BM'DEN İNSANSIZ UÇAK BASKISI

Üst düzey bir Birleşmiş Milletler yetkilisinin, önümüzdeki hafta bir açıklama yaparak Washington'dan CIA'nın insansız uçaklarla düzenlediği saldırıları durdurması için çağrı yapacağı bildirildi.

New York Times gazetesinin haberine göre, BM'nin yargısız infazlar özel raportörü Philip Alston, 3 Haziran'da BM İnsan Hakları Konseyi toplantısında "yaşam ve ölüm gücü olan uçağın" istihbarat örgütüne değil, düzenli silahlı kuvvetlere emanet edilmesi gerektiğini belirten bir rapor açıklayacak.

Raporda, askeri ve C.I.A. yetkililerinin "yanlışlıkla" meydana gelen sivil ölümlerine yönelik tavrını karşılaştırdığını vurgulayan Alston, "Pentagon'dan mükemmel olmasa da Afganistan'da olan bitenle ilgili yeterli bilgi alabilirsiniz. CIA ise doğası gereği cevap vermez, bilgi sağlamaz, bildiğimiz kadarıyla hiç bir olay sonrası araştırma yapmaz" dedi.

BM özel raportörü tarafından hazırlanan raporun yasal bir bağlayıcılığı bulunmuyor, çünkü insansız uçak saldırıları raporda savaş suçu olarak nitelenmiyor.

BUSH HUKUKU ŞİMDİ SORUN OLDU

Öte yandan, BM'nin Cenevre'deki merkezinden yükselecek bir çağrının gittikçe artan insansız uçak saldırılarının yasa dışı olduğu tartışmalarını alevlendirmesi bekleniyor.
Amerika'da çok sayıda hukukçunun ve siyasi uzmanın uluslararası yasalara aykırı olduğunu belirttiği insansız uçak saldırılarını" hukuki zemine oturtabilmek için" Obama yönetiminin bir süredir ciddi hazırlıklar yaptığı biliniyor.

ABD'nin "düşman savaşçılar" kavramını ortaya atarak oluşturduğu "yeni hukuk" şimdi Pentagon'un başını ağrıtıyor.

El Kaide militanlarının "üniforma giymek" gibi olağan askeri taktikler kullanmadıkları için Cenevre Sözleşmesi'ndeki haklardan yararlanamayacaklarını savunan ABD, şimdi insansız uçakları yöneten "üniformasız" ajanlar için hukuki kılıf arıyor.

Çünkü 2007 yılında Bush yönetiminin oluşturduğu hukuk, askeri üniforma giymeyen CIA insansız uçak operatörlerinin de cinayetten yargılanmasının önünü açabilir.

SADECE ABD, RUSYA VE İSRAİL KULLANIYOR

Aynı zamanda New Yok Üniversitesi'nde hukuk profesörü olan BM raportörü Philip Alston, insansız uçaklarla düzenlenen saldırıların uluslararası hukuka aykırı olduğunu belirtti.

BM'de yapacağı konuşmada bu tür saldırılar konusunda bir uluslararası hukuki düzenleme yapılmasını isteyeceğini belirten Alston, şu anda sadece ABD, Rusya ve İsrail'in bu araçları kullanarak saldırılar düzenlediğini, ancak gelecekte başka ülkelerin de bu listeye eklenebileceğini belirtti.

"Gelecek için, tüm ülkeleri bağlayacak yeni kurallar oluşturmalıyız" diyen Alston, en önemli konunun sivil ölümlerine neden olan insansız uçak saldırılarından hükümetlerin sorumlu tutulabilmesini sağlamak olduğunu belirtti.

ABD insansız uçakları tarafından Ağustos 2008'den bu yana düzenlenen 100'den fazla saldırıda büyük çoğunluğu sivil 850 Pakistanlı hayatını kaybetti.

Obama yönetiminin CIA'ya daha geniş bir alanda, daha fazla insansız uçak saldırısı düzenleyebilme yetkisi vermesi, üstelik kimlikleri bile bilinmeyen ancak şüpheli görülen militanları vurma yetkisi alması tartışmaların artmasına neden olmuştu.

'Drone' adı verilen bu insansız hava araçlarıyla yapılan saldırılar bir çok hukukçu ve insan hakları örgütü tarafından "yasa dışı" olarak niteleniyor. Uluslararası savaş hukukun, Birleşmiş Milletler Antlaşması'nın ihlal edildiğini savunan bir avukat, geçtiğimiz ay bu konuda ilk kez ABD Adalet Bakanlığı’na şikâyette bulunarak konunun aydınlığa kavuşturulmasını istedi.

Amerikalı hukuk profesörü Mary O’Connell da, “Bu tür olağandışı operasyonlarda, yani birilerinin, hiçbir uyarı yapılmadan öldürüldüğü operasyonlarda, hukukun dışına çıkılıyor. Zorunlu bir hal olmamasına rağmen, sırf El Kaide üyesi oldukları ya da bizlerin savaşçı olarak gördüğü kategoride oldukları için hedef alınıyorlar" demişti.