İstanbul-Male-Kolombo uçuşunu gerçekleştiren Türk Hava Yolları uçuş ekibinin görevin tamamlanmasından hemen sonra bir başka havalimanına çekilmek istenmesi krize neden oldu. Uçağın kaptan pilotu, uçuş emniyetini riske edebilecek usulsüz görev emri dolayısıyla CİMER'e şikayette bulundu.
Geçtiğimiz günlerde AirportHaber Genel Koordiantörü Ali Kıdık'ın Türk Hava Yolları pilotlarının yorgun uçtuğuna dair iddiaları gündeme getirmesinden sonra Türk Hava Yolları kaptan pilotu tarafından CİMER'e yapılan şikayet mektubuna AirportHaber ulaştı. Türk Hava Yolları'nı, SHGM'nin uçuş ekiplerinin görev ve dinlenme sürelerini tanımlayan SHT-FTL yönergesine aykırı davranmakla suçlayan pilot, olayın detaylarına da şikayet mektubunda yer verdi.
Pilotun iddiasına göre olay şöyle gelişti:
Türk Hava Yolları'nın İstanbul-Male-Kolombo seferinde görevli uçuş ekibi uçuş sonrası havalimanından alınarak Kolombo'daki Vivanta Airport Garden Otel'de dinlenmeye geçti. Üniformalarını temizlenmesi için görevlilere teslim eden ekip üyeleri istirahatlerine başlamadıkları sırada THY'den bir yetkili uçağın kaptan pilotunu aradı. Kolombo Havalimanı'ndaki bir sorun dolayısıyla 17 gün yakıt verilemeyeceğini ve dolayısıyla tüm ekipleri oradan Male'ye çekmeleri gerektiğini iletti. Bu talebi, “ekibin yorgun olduğu” gerekçesiyle geri çeviren pilota, “ Fikrinizi sormuyoruz, hemen dönün, uçak sizi bekliyor” ifadeleri ile karşılık verildi.
Pilot, kural dışı olarak nitelendirdiği emri, ekibine iletmeyeceğini ve kendisinin de uygulamayacağını ifade etti. Buna rağmen, sorumlu kaptan pilot Kolombo'da kalırken kabin ekibinin tamamı THY tarafından Male'ye geri çekildi.
Uçağın kaptan pilotu yaşanan olay sonrası konuyu CİMER'e taşıdı. Uçuş ekipleri görev ve dinlenme sürelerini tanımlayan FTL'in ilgili maddelerine de atıfta bulunan pilot, “ Görev tamamlanmış, zihnen ve bedenen istirahat başlamışken tüm yönetmeliklere aykırı olarak tekrar bir daha görev verilemez. Bana, sizin fikrinizi sormuyoruz derken aslında tüm yönergeleri ve kaptan sorumluluğunu yok sayarak, senin söylediklerin bizi ilgilendirmiyor, dediğimizi yap, aksi taktirde her türlü ceza ile karşılaşabilirsin demek. Öncelikle yönergelere aykırı böyle bir emir hangi makam tarafından verilirse verilsin kabul edilemez ve uygulanamaz. FTL yönergesinin ; Şirkete FTL nin Aykırı davranışlar ve idari yaptırımlar başlığında, MADDE 9 – (1) Bu Talimat hükümlerine aykırı davranışlarda bulunan işleticiler, ilgili Sorumlu Yönetici Personel ve ekip üyeleri hakkında 2920 Sayılı Kanun'un 143’üncü Maddesi ve/veya Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Tarafından Verilecek İdari Para Cezaları Hakkında Yönetmelik (SHY – İPC) gereğince gerekli idari para cezası uygulanır. (2) Kusur derecesi de göz önünde bulundurularak bu Talimat hükümlerine aykırı hususların devamı ve/veya tekrarı halinde ayrıca; a) İlgili Yönetici Personelin yetki veya onay belgesi iptal edilebilir. Madde 9 ‘un b fıkrası ise bu kurala uymayan sorumlu kaptanı kapsıyor. b) İlgili ekip üyelerinin lisansı veya sertifikası azami 6 (altı) ay süre ile askıya alınabilir veya iptal edilebilir. Böyle hukuksuz bir emir vererek sorumlu kaptan ateşin tam ortasına atılıyor. Bu olayda zincirleme bir çok ihlaller yapılmıştır. Sorumlu kaptanın onayı alınmadan kabin ekibini kapatılmış bir görev, ekip planlama tarafından tekrar açılarak tamamen kural dışı işlemler yapılmıştır. ORL.FTL.235 Ana üs dışındaki veya geçici asgari dinlenme süresi. Ana üs dışında veya geçici üs'te başlayan herhangi bir Uçuş Görev Süresi (UGS) öncesinde uygun konaklama tesisinde sağlanan asgari dinlenme süresi en azından, hangisi daha uzun ise, bir önceki görev süresi kadar veya 10 saat olacaktır. Bu süre, seyahat ve fizyolojik ihtiyaçlar için olan süreye ilaveten 8 saatlik uyku imkânını kapsayacaktır. Geçici üs'te başlayan herhangi bir Uçuş Görev Süresi (UGS) öncesinde geçici konaklama tesisinde sağlanan asgari dinlenme süresi en azından, hangisi daha uzun ise, bir önceki görev süresi kadar veya 12 saat olacaktır. Yukarıdaki maddelerin aksine; Mesaisi biten ve yatıya başlayan personeline geri dön emri verildiği gibi sorumlu kaptanın yetkisini ayaklar altına alarak kabin ekibini kaptanın onayı olmadan mesai devam ettirilerek tüm kurallar çiğnendi. Ayrıca kaptan karar verdikten sonra tek tek 2. Kaptan, FO ve kabin amiri aranarak onlara da aynı tehditkar dil kullanılarak yani SHGM yönergesini tamamen çiğneyerek ekip pas çekilmek istendi. Ancak benim bu tepkimin üzerine geri bir adım atarak o zaman siz kaptanları arızalı kargo uçak tamir edilince onunla alalım dediler. Ancak yine benim onayım dışı kabin ekip üyeleri pas çekildi. Kabin ekibinin dönmesinin sebebi, maalesefki şirkete duydukları aidiyet duygusundan değil iş akitlerinin fesih korkusudur” ifadelerini kullandı.
PLANLAMADA SIKINTI VAR
Planlamada sıkıntı olduğunun altını çizen THY pilotu şu soruların da yanıtlanmasını talep etti:
“ Yakıt problemini biz daha göreve başlamadan biliniyordu. Neden bu görev planlandı? SHGM onayı alınmadan yakıt problemi öne sürülerek ekipler böyle usulsüz çekilebilir mi? 17 gün orada mahsur kalacağımız söylendi. Neden diğer yabancı kaptanı ve FO ‘ı çekmediniz? Ben nasıl oldu da 2 gün sonra yani 07.07.2022 tarihinde TK6010 seferi ile görevli olarak dönebildim? (Uçak yolcu uçağı ve kargo taşıyor) Neden yabancı kaptan bizimle gelmedi? Yabancı pilot, 3 gün sonra yani 10.07.2022 tarihine kadar orada bırakıp sonra görevli olarak geri nasıl çekildi? Yatıda kaldığım 2 gün süre zarfında yatıda kalan THY kaptanları neden uçtular? Neden kabin ekibi 07.07.2022 tarihinde bizler ile çok rahatlıkla dönebilme imkanı varken aşırı yorgun halde geri çekildi? Colombo meydanında motoruna darbe alan uçağın CMB meydanında olduğu bilindiği halde ve arızanın 24 saat içinde çözümlenemeyeceği kesinleşmişken neden kokpit ve kabin ekipleri istirahate yeni başlamışken çekildi? SHT-FTL maddesine göre SHGM’den izin aldınız mı? THY’nin birkaç uçağının inip kaldığı ve bir çok havayolunun uçtuğu (Emirates, Qatar Airways, Etihad Airways, SriLankan Airlines ve Oman Air ) gibi bir yerde çok rahatlıkla ekip her şekilde aktarmalı da olsa çekilebilirdi. (EK-2) Yapılan bu yanlış uygulama ile kabin ekibinde kronik yorgunluğa sebep olundu. Bu durumu ben de kabul etmiş olsaydım kesinlikle bende de kronik yorguna sebebiyet verecek belki de bir başka uçuşta felaketle sonuçlanacaktı. Ayrıca SHGM, SHT-FTL yönergesine aykırı hareket eden ilgili ekip üyelerinin lisansı veya sertifikası azami 6 (altı) ay süre ile askıya alınabilir veya iptal edilebilir. Bu kadar ağır yaptırımları olan bir yönergeyi bir tarafa bırakıp kurala dışı emri nasıl uygulamam beklenebilir? Lütfen görev saatlerine bakın. FTL nin f) Biyolojik uyku saat düzeni (Window of Circadian Low (WOCL)): Herhangi bir ekip üyesinin intibak edildiği zaman dilimindeki 02.00 ile 05.59 saatleri arasındaki süreyi, Ve L) Gece görevi: İlgili ekip üyesinin intibak edildiği zaman diliminde 02.00 ile 04.59 arasındaki sürenin herhangi bir kısmına giren görev süresini, Bizler bu saatte uçuyorduk ve kabin ekibi yolculara ikram yapıyorlardı. Sorumlu kaptan kararını verdikten sonra, ekibi tek tek arayıp kural dışı emiri personele dikte ettirmek, hiçbir fayda sağlamadığı gibi tüm havacılık kurallarını, CRM’i, ekip içi hiyerarşiyi de hiçe saymaktır. Şimdi konunun bir de insani yanına değinmek istiyorum. Gecenin bir vaktinde göreve başlayıp görevini layıkı ile yapıp otellerinde dinlenmeye başlayan personeli çekmek ne derece doğru? Bir kişiye taşıyamayacağı yükü yükleyemezsiniz. Kabin ekibini yönergeye aykırı olarak çağırırken içlerinden bir tanesi bir kaza sonucu hatta biraz daha ötesine giderek eceli ile ölse idi. Bu emiri verenler bu kişinin ailesine ve hukuka karşı kendilerini nasıl savunacaklardı? Empati kurulması amacı ile eşinizin veya çocuğunuzun iki bacağı görevli olarak değil hatta ekonomide de değil business ta yatarak evden ayrılışları ile birlikte 15-16 saati bulmuş bir yorgunluktan sonra tam otellerine yerleşecekken bir telefon ile şimdi tekrar hemen dönüyorsunuz denseydi eşiniz ve çocuğunuz size ne cevap verirdi?
Yorumlar Tüm Yorumlar (301)