Boeing 777X'in gövdesi parçalandı!

Boeing 777X’in gövdesi Eylül ayında gerçekleştirilen stres testi sırasında parçalandı.

Boeing, Everett'teki fabrikasında 777X modelinin,yapısal dayanımını test için, tabi tutulan uygulamada deyim yerindeyse hüsrana uğradı.

Boeing şirketi her ne kadar test sonuçlarını gizli tutmaya çalıştıysa da hasarın boyutunun önceki raporlardan daha çok olduğu basına fotoğraflarla sızdı. Normal şartlarda basınç testleri uçağın havalanmadan önceki yapılan son testleri olması gerekiyordu.

Basınç testi uçağın tamamen kapatılarak yapılan bir uygulamadır. Yapılan incelemelerde test sırasında 777X’in kapısı patlayarak fabrika zeminine düşmüştü ancak sonradan görülen o ki bu, kanadın hemen arkasındaki bir patlamanın ikinci etkisi olmuş.

Boeing yaptığı açıklamada yapılan analizlerin bu olayın uçağın tasarım ve diğer hazırlıklar üzerinde fazla bir etkisinin olmayacağını belirtti. Muhtemelen bu basınç testi de tekrar yapılmayarak, sivil havacılık otoritelerin onayı için lokal bölgenin güçlendirildiğine ikna edilecek.

Boeing sözcüsü Paul Bergman, GE9X motorlarından kaynaklı test sonucunun,bir gecikmeye sebep olmayacağını belirtti.  Sözcü ayrıca Boeing 777X'in 2020'nin başlarında ilk uçuşunu gerçekleştireceğini ve ilk teslimatının 2021'de bir havayoluna yapılacağını söyledi.

Kanatlar yukarı, gövde aşağı büküldü!

Everett fabrikasında yapılan stres testinde uçak iskele ile çevrelenmiş ve çok sayıda ağırlık asılmıştı. Stres ölçümünde ki sapmaları ölçmek için ise gövde üzerine bağlanan kablolar direkt bilgisayara veri akışı sağlıyordu. Kontrol merkezinde ki Boeing mühendisleri olayları canlı olarak takip ediyordu. Test maksimum seviyeye çıktığında kanatlar 28 fit civarında yukarıya doğru eğildi. Normal uçuş sapmaları 9 fit olduğu düşünüldüğünde bu eğim maksimum sapmanın çok üzerindedir.

İnç başına 10 poundluk (4,6kg) bir basınç uygulandığında gövdenin ön kısmının da aşağı doğru eğim aldığı tespit edildi. Uygulanan değerler gerginlik testleri için normlar olmayıp Boeing firmasının seçtiği değerlerdir.

Bu durum Pilotun normal uçuşta maksimum 1.3 G'ye basınç alması yerine 3.75 G bir kuvvete maruz kalacağına işaret etti.

Federal sertifikasyon yönetmelikleri, mühendislerin, normal uçuşta yaşanabilecek en yüksek değer olan “limit yükün” 1,5 katı olarak tanımlanan “nihai yük” e ulaşana kadar kuvvetleri uygulamalarını ve en az üç saniye sürdürmelerini gerektiğini belirtmektedir.

Olaydan bir gün sonra, eksik bilgilere dayanılarak, Seattle Times ve diğer yerli yabancı medya kuruluşları kargo kapısının patladığını duyurdular.

Uçağın kargo kapıları dışa doğru açılırken , yolcu kapıları yalnızca içe doğru açılabiliyor.  Ancak, 777X kanadının hemen arka tarafında bulunan yolcu kapısının etrafındaki yapı, basınçla kapıyı havaya uçurdu ve yere düştü.

Bu durum mühendisler tarafından endişe verici gözükmedi. Ancak FAA sözcüsü  Lynn Lunsford, durumun bilgisayar verilerinden tekrar değerlendirilmesi ve gövdenin güçlendirilmesi için görüşmeleri sürdürdüklerini açıkladı.

Yine de, düzeltmelerin yeniden test edilmesi olasılığı çok düşük.

Lunsford, “FAA, üretici firmaların, tasarım ve sertifikasyon standartlarını karşılamasını gerektiriyor ve nasıl yapmayı seçtikleri onlara kalmış.” dedi.