21 Ağustos 2013, Çarşamba 08:59:45

TÜRK MALI UÇAK YAPMAK

Star Gazetesi yazarlarından Beril Dedeoğlu, yerli uçak yapımı konusunu köşesine taşıdı... Peki, uçak üretimiyle ilgili yapılmış olanlar ve yapılacak olanları değerlendiren Dedeoğlu, neler dedi?
  • Sen ve senin gibilerini diline bakarsak 1 adım dahi yol yürüyemeyiz.Kendine yazar diyosun star gibi saygın bir gazetede yazarlık yapmandan bizatihi ben utandım.Yok beklentin neler ne istiyosun.Bir yerlerden baslanmak zorunda.Koc ailesinin kırıntılarından birisin.Onlarda senin gibi üretmek değil dısarıdan almak daha mantıklı kafasında.
  • Sn. Bayraktar ne dedi. Bu ülkeden yaratıcı fikir çıkmaz! Neyeymiş? Anadolu kültürü ve İslam dini engelliyormuş. Bizden ara iş gücü çıkarmış. Yani batılı, doğulu icat eder, zenginliği refahı sağlar biz ise onların icat ettiklerinin üretiminde işçi olarak çalışabilirmişiz. Diyen kim? Dini politikaya alet ederek milleti uyutmaya çalışan iktidarın adamı. Şimdi bu kafadaki bakanların olduğu Türkiye mi uçak yapacak? Üstelik yapmak değil satmak önemli. Anlayan söylüyor ama bazıları anlamıyor veya anlamamazlıktan geliyor.
  • Yok şu uçağa benzemiş. yok bu uçağa benzemiş. Ne yani sil baştan dünyada hiç görülmemiş uçan bişey mi icat etmemiz lazım ? Yorumu yapan köşe yazarı azıcık havacılıktan anlasaydı uçağın şekline değil de önce üretim şekline sonrada kabiliyetine bakardı.
  • NATO ya girme zorunluluğudur 1954 den sonra uçak yapılmaması. Tarih bilmeden boş atışlarla geçmiş hükümet ve insanları suçlamayınız. Tamamen talihsizliktir NATO o zamanlar dedi ki eğer Rusya ya karşı güçlü olmak ve NATO içerisinde olmak istiyorsan senin tüm endüstrilerini ben veririm ben geliştiririm. Başta uçak araba gemi :) düşünün biraz. Ne yapacaktı o zamanki hükümet bu kıskaç altında ?
  • 1954 de kim vardı iktidarda kimm kapattı fabrikaları kim dışa bağlanmaya sebep oldu? Bugün yerli uçak yok evet ama sebebi bu başka yerde birşey aramamak lazım bence... yapılana da haksızlık etmemek gerek.. yerli üretim b9yle başlar
  • bütün uçaklar birbiribine benzerler sizler dış görünüşüne bakarak yorum yapıyorsunuz iç teknolojileri önemli olan bunu nedense hep gözardı ediyorsunuz ne anka ne atak nede hürkuş un teknolojik tasarımları bize ögündür dış tasarımlarında kopya olabilir üstteki arkadaşımızında belirttiği gibi normal birşeydir bu her uçak birbirine bnzerdir..
  • Boeing'in tasarımı Airbus'a benzer, o da Embraer'e benzer, o da Rusların SuperJet'ine benzer. Dünyada neredeyse tüm uçakların özellikle dış tasarımları birbirine benzer... Yazı bu noktada hiç anlamlı olmamış. Ama bizim en büyük problemimiz JET çağını yakalayamamak. Geçmişte uçak tasarlamış-üretmişiz, ancak bunlar jet değil, pervane... Burada ciddi sıkıntımız olacaktır elbet... Aynı şekilde bir savaş jetinin yapısı ile yolcu uçağı da o kadar da birbirine benzemese gerek, bu noktada da F16 üretmiş olmamız falan büyük bir artı getirmeyecektir... Brezilya kendi uçağına sahip. Ama bunu yapmak için devlet eliyle yüzlerce gencin dünyanın çeşitli yerlerine bu konuda eğitim almak için gönderildiğini ve yıllarca okutulduğunu biliyoruz. Bizimki biraz deneme-yamulma gibi... Ama başlamak bitirmenin yarısıdır ;)
  • Emeğe saygı duymaktan o kadar uzağız ki.. Bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olmak deyimine uyan köşe yazarları da var, öğretim görevlileri de. Acımasızca projeleri eleştirenler bugüne kadar özgün ne yapmışlar acaba?
  • Okumus cahil dedikleri bu yazar olsa gerek. Örnek vermissiniz "ANKA da yine ABD yapımı Reaper’in kopyaları" diye kopya derken neyi kastettiniz? aviyonik sistemleri mi? motoru mu? Radarı mı? Arka kanatlarını benzetip bu kopya demek acındırıcı bir durum. Kısaca özetlemek gerekirse Radarı Aselsan sar'dır ve TÜRK yapımıdır. Motoru Alman Thielert tarafından yapılan 114kW gücünde turboproptur. Sizin gibi araştırmacı (!) köşe yazarları yüzünden bizim üretimimiz ne uçağımız olur ne arabamız ne tankımız? Atak helikopterini unuttunuz sayın yazar size göre o da kopya.Altay tankı da M1_Abrams'ın kopyası değil mi? size göre hepsi bir başkasının kopyası. Çıkarın at gözlüğünüzü.
  • neymiş efendim yok bunun kopyası yok şunun kopyası. e ozaman airbus boeingin kopyası mı oluyor?!?!?! uçak bu neye benzeyecek, gemi gibi mi olacak?!?! Herkes yazar oluyor zaten bu memlekette....

14 Ağustos’ta yayınlanan bir haber dikkat çekiciydi. TAI’nin 60-90 kişilik Türk malı yolcu uçağı üretmek için kolları sıvadığı bildiriliyordu.

Ahmet Nuri Yüksel hocanın kulaklarını çınlatıp, kitabında yayınladığı verilere bakmakta, sevinmek için acele etmemekte yarar var.

Türkiye’nin kendi havacılık sanayini geliştirmesi son derece önemli, zira bu konuda İran’ın bile gerisinde olduğumuzu söylemek gerek. 1926-28’de lisans altında, 1930-40 arasında MSB bünyesinde, 1937-44’de (Demirağ) ve 1944-54’de (THK) hem lisans altında hem de yerli dizayn uçak yapabilirken, 1954’den bugüne kadar neden bu alanda yol alınamadığı sorusu sorulmalı.

80 Darbesi sonrasında bazı girişimlerin olmadığını, 1983’den sonra yaklaşık her on yılda bir bazı çıkışlar yapılmadığını inkar etmemek gerekiyor. Ancak hala ortada yerli yapım uçaklar olmadığına göre, ortada büyük bir sorun var demektir. Anlaşıldığı kadarıyla iki temel mesele var. Bunlardan birincisi, 1954 sonrası yapılan uçakların tamamen yerli yapım olduklarının iddia edilmesi, ikincisi ise bir kaç tane yapıp gerisinin getirilememesi.

Yapılmış olanlar

F-16 avcı, İspanyol CASA CN 235 hafif nakliye ve İtalyan Agusta SF 260 eğitim uçakları ile ABD ve Avrupa kökenli dört farklı helikopter, 1954 sonrası ilk yerli girişimler olarak bilinir, ancak yanlış bilinir. Zira bunların hiçbirinin dizaynı, prototip yapımı, uçuş testleri ve en önemlisi sertifikasyonunda Türkiye’nin dahli bulunmuyor. Sertifikasyon sorununu çözmeden uçak yapma işine girmek, zaten kendi başına sorunun özünü oluşturuyor.

Başka örnekler de mevcut. Türk yapımı olarak bilinen Hürkuş mesela, dünyadaki hantal uçaklardan birisi olarak bilinen Güney Kore yapımı KT-1 eğitim uçağının Türkiye için tadil edilmiş hali. İnsansız uçak TİHA, ABD yapımı Predator’un; ANKA da yine ABD yapımı Reaper’in kopyaları. Özel sektörün ürettiği mini insansız uçakların da başta İsrail olmak üzere yabancı ülkelerde üretilenlerin birer kopyası olduğu hatırlatılmalı.

Örneklere bakılırsa, Türkiye’de uçak meselesi ya doğrudan satın alıp bazı sistemler eklenmesi ya da parçaları ithal edilerek montaj yapılması şeklinde yürüyor, yani ortak yapım. Ancak sorun şu ki, bu ortaklık eşit ortaklık değil.

Yapılacak olanlar

Özellikle askeri amaçlı kullanılan insanlı ya da insansız hava araçlarından hangilerine ihtiyaç olduğu bilinemediğinden, ortak yapım bu araçların da ihtiyacı karşılayıp karşılamadıkları açık değil. Hatta bazılarının prototip ötesine geçtiği bile şüpheli.

F-16’lardan 240, CASA’lardan 53 ve Agusta’lardan da 32 tane üretilmiş, sonra bitmiş. Yani Türkiye kendisi gerçek üretim yapmadığı için, anlaşmalarda ne kadar uçak ön görülüyorsa o kadarı yapılıyor, gerisi gelemiyor. Ayrıca bir tane uçak yapmayı becermek, uçak sanayinde dev adım atıldığı anlamına gelmiyor; bazı insanlar ev yapımı uçak kullanıyor. 60-90 kişilik yolcu uçağı haberi, başlangıç hedefi olarak doğru bir tercihe işaret ediyor. Bu girişimin Türkiye ihtiyacını karşılayacağı gibi bir dizi ülkeye uçak satma olanağı yaratacağı söylenebilir.

Dizayndan sertifikasyona kadar her aşama yerli olursa, o zaman Türk malı uçak üretilmiş diyebiliriz. İkinci olasılık ise tüm bu aşamalarda eşit ortaklıklar kurulması; ki muhtemelen bu seçenek hem daha akılcı, hem de daha az maliyetli.

Bugün eşit ortakla başlayan bir faaliyet, yarın Türkiye’nin üretim kalemleri içinde yer alabilir.

Son derece yüksek maliyetli bu sektörü, ekonomisinin merkezine koymayı başaran ülkeler bulunuyor. Onların izlenmesi mümkün. Bu ülkelerin en başarılı uygulamalarından birisinin ‘patent’i elde tutacak keşifler yapması, bir diğeri de üretim süreçlerini şeffaf kılmaları.

TÜRK MALI UÇAK YAPMAK

Yorumlar Tüm Yorumlar (12)

Pervaneli Tayyare ~ 11 yıl önce
Sen ve senin gibilerini diline bakarsak 1 adım dahi yol yürüyemeyiz.Kendine yazar diyosun star gibi saygın bir gazetede yazarlık yapmandan bizatihi ben utandım.Yok beklentin neler ne istiyosun.Bir yerlerden baslanmak zorunda.Koc ailesinin kırıntılarından birisin.Onlarda senin gibi üretmek değil dısarıdan almak daha mantıklı kafasında.

Yanıtla

Kalan karakter 1000
iPhone Uygulaması ~ 11 yıl önce
Sn. Bayraktar ne dedi. Bu ülkeden yaratıcı fikir çıkmaz! Neyeymiş? Anadolu kültürü ve İslam dini engelliyormuş. Bizden ara iş gücü çıkarmış. Yani batılı, doğulu icat eder, zenginliği refahı sağlar biz ise onların icat ettiklerinin üretiminde işçi olarak çalışabilirmişiz. Diyen kim? Dini politikaya alet ederek milleti uyutmaya çalışan iktidarın adamı. Şimdi bu kafadaki bakanların olduğu Türkiye mi uçak yapacak? Üstelik yapmak değil satmak önemli. Anlayan söylüyor ama bazıları anlamıyor veya anlamamazlıktan geliyor.

Yanıtla

Kalan karakter 1000
ufomu yapalım ~ 11 yıl önce
Yok şu uçağa benzemiş. yok bu uçağa benzemiş. Ne yani sil baştan dünyada hiç görülmemiş uçan bişey mi icat etmemiz lazım ? Yorumu yapan köşe yazarı azıcık havacılıktan anlasaydı uçağın şekline değil de önce üretim şekline sonrada kabiliyetine bakardı.

Yanıtla

Kalan karakter 1000
iPhone Uygulaması ~ 11 yıl önce
NATO ya girme zorunluluğudur 1954 den sonra uçak yapılmaması. Tarih bilmeden boş atışlarla geçmiş hükümet ve insanları suçlamayınız. Tamamen talihsizliktir NATO o zamanlar dedi ki eğer Rusya ya karşı güçlü olmak ve NATO içerisinde olmak istiyorsan senin tüm endüstrilerini ben veririm ben geliştiririm. Başta uçak araba gemi :) düşünün biraz. Ne yapacaktı o zamanki hükümet bu kıskaç altında ?

Yanıtla

Kalan karakter 1000
Android Uygulaması ~ 11 yıl önce
1954 de kim vardı iktidarda kimm kapattı fabrikaları kim dışa bağlanmaya sebep oldu? Bugün yerli uçak yok evet ama sebebi bu başka yerde birşey aramamak lazım bence... yapılana da haksızlık etmemek gerek.. yerli üretim b9yle başlar

Yanıtla

Kalan karakter 1000
kaya ~ 11 yıl önce
bütün uçaklar birbiribine benzerler sizler dış görünüşüne bakarak yorum yapıyorsunuz iç teknolojileri önemli olan bunu nedense hep gözardı ediyorsunuz ne anka ne atak nede hürkuş un teknolojik tasarımları bize ögündür dış tasarımlarında kopya olabilir üstteki arkadaşımızında belirttiği gibi normal birşeydir bu her uçak birbirine bnzerdir..

Yanıtla

Kalan karakter 1000
Özgün Tasarım? ~ 11 yıl önce
Boeing'in tasarımı Airbus'a benzer, o da Embraer'e benzer, o da Rusların SuperJet'ine benzer. Dünyada neredeyse tüm uçakların özellikle dış tasarımları birbirine benzer... Yazı bu noktada hiç anlamlı olmamış. Ama bizim en büyük problemimiz JET çağını yakalayamamak. Geçmişte uçak tasarlamış-üretmişiz, ancak bunlar jet değil, pervane... Burada ciddi sıkıntımız olacaktır elbet... Aynı şekilde bir savaş jetinin yapısı ile yolcu uçağı da o kadar da birbirine benzemese gerek, bu noktada da F16 üretmiş olmamız falan büyük bir artı getirmeyecektir... Brezilya kendi uçağına sahip. Ama bunu yapmak için devlet eliyle yüzlerce gencin dünyanın çeşitli yerlerine bu konuda eğitim almak için gönderildiğini ve yıllarca okutulduğunu biliyoruz. Bizimki biraz deneme-yamulma gibi... Ama başlamak bitirmenin yarısıdır ;)

Yanıtla

Kalan karakter 1000
iPhone Uygulaması ~ 11 yıl önce
Emeğe saygı duymaktan o kadar uzağız ki.. Bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olmak deyimine uyan köşe yazarları da var, öğretim görevlileri de. Acımasızca projeleri eleştirenler bugüne kadar özgün ne yapmışlar acaba?

Yanıtla

Kalan karakter 1000
mehmet ~ 11 yıl önce
Okumus cahil dedikleri bu yazar olsa gerek. Örnek vermissiniz "ANKA da yine ABD yapımı Reaper’in kopyaları" diye kopya derken neyi kastettiniz? aviyonik sistemleri mi? motoru mu? Radarı mı? Arka kanatlarını benzetip bu kopya demek acındırıcı bir durum. Kısaca özetlemek gerekirse Radarı Aselsan sar'dır ve TÜRK yapımıdır. Motoru Alman Thielert tarafından yapılan 114kW gücünde turboproptur. Sizin gibi araştırmacı (!) köşe yazarları yüzünden bizim üretimimiz ne uçağımız olur ne arabamız ne tankımız? Atak helikopterini unuttunuz sayın yazar size göre o da kopya.Altay tankı da M1_Abrams'ın kopyası değil mi? size göre hepsi bir başkasının kopyası. Çıkarın at gözlüğünüzü.

Yanıtla

Kalan karakter 1000
karalama yazısı ~ 11 yıl önce
neymiş efendim yok bunun kopyası yok şunun kopyası. e ozaman airbus boeingin kopyası mı oluyor?!?!?! uçak bu neye benzeyecek, gemi gibi mi olacak?!?! Herkes yazar oluyor zaten bu memlekette....

Yanıtla

Kalan karakter 1000

Yorum Gönder

Kalan karakter 1000