Anadolujet yolcularını küstürüyor mu?

23 Nisan itibarıyla Ankara merkezli uçmaya başlayan THY’nin yeni bebeği, düşük maliyetli havayolu (DMH) Anadolujet’ten, özellikle sık uçan Ankaralı yolcuların şikayetleri var. Ankara’dan kalkan uçuşlarda yolcular, THY’nin uçtuğu İstanbul ve birkaç önemli nokta haricindeki tüm şehirlere artık Anadolujet ile uçuyor. Malum Anadolujet’te business class ve lounge uygulaması yok. Bu da özellikle Ankaralı ve aslında THY yolcusu olup kerhen Anadolujet ile uçan çoğu yolcuyu rahatsız ediyor.

THY Anadolujet ile çoğu şehri daha düşük maliyet ve çapraz uçuşlarla Ankara’ya bağlama düşüncesinde haklı ve doğru idi. Ancak uygulamada THY’nin Ankara’dan uçtuğu uçuşların büyük bir bölümünü Anadolujet’e devretti, o kadar.

Ankara’da bir DMH talebi olduğu doğru ama diğer tarafta da business uçmak ya da klasik plus, elite, elite plus gibi kartlarının getirdiği avantajları kullanmak isteyen THY yolcuları var. Bu profildeki yolcular İzmir, Adana, Gaziantep, Diyarbakır, Trabzon vb. hatlarda daha yüksek bilet bedeli ödemeye hazır bir kitle oluşturuyor. THY, Anadolujet vasıtası ile bu yolcuları küstürdükçe, onlar da farklı organizasyonlara yönelecekler. Gerçekleştirecekleri bağlantısız dış hat uçuşlarında neden THY’de dirensinler ki? Lufthansa, British Airways gibi havayollarını tercih etmeye başlarlar.

ELMAYLA ARMUDU KARIŞTIRIYORLAR

Anadolujet, THY desteği ile kısa dönemde mutlaka başarılı olur, ancak orta-uzun vadede bu iş planı ile işleri çok zor. Gerçek bir DMH olunması için adı üstünde, maliyetlerin düşük olması; iş planı ve yolcu profilinin buna uygun olması gerekir. Bugünkü durumda Anadolujet’in uçak, personel, sigorta gibi tüm ana maliyet kalemlerinin THY, diğer bir ifade ile network taşıyıcı maliyeti üzerinden hesaplandığı görünüyor. Üstüne üstlük taşınan yolcu profili ağırlıklı olarak THY iç hat yolcusu. Tamam, kabul; zaman içinde düşük gelir sahibi ve hiç uçağa binmemiş yolcular artacaktır ancak bu ciddi süreç gerektirecek bir durum. Bana sanki Anadolujet konusunda THY elma ile armudu karıştırmış gibi gelmeye başladı.

Diğer taraftan özel Türk taşıyıcıları da Anadolujet’in THY torpili ile aslında haksız rekabet yaptığını düşünüyor ama THY’yi karşılarına almamak, hükümetin atadığı bürokratlar ve yöneticileri ile iyi geçinmek için seslerini fazla çıkaramıyorlar.

Anadolujet’in başarılı olması için öncelikle bağımsız bir yönetimi ve gerçekten düşük maliyetli bir iş modeli olmalı. Dünyada network taşıyıcısının alt şirketi olan tüm DMH’ler bu şekilde başarılı ya da başarısız oldular. Lufthansa- Germanwings, British Airways-Go, KLM-Buzz ve diğer örneklerde gördüğümüz gibi...

Yolcuyu küstüren hiçbir iş modeli başarılı olamaz. Özellikle orta-üst gelir grubunda ve sık uçuş yapan Ankaralılar Anadolujet’ten pek mutlu değiller. Hatta THY yönetiminin hükümet baskısı ile İstanbul’u kayırdıklarını düşünüyorlar. Bu konuda Merkez Bankası’nın taşınması söz konusu olduğundan beri çok rahatsızlar ve ayırım yapıldığı görüşünü savunuyorlar.