Jean-Michel Roy Test Pilotluğunu Anlattı

Airbus son montaj hattından çıkan uçaklar, ciddi bir test programına tabi tutuluyor. Airbus’ın tesislerinde test amacıyla kullanılan 2 Airbus 380, 1’er de A340,330-F ve 320 tipi uçak var.

Toulouse’daki gezimiz sırasında test uçuşundan gelen bir Airbus 380’e rastlıyoruz. Aslında Airbus 380’in test sistemlerini, o uçağı 2007 yılında Türkiye’ye getiren pilot Jean Michel Roy anlatacaktı bize. Ancak Hamburg’dan dönüş yolunda olduğu için o sonradan aramıza katılmak zorunda kaldı… Biz de bu bölümü Fransız uçuş mühendisinden dinliyoruz.

O’nun anlattıklarını dilimiz döndüğünce sizlere aktarmaya çalışalım.

A380’in test amaçlı kullanılan uçaklarında ticari kabin bölümü yok. Koltukların yerine uçuş test aletleri var. Test uçuşlarının bire bir sefere uygun olması için onlarca su tankı kabine sıkı sıkı yerleştirilmiş.

Su tankları, testler süresince azaltılıyor ya da artırılıyor. Hatta uçuş sırasında yük değerleri değiştiriliyor, merkezi ağırlık test ediliyor. Uçuş testi, konma ve kalkma yapmadan her tür ağırlıkta havada yapılabiliyor.



Su tanklarının yanı sıra metrelerce uzunluktaki kablolar dikkatimizi çekiyor. Uçakla ilgili bütün parametreleri ölçmek için döşenen 200 kilometre uzunluktaki turuncu kablolar, sadece test için kullanılıyor. A380’de kullanılan kabloların toplam uzunluğunun ise 500 kilometre olduğunu öğreniyoruz. Yani İstanbul ile Ankara arasındaki mesafeden daha uzun kablo var uçağın içinde!  Çok ilginç değil mi?

 Uçağın içinde bir de uçuş mühendisleri istasyonu bulunuyor. Test uçuşu sırasında iki test pilotu, bir ya da iki mühendis ve bir de test uçuşu mühendisi yer alıyor. Test uçuşu mühendisi, normal mühendisten farklı. Onlar tamamen test konfügrasyonundan sorumlu.

Pilot, test uçuşu sırasında o mühendislerin direktiflerine uygun hareket ediyor. Mühendisler, pilota hangi manevraları yapması gerektiğini söylüyor, pilot da ona göre uçuşunu yapıyor.

Test uçuşu sırasındaki tam 350 bin parametre, test istasyonunda anlık olarak kontrol ediliyor. Ayrıca, telemetri sayesinde yerden de testlerin takibi yapılıyor. Test uçuşlarında yeni teknolojiler, yeni sistemler deneniyor. Burada test edilen yenilikler, sertifikasyondan sonra müşterilere demo olarak gösteriliyor. Onlar da uygun görürse uçağa entegre ediliyor.



Airbus 380’in alt katı, Boeing 747’nin kapasitesi kadar. Üst katı ise bir Airbus 330 kapasitesine eşit. Alt kattan üst kata çıkarken bir uçaktan sanki başka bir uçağa geçmişsiniz hissine kapılıyorsunuz!

Airbus 380, 853 yolcu ve 20 mürettebat için sertifikalandırılmış. Acil çıkış kapılarının yarısını kullanarak 90 saniyede uçağın tamamen boşaltılması sağlanabiliyor. Maksimum kalkış ağırlığı 560 ton olarak bilinse de 600 ton kalkış test edilmiş.



Airbus 380 tipi test uçağındaki turumuzu tamamlıyoruz. Uçağın içini o halde görünce, açıkçası bunu ilk uçuran kişinin korkusuz bir kahraman olabileceğini düşünüyoruz. Ancak yılların test pilotu Jean Michel Roy için bu sıradan bir olay…

Airbus 380’i İstanbul’a getiren Roy, test pilotluğu hakkındaki sorularımızı yanıtlıyor. Aslında test pilotluğu onun için büyülü bir şey değil. Biz nasıl işyerinde bilgisayarın power düğmesine basıp çalışmaya başlıyorsak, onun için de bir uçağın kokpitine oturup testini yapmak öyle…

Michel Roy, 30 yıldır Airbus’ta çalışıyor. Asıl mesleği mühendislik. Ancak önce iş jetinde, sonra ATR uçaklarında pilotluk yapmış. 15 yıldan bu yana da test pilotluğu yapıyor.

Bugüne kadar birçok uçağı gökyüzüyle o tanıştırmış. Ama, Airbus 380’in onun hayatındaki yeri çok farklı. “ Onunla uçmak büyük keyif. Umarım bir gün A380’in kuyruğunda THY’nin kırmızı logosunu görürüz” diyor, biz de Roy’un bu dileklerine aynen katılıyoruz.

Riskli bir iş yaptığını düşündüğümüzü söylüyoruz ama o buna pek katılmıyor!

Roy, “ Uçakların tasarımı ve uçuş testleri son anda yapılan bir şey değil. Uçağın bütün sistemleri yerde test ediliyor. Bu büyülü bir iş değil. Biz sadece sistemlerin havada testini yapıyoruz” diyor.

Fotoğraflar: Emir Ferdi Balkı