BOEING'İN TÜM MODELLERİNİ UÇURAN KADIN TÜRKİYE'DE

Neredeyse tüm modellerinin ilk uçuşlarını yapan Christine Walsh geçen hafta Türkiye’deydi.

Christine Walsh, Boeing’in baş test pilotu. Görevi Boeing’in ürettiği uçakları test etmek. Bir yıldır Boeing’in son gözdesi Dreamliner’ın limitlerini zorluyor. Türkiye’yi ziyaret eden Kaptan Walsh’la müthiş kariyerini konuştuk

Christine K. Walsh Boeing’in baş test pilotu. Geçtiğimiz hafta İstanbul’daydı. THY Uçuş Akademisi’nde pilot adaylarıyla bir araya geldi. Darüşşafaka’da havacılığa hevesli liselilere uçmayı anlattı. Kaptan Walsh’la tanıştım. Öyle bir kariyeri var ki etkilenmemek mümkün değil. Boeing 737, 747, 757, 767, 777 ile 787 yani neredeyse tüm Boeing’leri kullanma hatta test etme sertifikasına sahip. Tek ve çok motorlu uçakların yanı sıra deniz uçakları için sertifikalı uçuş eğitmeni belgesi de var.

Kaptan Walsh aslen Havacılık ve uzay mühendisi. Üniversiteden mezun olduğu yıl, 1989’da AWACS programında taşımacılık mühendisi sıfatıyla Boeing ailesine girmiş. 1990’da yeni nesil 737’lerin kokpit geliştirme ekibine katılmış, aynı yıl uçuş eğitimlerine başlamış. Sonrasını ben sordum o anlattı:

* Uçmaya Boeing ile mi başladınız?
“Boeing’den önce bir pilotluk tecrübem yoktu. 2005’te 737’lerin test pilotluğuna terfi ettim.737-900ER sertifikasyon testi, 737 kısa mesafe performans testi kariyerimin önemli kilometre taşları oldu. Bütün Boeing uçaklarının üretim test uçuşlarını yani ilk uçuşlarını yaptım. 737’ye yeni bir motor taktık, onunla ilgili test uçuşlarını da ben yaptım. 6 numaralı 787 Dreamliner’ın geçen sene Ekim ayında yapılan ilk uçuşunda kaptan pilot koltuğunda ben vardım.”

* İlk test uçuşunda, fabrikadan yeni çıkmış bir uçağın kokpitine oturduğunda korktunuz mu?
“Çok büyük bir heyecan yaşadım. Boeing’de gerçekleştirdiğim ilk test uçuşunda kaptan pilot değil ikinci pilot olarak görevliydim. Bir 737’deydi. Tam tarihini hatırlamıyorum.”

* Testlerde neler yapıyorsunuz?
Uçağı, karşılaşabileceği tüm kötü koşullarda uçururuz. Aşırı soğuk ve aşırı sıcakta denemeler yaparız. Tüm sistemler ve yedekleri bu koşullarda denenir ve tüm bulgular detaylarıyla rapor edilir. Gürültü testleri yapılır. Son olarak Dreamliner’ın gürültü testi için Montana’da çok ıssız bir havaalanını seçtik. Yaklaşık 100 kişilik bir ekiple Montana’ya gittik. 6 saat süreyle sürekli iniş kalkış yaptık. 400 feet’ten fazla da yukarı çıkmadık. Çevrede hiç insan yoktu. Olsa olsa oradaki inekleri rahatsız etmişizdir. Testte 787’nin benzerlerine göre yüzde 60 daha sessiz olduğu ortaya çıktı.”

* 787 Dreamliner’da “Vay be bu da varmış” dedirtecek neler var?
“Çok hoş sürprizler, özellikler var. Her şeyden kokpitteki önce göstergeler çok güzel. Harikulade. Başüstünde iki adet başüstü gösterge var. Örneğin 737’de bu tektir. Pilotlar uçağın bütün sistemlerine dair çok daha ayrıntılı bilgi edinebiliyorlar uçarken. O uçağı uçurmak çok hoş bir keyif. 787 kesinlikle bir pilot uçağı. Çünkü mükemmel bir uçuş kontrol sistemi var. 787’nin yani yeni geliştirilen bir ürünün test pilotu olmak benim için şeref. “

* Airbus kokpitinin, Boeing’e göre daha otomatik, işi bilgisayarlara bırakan bir sistem olduğu söylenir. Sizin düşünceniz nedir?
“Ben Airbus uçurmuyorum. Sadece Boeing kullanıyorum. Airbus uçurmadığım için bu değerlendirmeyi yapmam çok da adil olmaz.”

* En sevdiğiniz Boeing uçağı hangisi?
“Test pilotu olarak bütün Boeing modellerini uçurdum. Ama benim favorim 737’ler. Çünkü benzersiz bir misyonu var. 6 binden fazla. Her ülkede var, tüm dünyayı biraraya getiriyor. (Walsh, 737’nin dizayn ekibindeydi.)

* Küçük bir kızken hayaliniz neydi, ne olmak istiyordunuz?
“Astronot olmayı hayal ediyordum. Bir çocukken test pilotu nedir bilemezdim. Bence mükemmel bir seçenek ve muhteşem bir kariyerim var şu anda.

* Türk pilotları hakkında neler duydunuz?
Test pilotu olarak Türk pilotlarla, Türk meslektaşlarımla uçtum. Türkiye’yi ve Türkiye’deki pilot eğitimini onlardan öğrendim. Onlarla uçmaktan büyük keyif aldım.

14 yıldır Boeing’de
Boeing’de 14 yıldır çalışan Kaptan Walsh birçok askeri uçağın test uçuşuna da katılmış. Walsh evli, çocuğu yok. Özel pilot sertifikası olan eşi, onun en büyük destekçisi.

Maaşını söylemedi
Ne kadar kazandığını sordum. “Biz Amerika’da konuşmayız böyle şeyleri” deyip geçiştirdi. Çok para kazanıyor galiba...

4 trilyon dolar
Boeing’e göre 20 yıl içinde 31 bin yeni yolcu uçağı ihtiyacı olacak. Bu uçakların maliyeti 4 trilyon dolar olacak.

57 sipariş var...
Türkiye’nin Boeing’den kesinleşmiş sipariş sayısı. Toplam değeri 5.3 milyar dolar. Bu uçakların 38’i THY, diğerleri Pegasus, Saga ve Sky’ın.

300 yeni uçak alıcak
Türkiye’de 10 yılda 300  yeni Boeing olacak.