunda da endişeleri olduğunu dile getiren yetkili, "Karar öncesi günde 13 bine yakın C1 vizesi veriliyordu. C1 vizesinin maliyeti 50 dolar iken etiket vizenin maliyeti kişi başına 115 dolar civarında. Bu da Türkiye'ye gelmek isteyen vatandaşlarımızı mağdur ediyor" ifadelerini kullandı. Bir Türk vatandaşı Irak'a geldiğinde kapıda vize uygulamasıyla ülkeye girebildiğini söyleyen yetkili, "Türkiye'den de bu uygulamayı başlatmalarını bekliyoruz" dedi. (Haber7)