Genel Yayın Koordinatörü Ali Kıdık’ın hazırlayıp sunduğu ‘Sorun Cevaplasın’ programının bu geceki konukları olan TALPA Eski Başkanı Necmi Ekici ve Ayjet Genel Müdürü Celal Cingöz, çok çarpıcı açıklamalarda bulundu.
Isparta kazasını değerlendirerek sözlerine başlayan eski kaptan pilot Ekici; “Ben pilotluk dönemimde 22 bin saat uçuş gerçekleştirdim. Bu tecrübeyle uçakların en güvenilir ulaşım araçları olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim. Uçak kazaları olmuştur ve olacaktır. Önemli olan bu kazaları önlemeye yönelik hamleler yapmaktır. Türkiye’de yaşanan son 6 uçak kazasında raporlar her zaman pilotların hatalı olduğunu gösterdi. Ben ise açıklanan raporların yüzde 10-15 kısmına inanıyorum. Geri kalan kısmı bana inandırıcı gelmiyor. Raporların doğru sonuçlar verebilmesi için iyi eğitilmiş kırım ekipleri gerekiyor. Ama sivil havacılıkta böyle bir tecrübe ekibi yok. Kazaları değerlendirecek alt yapı yok. Örneğin kara kutu 400 dolayında bilgi içeriyor. Bunu çözebilmek bilgi ve birikim gerektiriyor” diyerek kaza raporunun doğruluğuna inanmadığını açıkladı.
Uçakların kalkış yada düşüş anında düşme olasılığının yüksek oluşuna yönelik spekülasyonları da değerlendiren Ekici; “Kalkış anı ağır olur. Bu aşama uçağın süzülme anıdır. Pistin durumu da bu olasılığı etkiler ama pilotlar sonuç olarak bu duruma eğitimlidir. Kalkış yada iniş anı diye sabitlemek yanlış olur” dedi.
Celal Cingöz ise pilotların nasıl yetiştirildiğine ilişkin olarak şu açıklamalarda bulundu; “İnsan unsurlarının olduğu her yerde hata payı vardır. Ama hatalar pilotlara yüklenmemeli. Biz eğitimi pervaneli uçakta veriyoruz. Bu eğitimi veren eleman çok önemlidir. Eğitimin aşamaları vardır. Bunların içinde finansal, ekip ve eğitim ayaklarını sayabiliriz. Bu aşamaları iyi değerlendirmek ve iyi anlamak gerekir. Özellikle ekip birimi çok önemlidir” dedi.
Eğitim veren kişilerin kalifiye insanlardan oluştuğunun altını çizen Cingöz; “Bizde eğitim veren insanlar uzun yıllar kaptanlık yapmış kişilerden oluşuyor. Bu eğitimlerin Daha sağlıklı olabilmesi için pistlerin bize sağlanması gerekiyor” diye konuştu.
PARA VEREN HERKES MEZUN OLAMAZ
Para veren herkesin mezun olamayacağını belirten Cingöz; “Pilot lisansı alınabilmesi için lise mezunu olmak gerekiyor. Ama biz üniversite mezunu olmayanı okulumuza dahil etmiyoruz. Biz 112 kişiye lisans verdik. Mezun olan adaylar kontrol pilotları tarafından test edilir. Ayrıca mezun olan adayları alan şirketlere bilgi de aktarıyoruz” dedi.
Bu noktada söze girerek açıklamalarda bulunan Necmi Ekici; “Pilotluk kabiliyet işidir. Herkesa pilot olamaz. Ama mutlaka denetim de gerekir. Pilotluğa uygun olup olmadığı, bu işi yapabilir mi yapamaz mı kontrol altında tutulmalıdır. Denetimde alt yapıya özen gösterilmeli. Uçakların bakımları incelenmeli. İnsan hayatının söz konusu olduğu yerde kontrol ve denetim olmazsa olmazdır” diye konuştu.
Isparta kazasında açıklanan yere çarpma arızası tatmin edici mi şeklindeki soruya ise Ekici şöyle yanıt verdi. “Pilot ne yapacağını bilir ve uygular. Ama bazen pilotlar yanıltılıyor. Hava durumu yada pist durumu konusunda yerdeki personel pilotu yanıltabilir. Bu gibi etkenler kazaya davetiye çıkarır.Ama Isparta uçağının durumu farklı. İran’da arıza yapıp daha sonra bakımda görünüyor olmasına rağmen uçurulmuştur. Bu nedenle kazada suçu olanlar vicdanlarıyla hesaplaşacaktır. Havacılık kazalarında yüzlerce neden vardır. Pilot hatası, yönetim hatası, meterolojik hata, kontrolör hatası bunlardan sadece birkaçıdır. Ama en önemlisi idari ve ekip hatasıdır. Örneğin pilota en az 100 saatlik test uçuşu yaptırılması ve daha sonra uçağın teslim edilmesi gerekir” dedi.
Pilotların bazı durumlarda uçuşa zorlandığının altını çizen Ekici; “Pilotlar uçakta arıza görünce uçmuyorum deme lüksüne sahiptir. Ama bunu dediğinde işten atılıyor. Pilotların güvencesi yok. Pilotların uçmama istediğine karşı baskı yapmak büyük hatadır” şeklinde konuştu.
Uçağın Flaplarının ve Slotlarının arızalı olmasına rağmen uçurulmasına tepki gösteren Ekici; “Flapsız ve Slotsuz uçak kalkamaz. Arızası giderilmeyen uçağa uçuş yaptırılamaz. Pilot da işinden olmamak için bu duruma göz yummuştur” dedi.
Denetimlerin yetersiz olduğunu savunan Ekici’ye SHGM’nin havayollarına kestiği ceza oranın fazla olduğu hatırlatılınca Ekici; “Çok ceza kesmek, ayrıdır. Hata yaptırmamak ayrıdır. Ceza kesilebilir ama önemli olan hata yaptırmayacak mekanizmayı sağlamaktır. Örneğin 300 uçağa denetim yapan kişi sayısı ne yazık ki 156. Bu sayısı çok az. O nedenle iyi denetim yapıldığı savunulamaz” şeklinde yanıtladı.
BÖLGESEL HAVACILIK PROJESİ
Bölgesel Havacılık Projesi’ndeki son durumu anlatan Ayjet Genel Müdürü Celal Cingöz ise; “Gidilmeyen meydanlara gitmek istiyoruz. Bu projeyi mutlaka hayata geçireceğiz. Ama bugünün şartları bizim bu projeyi 1 yıl daha ertelememize neden oldu. Önümüzdeki yıl finansal bir ortak bulduğumuz takdirde mutlaka uygulamaya geçeceğiz” şeklinde açıklık getirdi.
Pilotaj eğitimlerinin ücretlendirilmesindeki indirimi de ele alan Cingöz; “Petrol fiyatları indirimi bize yansıdığında biz de indirim yaparız” dedi.
Ucuz uçuş yapan şirketlerin güvenirliği konusunda detaylı bilgi veren Onursal Başkan Necmi Ekici; “Ucuz uçuran şirketler güvensizdir diye bir şey söz konusu olamaz. Uçaklar bakımlı olduğu ve eğitim doğru şekilde verildiği sürece uçuş emniyetlidir. Ucuz uçuş şirketlerin ekonomik tercihidir. Güvenli uçuşla bir ilgisi yoktur” şeklinde konuştu.
ISPARTA KAZASINDA KİM HATALI?
Isparta kazasında kimin hatalı olduğu konusunu ele alan Ekici; “Bir kişi hatalıdır demek yanlış olur. Bu işin içinde kim varsa herkes hatalıdır. Pilotundan müdürüne ve yerdeki personeline kadar herkes hatalıdır. Bu bir zincirdir. Ama pilota uçacaksın baskısı yapmak en büyük problemdir. Örneğin THY’de pilota asla baskı yapılmaz. Pilotun kararına saygı duyulur. Ama denetim çok önemlidir. Örneğin kaptanı denetleyen aynı tecrübeye sahip oranda pilot olmalıdır. Ben 22 sene uçuş yaptım, kimse beni denetlemedi. Avrupa’da denetimler bu şekilde yapılıyor” dedi.
PİLOTLAR KANUNU
Pilotların işinin adının olmadığını ve güvencesinin bulunmadığını ifade eden Ekici; “Bu kanun uçanın ve uçuranın rahat olması için önemlidir. Pilotun tanımı, hakları, cezaları nedir bunlar ele alınmalı. Bu nedenle kanun artık uygulanmalıdır” diye konuştu.
PİLOTLARIN MAAŞLARI
Pilotların aldığı maaş yaptığı işe orantılı. Büyük risk altındalar. Kendi canıyla birlikte bir çok candan sorumlu oluyor. O nedenle aldığı maaş aldığı risk açısından son derece normaldir. Pilot manevi olarak yıpranıyor. Bunun karşılığını parayla ölçemezsiniz.
Pilotların uçuş öncesi alkol alıp almadığı konusunda da eski meslektaşlarına sahip çıkan Ekici; “Pilot stresten dolayı alkol alabilir. Ama bunu uçuşyan sonra yapar. 43 yıllık havacı olarak uçuş öncesi alkol alan pilota rastlamadım” ifadelerini kullandı.
PİLOT OLABİLMEK İÇİN GEREKLİ OLAN ZAMAN DİLİMİ
Pilot adaylarının uçuş okullarında aldığı eğitimi değerlendiren Ayjet Genel Müdürü Celal Cingöz; “Bizim sektörde eğitim süresi 15 aydır. 200 saat uçuş eğitimi, 1000 saat de teorik eğitim aşamasıdır” dedi.
Gündeme ilişkin açıklamalarını sürdüren Ekici ise; “Pilotlar uçaktaki her ayrıntıyı bilmek durumundadır. İnişte yada kalkışta lövye yada joystick arasında pilot açısından bir fark yoktur. Çünkü uçuş bütün vucutla yapılır” dedi.
Bir izleyicinin türbülans uçak düşürür mü şeklindeki sorusunu yanıtlayan Celal Cingöz; “Türbülans uçak düşürmez. Arızaya yada yolculara küçük çapta zarar verebilir ama uçak düşmesine neden olmaz” dedi.
Son olarak genel havacılığna önnem verilmesi gerektiğinin altını çizen Cingöz; “Genel havacılığa yönelmek gerekir. Uçak alan insanlar maalesef pişman ediliyor ve uçağını satmasına olanak sağlanıyor. Bu anlamda iyiliştirme yapılmalıdır” diyerek sözlerini noktaladı.
TALPA Onursal Başkanı Necmi Ekici ise; “Kazaların önlenmesi için otorite sağlanmalı. Gerekli otorite sağlanırsa problem kalacağını sanmıyorum. Uçucu personelin emniyeti için kanun mutlaka çıkarılmalıdır” dedi.
Yorumlar Tüm Yorumlar (37)