'500 milyon dolarlık parçaları Türkiye üretmeli'

Hürriyet yazarı Vahap Munyar, bazı iş adamları ve havacılık sektörü temsilcilerinin bir araya gelerek sektördeki yerli üretime vurgu yapıldığını anlatan bir değerlendirme yazısı kaleme aldı.

Özellikle Turkish Technic’in Genel Müdür Danışmanlığını yürüten SAHA İstanbul Başkan Yardımcısı Halil Tokel'in görüşlerinin ön plana çıktığı yazıda Tokel; '500 milyon dolarlık yedek parça üretimini Türkiye kendisi yapmalı' ifadelerini kullandı.

Munyar'ın yazısı:

İstanbul Ticaret Üniversitesi Kurucu Mütevelli Heyeti Üyeliği, Teknopark İstanbul kurucu üyeliği görevinde bulunan Hidromode Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Büyükdede, teknolojiye dönük iş yapan bir grup işadamı arkadaşıyla biraraya geldiğinde şu saptama ortaya çıktı:

- İstanbul ve çevresinde 150 milyon metrekare sanayi alanı, 2 milyon endüstri personeli, 80 bini aşkın sanayi işletmesi, 54 tersane ve liman, 50’yi aşkın üniversite ve teknopark, yüzlerce Ar-Ge Merkezi, THY Bakım Merkezi var. Ancak, bu bölgede savunma, havacılık ve uzay sanayiine ilişkin odaklanma eksikliği söz konusu.

Derken bu grup, Savunma Sanayii Müsteşarlığı, Türkiye İhracatçılar Meclisi, İstanbul Sanayi Odası, İstanbul Ticaret Odası, bazı üniversiteler ve Teknopark İstanbul’un desteğiyle dernek kurdu:

- SAHA İstanbul (Savunma, Havacılık ve Uzay Kümelenmesi Derneği).

Hasan Büyükdede başkanlığındaki yönetim kurulu şu isimlerden oluştu:

Mehmet Akif Özyurt, Halil Tokel, Cüneyd Fırat, Prof. Metin Yerebakan, Ayhan Etyemez, Adil Nalbant, Hakan Altınay, Haluk Bayraktar.

Büyükdede, derneğin misyonunu şöyle özetledi:

- İstanbul, Tekirdağ, Kocaeli, Adapazarı ve Yalova’daki firmaları savunma, havacılık ve uzay sanayinin içine çekmeye çalışacağız.
Turkish Technic’in Genel Müdür Danışmanlığını yürüten SAHA İstanbul Başkan Yardımcısı Halil Tokel, şu veriyi ortaya koydu:

- Turkish Technic, yılda 600 uçak bakımı yapıyor. 500 milyon dolarlık yedek parça alıyor. Bu yedek parçalar Türkiye’de üretilse iyi olmaz mı?

THY’nin uçak koltuğu, galley başta olmak üzere ortaklarıyla bazı alanlarda üretime girdiğini anımsattı:

- Ülkemizde halı ve tekstil sektörü dünyada ilk sıralarda ama uçak halısı ithal ediliyordu. Yerlileştirilmesi için epey çaba harcadık. Sonunda sertifikalandırıp yerli halı kullanmaya başladık. İlk şikayet THY personelinden geldi. Onların şikayetlerini ortadan kaldıracak iyileştirmeler yapıldı. Şimdi yerli halı kullanılıyor.

Turkish Technic’e malzeme satabilen şirket sayısının 54 olduğunu kaydetti:

- Aslında SAHA İstanbul’un kapsadığı bölgede Turkish Technic’e malzeme, parça verebilecek 200 firma var. 2023’e kadar bize malzeme, parça verebilecek, sertifikasına kavuşmuş firma sayısının 5 bine çıkmasını hedefliyoruz.

Türkiye’de fiyatı 10 milyon dolar olan uçak simülatörünün de geliştirildiğine değindi:

- Uçak tuvaleti ve başüstü dolabı üretimi de gerçekleşti. Ancak henüz sertifikaları yok.

Tekstil Makina ve Aksesuar Sanayicileri Derneği (TEMSAD) Başkanı da olan Adil Nalbant araya girdi:

- Sektörümüzde uçak koltuğu kemeri üretenler var. 80 Euro/cent fiyatla ihaleye giriyorlar, Alman rakipleri hemen fiyatı 28 Euro/cent düzeyine çekiyor.

THY’nin yeme-içme hizmetlerini veren Turkish Do&Co, uçaklara Arçelik’in Telve, Arzum’un Okka Türk kahvesi makinelerini koydurmak için çaba harcıyor.

Ancak, dünya uçak üretim devleri Boeing ve Airbus’ı ikna edip, sertifika alınması pek kolay olmuyor...

SAHA İstanbul’un gücünü sertifika engelini aşmak için de kullanması gerekiyor...

BAYRAKTAR İHA’DAN ATILAN FÜZE PATLAMASA BİLE HEDEFİ VURUYOR

SAHA İstanbul Yönetim Kurulu Üyesi, Bayraktar İnsansız Hava Aracı’nı (İHA) geliştirip üreten Baykar Makine’nin Genel Müdürü Haluk Bayraktar, yerli malzeme kullanımının önemine değindi:

- Biz ürettiğimiz İHA’larda Aksa’nın karbon elyafını kullanıyoruz.

Bayraktar İHA’ların performansına dikkat çekti:

- TSK, Suriye ve Kuzey Irak’ta İHA’larımızı yüksek performansla kullanıyor.

SAHA İstanbul yönetim kurulu üyeleri Bayraktar’a rica etti, bir görüntüyü izledik. Bayraktar, mühimmat yüklü İHA’larının başarısını söz konusu görüntünün ortaya koyduğu vurguladı:

- İlk atışta füze doğrudan bir PKK’lının kafasına düşüyor. Patlamıyor ama bir teröristi bertaraf ediyor. İkinci füze tam isabetle patlıyor, bölgedeki teröristleri bertaraf ediyor.

İHA’YA HABERLEŞME TERMİNALİ GELİŞTİRİYOR

SAHA İstanbul Başkan Yardımcısı, Ctech A.Ş. Genel Müdürü Cüneyd Fırat, şirketinin savunma, havacılık, uzay ve telekomünikasyon alanında özgün ürün ve çözümler ortaya koyduğunu belirtti:

- Bayraktar ve ANKA İnsansız Hava Araçlarına (İHA) haberleşme terminalleri geliştirme çalışması yapıyoruz. Bu çalışmalara ABD’den fren konulduğuna tanık oluyoruz.

Ctech’in Türksat 6A Uydusu konsorsiyumunda yer aldığını vurguladı:

- Türksat 6A Uydusu, 550 milyon liralık bütçeyle ülkemizin en büyük Ar-Ge projesi.

TÜRKİYE’NİN ‘SİLAHSIZ KUVVETLERİ’ GİBİYİZ

SAHA İstanbul Yönetim Kurulu Üyesi ve Altınay Robot’un kurucusu Hakan Altınay, teknoloji geliştirip üreten şirketleri şöyle tanımladı:

- Türkiye’nin silahsız kuvvetleriyiz.

Ardından Ar-Ge Yasası’ndan yakındı:

- Yasanın başı ile sonu farklı. Sürekli uygulama mevzuatı çıkıyor. Mevzuat çok kalınlaştı.

Sonra iç geçirdi:

- Devlet sanayiciyi hırsız gibi görüyor, güvenmiyor.

Robot verdikleri ana sanayide karşılaştıkları sıkıntıyı ortaya koydu:

- Ana sanayi, yaptığı yatırımın KDV yükünü bize taşıtıyor. Ayrıca, Korelilerin düşük fiyat politikası iş almamızı zorlaştırıyor.

İlk yerli robotu üretip, sanayinin hizmetine sunan Altınay bu kadar dertliyse, ülkemizde teknoloji geliştirmeye heveslenen sayısı artar mı? (Vahap Munyar / Hürriyet)