DİREKT UÇUŞ NE ANLAMA GELİYOR?

Prof. Dr. Ata Atun geçtiğimiz hafta içi Trabzonspor'un UEFA Avrupa Ligi'ndeki maç için yaptığı uçuşun detaylarını içeren bir yazı kaleme aldı. İşte Atun'un o yazısı...

Trabzonspor yönetimi, Trabzonspor oyuncularını ve taraftarlarını Güney Kıbrıs Rum tarafında, Trabzonspor'un Limasol kentinin Apollon futbol takımı ile UEFA Avrupa Ligi maçı yapması için Trabzon havaalanından alıp, Rodos aktarmalı olarak Güney Kıbrıs'taki Larnaka havaalanına götürmesi ve getirmesi için Astra şirketinden bir uçak kiraladı.

Yunanistan kayıtlı, Mouzenidis Grubunun Ellenair adlı kuruluşunun merkezi Selanik'te bulunan Astra Airlines şirketi,  Selanik'ten tüm Yunan adalarına iç hat hizmeti veriyor.  Dış hatlarda ise neredeyse Balkan ülkeleri ve Rusya'nın tüm önemli kentlerine uçuyor. Bunların içinde Sibirya'nın göbeğindeki Novosibirsk Havaalanı da bulunmakta.

Sportif faaliyetlere hem sponsor olan hem de taşıma hizmeti veren Astra Havayolları, Avrupa Birliği içinde birçok takımı, UEFA Avrupa ligindeki deplasman maçları için götürüp getirme hizmetini de üstlenmiş.

Astra Havayolu şirketinin Türkiye Acenteliğinin Limasol'da oynanacak Trabzonspor-Apollon maçı için T. C.  Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'ne (SHGM) sunduğu uçuş planı, sonradan gerçekleştirilen uçuştan farklı içerikte.

Uçuş planı, 18 Eylül Çarşamba günü Trabzon'dan kalkış Rodos'a iniş ve 20 Eylül'de Rodos'tan kalkış Trabzon'a iniş olarak verilmiş ve bu uçuş planının içinde Güney Kıbrıs Rum kesimindeki Larnaka havaalanı yok. Zaten uçuş planının içinde Larnaka havaalanı olsa, SHGM bu uçuşa izin vermeyecek.

Trabzon-Rodos-Larnaka uçuşunun, Rodos'a inmeden yapılması gerçekte planlı. Bazı basın organlarında yer aldığı gibi yolcuların isteği üzerine uçuş planının kaptan pilot tarafından değiştirildiği sadece süslü bir gerekçe ve T.C. SHGM tarafından yapılacak incelemede olası bir cezanın veya yasaklamanın önüne geçmek için yaratılmış pembe bir yalan.

Trabzon-Rodos-Larnaka seferini yapan  Astra şirketine ait SX-DIO kodlu uçağın (H. Kıbrıslı, 19.9.13)  Trabzon'dan kalktıktan sonra Türk Hava sahasından çıkıp Yunanistan hava sahasına girmesi ve Rodos havaalanına ulaşması sadece birkaç dakikalık uçuş gerektiriyor.

Bu kısacık zaman dilimi içinde uçağın on bin feet civarındaki uçuş yüksekliğinden sıfır seviyesine inebilmesi için en azından 20 dakika evvelsinden, yani Türk hava sahası içindeyken, inişe başlamış olması gerekmekte. Belli ki Türk Hava Sahası içindeyken kaptan pilot T.C.'nin ilgili Sivil Havacılık birimine iniş hazırlığına geçtiğini bildirmiş ama aynı zamanda da Rodos havaalanı kulesi ile görüşüp, geçerli bir mazeret gösterdikten sonra Rodos havaalanını pas geçmek için gerekli onayı almış.  Türk hava sahasından Rodos istikametinde çıkar çıkmazda, uçağı alçaltmadan, inişe geçirmeden ve tekerleri bile açmadan Larnaka'ya yöneltmiş.

Rodos havaalanına iniş, kalkış, zaman kaybı, yer hizmetleri, akaryakıt harcamaları ve benzeri giderlerin toplamı nereden baksanız orta boy bir uçak için altı ile on iki bin dolar arası bir masraf.  Havaalanını pas geçtin mi, bu giderler şirkete "ekstra kar" olarak kalıyor.

Astra şirketi bu yöntemi 2009 yılının haziran ayından beridir uygulamakta.  ''Tecoma Travel And Tours'' adlı şirketin genel müdürü Markos Skitinis, o dönemde yaptığı açıklamada ve Rum basınına verilen ilanlarda  "Astra Airlines'' aracılığıyla İstanbul ve İzmir'e ''direkt uçuşlar'' yaptıklarını çekinmeden ilan etmişti. Bu uçuşlar gerçekte Rodos aktarmalıydı ama Astra Havayollarına ait uçaklar her seferinde, ana şirketle Yunanistan sivil havacılık dairesi arasında varılan mutabakat gereği, pembe gerekçelerle Rodos'a inmeden yoluna devam etmekteydi.

Gerçekte bu "Trabzon-Larnaka Direkt Uçuş"u Astra havayollarının ilk vukuatı değil, sonuncu da olmayacak.

Eğer yolcuların istekleri üzerine havada rotanın değiştirilmesi yasal ise, Türkiye dışındaki bir havaalanından KKTC Ercan havaalanına sefer yapan Türk Hava Yolları, Anadolu Jet, Onur Air, Atlas Jet, Pegasus Havayolları ve diğer Charter şirketleri, her seferinde kalkıştan önce sundukları uçuş planında iniş için beyan ettikleri İstanbul, İzmir, Antalya, Adana ve benzeri havaalanlarını pas geçip "yolcuların istekleri üzerine uçuş planında belirtilen havaalanını pas geçip Ercan'a yöneldik" gerekçesi ile Ercan Havaalanına direkt seferler başlatmalıdırlar.