28 Eylül 2020, Pazartesi
Çetin ÖZBEY
Çetin ÖZBEY [email protected]
  • bu yorumunuz yazımın başında yayınladığım şekle uygun değil. Zira yazı konusu ile ilgili değil. Ayrıca konu ile ilgili bilgim de yok. Bu nedenle Pazartesi günü konuyu araştıracağım. Murat beyle de görüşeceğim. yorum formatı altında yazdığınız husus ayrı bir yazı konusu. Daha açık bilgi verebilirseniz memnun olurum. [email protected]
  • Ilker in ve Abdulkadir in bu pozisyonları nasıl kaptigini aslında herkes cok iyi biliyor ama yine de tekrar bir hatirllatmakta fayda var. Zarrab ve El Kadi dosyalarındaki ustun basarilari ve derin bilgileri onları bu sektörde hiç tecrübeleri olmamallarina rağmen suan ki mevkilerene Reis tarafından atanmalarıyla sonuçlandı.
  • merak ediyorum, hani üst yönetim alt çalışan idarecilere her durumda sahada aksiyonun olacak der ya, bu pandemi döneminde ceo ların aksiyonu nedir? küçülmek, adam çıkarmak vb maddeleri saymıyorum. hani aksiyon istiyorlarya hep şimdi bunların aksiyonu nedir? yedek akçe var mı acaba yönettikleri şirkette?
  • Cetin Bey , takdir ettigim hayat gorusunuzu yansittiginiz yazilarinizi taa Suudi Arabistandan soluksuz okuyorum :) Bende Turkiyedeki havacilik konusunda boyumun olcusunu almis ve ayni is icin yurtdisina geri donmus biriyim, Son zamanlarda yitirilen adalet, hak, etik, saygi gibi insani degerlerin yazilarinizsa her sıkca hatirlatilmasi beni mutlu ediyor. Son olarak cok sevdigim bir sozu yazmadan edemeyecegim: Dogru, dogrudur kimse yapmasa bile; yanlis , yanlistir herkes yapsa bile. Saygilar
  • Yazınız için teşekkürler, daha temel ve pratiğin kökenine inen bir konu işlemeniz hoşuma gitti. Uzun yıllar değerli kurumlarda yöneticilik yapmış bir endüstri mühendisi olarak, nacizane bir düzeltme yapmak isterim. CEO'nun görevi hissedarların beklentilerini karşılamaktır. Başka paydaşlar (bayiler, iş ortakları, müşteriler vs.) ise bu beklentilerin sürekliliği ve hedeflere olan katkıları mertebesinde önemlidir. Ayrıca günümüzde artık kar değil şirketlerde büyüme potansiyeli gösterebilen CEO'lar tercih edilmekte. Çünkü şirket değerlemeleri artık gelir ya da kar üzerinden değil tahayyül edilebilir değerleme potansiyeli üzerinden yapılmaktadır. Saygılar
  • çetin bey yönetim bilimleri üzrine bir ihtisas yaptınız mı? bu soruyu sormamın amacı meraktır. yani yapmamışsanız da yönetim bilimleri hakkında çok bilgilendirici şeyler yazıyorsunuz mesela şu yukarıdaki ceo grafiğini çok beğendim. eski bir thy personeliyim keşke girdiğimizde bize de bu tarz eğitimler verselerdi. İcra kurulu bana göre ortada hiçbir sebep yokken 8 tane arkadaşımla benim bir gün performans bahanesiyle aniden işten çıkartılmamızı onaylayan kurulun adıdır başka da bir anlamı yoktur çünkü thy bize bu kadarını öğretti.
  • Endüstri mühendisi kesinlikle bu şirketi yönetemez, öyle bir atama olduğunu varsayalım örneğin birim başına 50 şer kişilik orkestra grupları var hepsine birer enstrüman verilmiş fakat bunların 30 u gereksiz ve elindeki enstrüman fazladan ayrıca çalmayıda bilmiyor olsun orkestra şefinin direktifinide anlamadığı için ahengi bozacak sesler çıkarıyorlar endüstri mühendisi direk bu sayıyı yetenekli 20 kişiye düşürmek isteyecektir . Endüstri mühendisi olmayan biri ise yetenekli olanları çıkarır geriye elinde zurnalarla enstrüman çalmasını bilmeyen 30 kişiden çıkan zort zort seslerle baş başa kalır. Hadi tamamı enstrüman çalmasını bilen yetenekli bir ekip var diyelim onunda başına nota bilmeyen bir orkestra şefi atanır yine düzgün bir melodi çıkmaz. Orkestra şefi işten anlamıyor diyelim diğer orkestra şefleride tanıdığı arkadaşları falan işten anlamadığı için sordu ben ne yapacağım diye onlarda bizim işimiz çaldırmak dediler oda ne kadar çalgı aleti enstrüman varsa bilenin bilmeyenin elindeki ve depodakilerde dahil tümünü çok güzel çaldırır. Çaldırır derken anladınız siz onu. Endüstri mühendiside yön eylem, verimlilik vs derken kafayı yer
  • Kar desen kar edemiyor operasyon riski desen onu alamıyor,ara bağlantıyı kur desen başarısız gmy yi alıyor danışman yapıyor daha iyi başarısız olsun diye. Herkeste açığı olandan ceo olmaz markette kasiyer bile olmaz ama günümüz şartları ile kalite ve tecrübeyi es geçerek önemini yitirdi..

Bir Yönetim Kurulu Başkanı ve Bir Orkestra Şefi.



Temel Aksoy’un bir yazısında ifade ettiği üzere, “ Yöneticileri bir orkestra şefine benzetmek çok sık kullanılan bir metafordur “  Bu yazımızda söz konusu benzerliği konu edindik. Esinlenmemiz bu cümledendir.

Bu benzetmeye göre nasıl bir orkestra şefi kendisi hiçbir çalgı aleti çalmadan yönetimi ile orkestradan o muhteşem müziğin çıkmasını nasıl sağlayabiliyorsa, iyi bir yönetici de fiilen hiçbir iş yapmadan yalnız görüş ve yönlendirmeleri ile şirketini başarıyla yönetebilir. Tabii ki işletmelerde bunun tersine de rastlanılması mümkün.

SESİMİZİ DUYAN KİMSE YOK MU? Orkestra şefliği, toplu çalınmak üzere bestelenmiş yapıtların seslendirilmesinde müzik topluluğunu (örneğin. Orkestra, koro ) yönetme eylemidir. Bir şefin en başta, topluluğun bütün üyelerinin aynı tempoda çalabilmesi için müziğin vuruşlarını belirtmesi gerekir. Tıpkı tepe yöneticinin şirketinde yapması gerektiği gibi. Bu ritmik vuruşun parça boyunca korunması bir dizi el ve kol hareketiyle sağlanır. Elindeki minik batonla yüz kişilik bir orkestrayı yöneten bir şefi hiç dikkatle izlediniz mi? Hareketleri ne kadar değişik değil mi? Aslında yaptıkları iş aynı. Amaçları da.  Ama hareketlerinin müziğe göre değiştiği açık. Tıpkı bir işletmede tepe yöneticinin hareketlerinin astlarının tutum ve davranışları ve seslenişlerinin etkisi ile şekillendiği gibi. Tabii ki bu sesleniş, belki de haykırışları duymayan, duymak istemeyen yöneticiler de var. Bizim orkestranın şefi, bizim tepe yönetici bunun en tipik örneği. Bir süredir kimse ona derdini anlatamıyor ve kimse sesini duyuramıyor.

ORKESTRA ŞEFİNİN GÖREVİ BELLİ, YA YÖNETİM KURULU BAŞKANININ? Orkestra şefinin fonksiyonu belli. İnternette bile görev tarifini andıran küçük metinler yer alıyor. Örneğin Orkestra Şefi gruptaki bir müzisyenin fonksiyonunu üstlenmez. Şef ancak o gün bulunmayan müzisyenin yerinin nasıl kapatılacağını düşünüp onun yerine başka birini görevlendirir. Ve de çalınan parçanın aksaksız icrasını sağlar. Esasen Şefin en büyük meşguliyeti yapılan prova Çalışmalarıdır. Evet, iş yaşamında tepelerdeki zatın da görev tarifi her yerde mevcut. Buna rağmen bazı CEO’lar şirketteki tüm üst yöneticilerin fonksiyonlarını üstlenme gayreti içinde. Bizim örnek konuya Genel Müdürün tüm fonksiyonlarını üstlenerek girdi. Şimdi Genel Müdür var gibi yok. İcra kurulunun Başkanlığına da kendisini atadı. Her konu için bizzat karar verme yöntemini seçti. Kriz başladı baktık ki beyefendi kriz sözcüsü de oluvermiş. Yönetim Kuruluna hesap verdiğini de zannetmiyorum. Neticeten             “ One Man Show” Kitaplar bu tarzı bir işyeri için en kötü yönetim şekli olarak değerlendiriyor.

ORKESTRADA ALKIŞLAR ŞEFE, BİZDE KİM ALKIŞLANIYOR?  Görmüşsünüzdür. Birçok sanatçı bir araya gelerek bir konser vermişler ve de çok güzel bir eseri seslendirmişlerdir. Salon alkıştan inlemekte ve tüm dinleyiciler orkestrayı ayakta alkışlıyordur. Peki, bu alkışlar kimedir? Tabii ki Orkestra şefine. Düşününce insanın tuhafına gidiyor. Bu maestro orkestranın başkemancısından daha mı güzel çalıyor o enstrümanı. Hayır. Piyanoyu orkestrada görev yapan virtüözden daha iyi çaldığını söyleyebilir miyiz? Yine hayır. Ama alkışları ne hikmetse o topluyor. Bu konuda aykırılık değil benzerlik var. İş yaşamında da böyle değil mi?  İnsanlar çalışır, mesaisinin tümünü şirket için harcar, alınan güzel sonuçlar için takdiri tepedeki toplar. Alınan sonuçlar iyi değilse hata çalışanların omuzuna yüklenir ve de tepedeki her zaman olduğu üzere resmi tepeden seyreder. Bu durumda tabii ki hata çalışanlarındır.

ORKESTRADA VE BİZDE İNSAN AYIRIMI: Siz hiç çaldığı müzik aletine hâkim olmayan bir yeni bitme müzisyenin yalnız müzik dünyasının saygın bir isminin yakını diye bir orkestra şefi tarafından ekibe kabul edildiğini duydunuz mu? Veya bir orkestra şefinin iyi keman çalamayan bir müzisyeni yalnız hükumete yakın birinin akrabası diye topluluğun “ Baş Kemancılığına “ atadığını hiç gördünüz mü?  Zannetmiyorum duyduğunuzu veya böyle bir haberi okuduğunuzu. Bu tür işlemler sanat dünyasında eşyanın tabiatına aykırı kabul edilir böylesine hatalı uygulamalar yapılmaz,  yapılamaz. İş dünyasında da böyle olduğunu söylemek mümkün mü? Sıklıkla bu tür şeyler yaşamıyor muyuz? Bu tür hareketlerden ötürü gönlümüz kırılmıyor mu? Örneklemeğe gerek görmüyorum.

ORKESTRA ŞEFİ VE YÖNETİM KURULU BAŞKANI SEÇİLİR? NASIL ATANIR?  : Peki,  bu şefler nasıl göreve atanırlar. Örneğin CSO şefi orkestradaki müzisyenler tarafından gizli oylama yapılarak seçilirmiş.  Hacettepe Üniversitesinde Orkestra Şefliği programı uygulanıyor. Eğitimin amacı çeşitli dönemlere ait stil ve formların icrasına ilişkin yol ve yöntemlere hâkim, mesleğin gerektirdiği yüksek entelektüel niteliklere sahip, psikolojik ve pedagojik yüksek liderlik vasıfları ile donanmış, orkestra ve koro şefleri yetiştirmek. Gelelim İş yaşamına. Tepede oturacak olan adamın kurumun yöneticileri tarafından gizli oylama ile seçilmesi hayal. Hatta kurum içinden birinin bu göreve getirilmesi çok zor. Bu insanın seçimi hepimizin bildiği yöntemlerle yapılıyor. Oysa özerk yapılanmanın gerekçesinin özü, sanatın kendi özel yapısı ve işleyişi nedeniyle, ideolojik partisel siyasetten arındırılarak, toplumun tümüne yansıtılması anlayışı ve gerekçesidir. Uygar dünyanın tümünde işleyiş böyledir. Bizde uygarız ama sistem bizde böyle çalışmıyor?

Konuyu uzatmamak için burada kesiyorum. Devam etsem bir bu kadar daha yazabilirim. Evet; 100 kişilik bir orkestranın Şefi ve neredeyse 40.000 çalışanın ( İştirakleri ve Yan kuruluşları dâhil ) bulunduğu havayolumuzun tepesidekinin durumu işte böyle.

Hatırlatmış Olayım: CEO’nun Görevi Nedir ( Temel Aksoy )

CEO, yönetim kurulundan aldığı hedefi gerçekleştirmek için strateji oluşturup uygulayan; şirketin bugününü yönetirken yarınını da planlayan ve yönetim kuruluna hesap veren kişidir. CEO, yöneticilerin yöneticisidir. Büyük şirketlerde yönetim kuruluyla icra kurulunun arasında bağlantıyı kuran kişidir.

Yaygın anlayışa göre CEO’nun birinci görevi şirketi kâr ettirmektir. Bana göre bu eksik bir tanımdır. Çünkü şirketlerin varoluş sebebini sadece kâr etmeye indirgemek yüzeysel ve kısa vadeli bir bakış açısıdır.

Kârlılık bir işin her aşamasının doğru yapıldığının kanıtıdır. Eğer bir şirket kâr ediyorsa birçok doğruyu aynı anda yapıyor demektir. Doğru bir alanda faaliyet gösteriyor, doğru insanlarla işbirliği yapıyor, verimli çalışıyor, uygun fiyatla satıyor, müşterisini memnun ediyor demektir. Bunların bir tanesi bile eksik olsa şirketin kârlılığı azalır hatta yok olur. Şirketler elbette kâr etmelidir ama kâr bir amaç olmaktan çok, “işin doğru yapıldığının” kanıtıdır. CEO’nun görevi, bütün doğruların aynı anda yapılmasını sağlamaktır.

Bir şirketin amacını sadece kâr etmeye indirgemek şirketin sadece hissedarların menfaatleri için var olduğunu kabul etmek anlamına gelir. Oysa hissedarlar dışında şirketlerin birçok paydaşı (değer ortakları) vardır. Çalışanları, tedarikçileri, bayileri vardır. Bir şirket sahiplerine kâr dağıtırken çalışanlarına, tedarikçilerine, bayilerine iş imkânı sağlar; müşterilerine (tüketicilerine) fayda üretir. CEO’lar sadece hissedarlara değil aynı zamanda müşterilere, çalışanlara, sendikalara, bayilere, tedarikçilere, devlete, sivil toplum kuruluşlarına ve kamuoyuna karşı da sorumludurlar. Çünkü bu paydaşlar olmazsa şirket var olmaz.

Eskiden CEO’lar finans kökenli olurdu. Patronlar, para işlerinden anlayan, maliyetleri azaltıp şirkete en çok kâr ettirecek yani hissedarların menfaatini gözetecek insanları CEO yaparlardı.

Bugün artık CEO’lardan sadece hissedarların değil; müşterilerin, çalışanların, tedarikçilerin ve genel olarak bütün paydaşların çıkarını korumaları isteniyor.

CEO’lar artık sadece bugünü yönetmekten değil, şirketin uzun dönemde kalıcı olmasını sağlamaktan ve bütün paydaşların gelecekte de şirketin varlığından faydalanmasını sağlamaktan sorumludurlar

Bir Yönetim Kurulu Başkanı ve Bir Orkestra Şefi.

Yorumlar Tüm Yorumlar (17)

CVP SINAVLARDA HİLE ~ 3 yıl önce
bu yorumunuz yazımın başında yayınladığım şekle uygun değil. Zira yazı konusu ile ilgili değil. Ayrıca konu ile ilgili bilgim de yok. Bu nedenle Pazartesi günü konuyu araştıracağım. Murat beyle de görüşeceğim. yorum formatı altında yazdığınız husus ayrı bir yazı konusu. Daha açık bilgi verebilirseniz memnun olurum. [email protected]

Yanıtla

Kalan karakter 1000
Nordic Serkan ~ 3 yıl önce
Ilker in ve Abdulkadir in bu pozisyonları nasıl kaptigini aslında herkes cok iyi biliyor ama yine de tekrar bir hatirllatmakta fayda var. Zarrab ve El Kadi dosyalarındaki ustun basarilari ve derin bilgileri onları bu sektörde hiç tecrübeleri olmamallarina rağmen suan ki mevkilerene Reis tarafından atanmalarıyla sonuçlandı.

Yanıtla

Kalan karakter 1000
ne yapar ~ 3 yıl önce
merak ediyorum, hani üst yönetim alt çalışan idarecilere her durumda sahada aksiyonun olacak der ya, bu pandemi döneminde ceo ların aksiyonu nedir? küçülmek, adam çıkarmak vb maddeleri saymıyorum. hani aksiyon istiyorlarya hep şimdi bunların aksiyonu nedir? yedek akçe var mı acaba yönettikleri şirkette?

Yanıtla

Kalan karakter 1000
nerdo ~ 3 yıl önce
büyük firmaların her türlü senaryo için önceden hazır kriz planı mutlaka olur yada krizi kerize çeviriyorlardır ipte yağlı samsun ördeği gibi kamçıyla arada vura vura
SOLUKSUZ OKUDUM ~ 3 yıl önce
Cetin Bey , takdir ettigim hayat gorusunuzu yansittiginiz yazilarinizi taa Suudi Arabistandan soluksuz okuyorum :) Bende Turkiyedeki havacilik konusunda boyumun olcusunu almis ve ayni is icin yurtdisina geri donmus biriyim, Son zamanlarda yitirilen adalet, hak, etik, saygi gibi insani degerlerin yazilarinizsa her sıkca hatirlatilmasi beni mutlu ediyor. Son olarak cok sevdigim bir sozu yazmadan edemeyecegim: Dogru, dogrudur kimse yapmasa bile; yanlis , yanlistir herkes yapsa bile. Saygilar

Yanıtla

Kalan karakter 1000
Ah keşke.... ~ 3 yıl önce
Gerçekten dört dörtlük bir yazı olmuş...Keşke şu egolarından kurtulsalar da sizin tecrübelerinizden yararlanabilseler
cvp soluksuz ~ 3 yıl önce
Beğeniniz için teşekkür ediyorum. Sağolunuz.
Nacizane düzeltme ~ 3 yıl önce
Yazınız için teşekkürler, daha temel ve pratiğin kökenine inen bir konu işlemeniz hoşuma gitti. Uzun yıllar değerli kurumlarda yöneticilik yapmış bir endüstri mühendisi olarak, nacizane bir düzeltme yapmak isterim. CEO'nun görevi hissedarların beklentilerini karşılamaktır. Başka paydaşlar (bayiler, iş ortakları, müşteriler vs.) ise bu beklentilerin sürekliliği ve hedeflere olan katkıları mertebesinde önemlidir. Ayrıca günümüzde artık kar değil şirketlerde büyüme potansiyeli gösterebilen CEO'lar tercih edilmekte. Çünkü şirket değerlemeleri artık gelir ya da kar üzerinden değil tahayyül edilebilir değerleme potansiyeli üzerinden yapılmaktadır. Saygılar

Yanıtla

Kalan karakter 1000
industri4.0 ~ 3 yıl önce
Kar etmeden büyümek imkansızdır. Tüm işletmelerde ilk öncelik karlılıkdır. Karlılığı olmayan işletmeler bir süre sonra iflas eder kapatılır. Bir şirketin büyüme potansiyelini karlılığı belirler. Nasıl verilen enerjiden daha yüksek bir enerji elde edilemiyorsa kar etmeyen bir işletmeden büyüyen bir işletme elde etmek imkansızdır. Kar etmeyen firmayı büyütmeye çalışmak delik balonu şişirmeye çalışmak gibidir. Nefesinizi yormayın.
cvp nacizane ~ 3 yıl önce
beğeniniz için teşekkürler.
yönetim ~ 4 yıl önce
çetin bey yönetim bilimleri üzrine bir ihtisas yaptınız mı? bu soruyu sormamın amacı meraktır. yani yapmamışsanız da yönetim bilimleri hakkında çok bilgilendirici şeyler yazıyorsunuz mesela şu yukarıdaki ceo grafiğini çok beğendim. eski bir thy personeliyim keşke girdiğimizde bize de bu tarz eğitimler verselerdi. İcra kurulu bana göre ortada hiçbir sebep yokken 8 tane arkadaşımla benim bir gün performans bahanesiyle aniden işten çıkartılmamızı onaylayan kurulun adıdır başka da bir anlamı yoktur çünkü thy bize bu kadarını öğretti.

Yanıtla

Kalan karakter 1000
CVP YÖNETİM. ~ 3 yıl önce
HAYIR BİR İHTİSAS SAHİBİ DEĞİLİM. ANCAK YÖNETİCİLİK YAPTIĞIM DÖNEMLERDE BU KONULARDAKİ KİTAPLARI ÇOK OKUDUM. HEPİMİZ BİR ŞEKİLDE AYRILDIK ŞİRKETTEN.SİZİ İCRA KURUKU AYIRMIŞ. BENİ YÖNETİM KURULU. HER NE İSE OLDU, GİTTİ VE BİTTİ. SAĞLIKLAR DİLİYORUM.
Zort Zort ~ 4 yıl önce
Endüstri mühendisi kesinlikle bu şirketi yönetemez, öyle bir atama olduğunu varsayalım örneğin birim başına 50 şer kişilik orkestra grupları var hepsine birer enstrüman verilmiş fakat bunların 30 u gereksiz ve elindeki enstrüman fazladan ayrıca çalmayıda bilmiyor olsun orkestra şefinin direktifinide anlamadığı için ahengi bozacak sesler çıkarıyorlar endüstri mühendisi direk bu sayıyı yetenekli 20 kişiye düşürmek isteyecektir . Endüstri mühendisi olmayan biri ise yetenekli olanları çıkarır geriye elinde zurnalarla enstrüman çalmasını bilmeyen 30 kişiden çıkan zort zort seslerle baş başa kalır. Hadi tamamı enstrüman çalmasını bilen yetenekli bir ekip var diyelim onunda başına nota bilmeyen bir orkestra şefi atanır yine düzgün bir melodi çıkmaz. Orkestra şefi işten anlamıyor diyelim diğer orkestra şefleride tanıdığı arkadaşları falan işten anlamadığı için sordu ben ne yapacağım diye onlarda bizim işimiz çaldırmak dediler oda ne kadar çalgı aleti enstrüman varsa bilenin bilmeyenin elindeki ve depodakilerde dahil tümünü çok güzel çaldırır. Çaldırır derken anladınız siz onu. Endüstri mühendiside yön eylem, verimlilik vs derken kafayı yer

Yanıtla

Kalan karakter 1000
CVP ZORT ZORT ~ 3 yıl önce
YAZDIKLARINIZLA ZORT ZORT ARASINDA BİR İLİŞKİ KURAMADIM. O NE DEMEK Kİ? EVET YAZIDA BELİRTİTĞİM BENİM GÖRÜŞÜM, YORUMDA İFADE ETTİKLERİNİZ SİZİN GÖRÜŞLERİNİZ. OKUYANLAR KARAR VERSİN
Cevap ~ 3 yıl önce
Başlık bulamadım o yüzden öyle yazdım diğer konuda yazınız içerisinde gece okuduğum bir kısım ile ilgili ironi yapmak istemiştim fakat defalarca okumama rağmen şimdi o kısmı bulamıyorum. Yazınıza veya size karşı bir saygısızlık etmek istemedim. Yanlış anlaşıldıysam özür dilerim. Bilgi ve tecrübe dolu yazılarınızı her hafta sürekli beğenerek takip ediyorum. Saygılarımla
CVP CEVAP ~ 3 yıl önce
RİCA EDERİM ÖYLE BİR ŞEY DÜŞÜNMEDİM. ANLAMAK İSTEDİM O KADAR. SAYGI BENDEN.
Bizde ceo kadri ~ 4 yıl önce
Kar desen kar edemiyor operasyon riski desen onu alamıyor,ara bağlantıyı kur desen başarısız gmy yi alıyor danışman yapıyor daha iyi başarısız olsun diye. Herkeste açığı olandan ceo olmaz markette kasiyer bile olmaz ama günümüz şartları ile kalite ve tecrübeyi es geçerek önemini yitirdi..

Yanıtla

Kalan karakter 1000

Yorum Gönder

Kalan karakter 1000