TEI, milli helikopterlere güç vermek üzere geliştirilen TS1400 turboşaft motorunu planlanandan daha erken teslim etmeye hazırlanıyor.
TEI Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Mahmut Faruk Akşit, TS1400 motorunun ilk prototipini 1-1.5 yıl kadar önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da katıldığı bir törenle helikopter entegrasyon çalışmalarını başlatmak üzere TUSAŞ’a teslim ettiklerini söyledi. Akşit, daha sonra bu motordan başka prototipler ürettiklerini ve bunları çok farklı testlerden geçirdiklerini aktardı. Testlerin zorluk seviyesinin de giderek arttığını dile getirdi.
Akşit, insanlı uçuş için motorun olgunluğunu ispatlamak ve sertifikasyon için denemeler yapıldığını ifade etti. Sürekli üreteceği maksimum güç bin 400 beygir olduğu için de motora TS1400 isminin verildiğini kaydetti.
Kalkış sırasında bin 470 beygir güç üretebilecek şekilde bir motor tasarladıklarına dikkat çeken Akşit, şunlara işaret etti: “Bu değerler rakip mevcut ithal motorun yaklaşık 100 beygir daha üstünde. Motorumuzu bin 570 beygire hatta onun üstündeki güçlere kadar çıkardık. ‘Sertifikasyon ve kalifikasyon için aşırı yükle kalkmak zorunda kalırsa’ diye acil durum kalkış senaryosu var. Normalde motor bin 400 beygir maksimum sürekli güç seviyesinde tasarlanmış olsa da 2 dakika boyunca bin 570 beygir güç üretecek şekilde çalıştırılabilmeli ve bu sertifikasyon otoritesine gösterilmeli. Şu an itibarıyla bu güç seviyesini aştık hatta 2 dakika değil, çok daha uzun süreler bin 570 beygirde çalıştırabiliyoruz. Bu da güzel bir dönüm noktası. İleriye doğru motoru biraz daha zorlayacağız. Testler yapıldıkça gelişmeleri duyuracağız.”
Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir’le TS1400 motoru için aralarında geçen diyalogu da hatırlatan Akşit, şu ifadeleri kullandı: “Başkanımız ‘Bunu bir an önce verin’ diye bizi köşeye sıkıştırdı. Normal proje planından zaten biraz önde ilerliyoruz ve ekibimizi zorluyoruz. Hedefimiz önümüzdeki yıl bitmeden ilk insanlı uçuşu Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nden yetkilendirmeyi alarak gerçekleştirmekti. Başkanımız ‘Yıl sonu itibarıyla verin’ diye bizi zorladı. Bu senenin sonunda veya önümüzdeki yılın başında ilk uçuş için bir motor teslim edeceğimizin sözünü verdik. İnşallah bu sözü yerine getirmek için elimizden geleni yapacağız. Kendi içimizde bu programı biraz daha öne çektik.”
Yorumlar