Canan Çelebioğlu hedef büyüttü

Global kriz, Çelebi Holding'in agresif  büyüme hedeflerini pek etkilememiş. Yönetim Kurulu Başkan Vekili Canan Çelebioğlu Tokgöz, yer hizmetlerine  önceli vererek, yatırım ve satın alma arayışlarının sürdüğünü vurguluyor...

Çelebi Hava Servisi (ÇHS), yurtiçi ve yurtdışındaki agresif büyümesini sürdürüyor. Hatırlanacağı gibi şirket, dış pazarlardaki ilk önemli adımını Avrupa'da atmış ve 2006 yılı sonundan bu yana Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de bulunan Budapeşte Ferihegy Uluslararası Havalimanı'nda yer hizmeti vermeye başlamıştı.

ÇHS, yurtdışındaki ikinci önemli adımını ise Hindistan'ın en önemli havalimanı olan Mumbai (Bombay) Chhatrapati Shivaji Uluslararası Havalimanı'nda yer hizmetleri verme hakkı için açılan ihaleyi kazanarak attı. Halen bu ülkede çalışmalarına devam eden Çelebi, Hindistan'ın başkenti Yeni Delhi'deki Delhi Indra Gandhi Uluslararası Havalimanı'ndaki kargo terminalinin (Brownfield), geliştirilmesi, modernizasyonu, finansmanı ve 25 yıl süreyle işletilmesi ihalesini de kısa süre önce kazandı.

Çelebi Hava Servisi, Macaristan ve Hindistan'ın ardından Belçika'nın başkenti Brüksel'deki Charleroi Sud Uluslararası Havalimanı'nda 10 yıl süreyle yer hizmetleri verme hakkını kazandı. Grup, bu faaliyetleri, sermayesinin yüzde 70'ine sahip olduğu Macaristan merkezli Celebi Ground Handling Hungary (CGHH) aracılığıyla yürütecek.

ÇHS'yi bünyesinde bulunduran Çelebi Holding, havacılık sektöründe yer hizmetlerinin yanı sıra liman ve terminal işletmeciliği konusunda da deneyimli. Çelebi Holding Yönetim Kurulu Başkan Vekili Canan Çelebioğlu Tokgöz, global krizin büyümeye yönelik stratejilerinde iştah açısından bir sıkıntı yaratmadığını söylüyor. Ancak krizin finans kaynaklı olması, grubun biraz daha temkinli hareket etmesine neden olmuş...
 
Global kriz büyüme stratejilerinizde değişiklik yarattı mı?

Büyüme iştahı açısından bir sıkıntı yaratmadı. Ancak finansal bir kriz olduğu için bizi daha temkinli hareket etmeye yönlendirdi. Büyüme stratejilerimizde ana işimiz olan yer hizmetlerine öncelik verdik. Havalimanı, deniz limanı gibi diğer yeni projeleri biraz daha ikinci planda tuttuk. Global krizi yakından izleyerek işlerimizi yürütmeye çalışıyoruz.

Yer hizmetlerinde yurtdışında yeni hedefiniz neresi?

Hatırlanacağı gibi, ilk yurtdışı yer hizmeti faaliyetimiz Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de. İkincisi ise Hindistan'ın en önemli merkezlerinden Bombay'da. Charleroi Brüksel de almış olduğumuz lisansla birlikte hizmet vermeyi planladığımız merkezlerden biri. Yer hizmetleri projelerimizi şu anda Avrupa, Ortadoğu ve Hindistan kıtalarında büyütüyoruz. Bir yandan da ekiplerimiz yeni ülkelere girmek için çalışmalarını sürdürüyor. Hindistan'ı saymazsak, hedefimiz komşumuz olan yakın ülkelerde büyümek... 

İspanya merkezli Acciona S.A'yi satın almak için görüşmeleriniz vardı. Bu konuda bir gelişme söz konusu mu?

Evet, İspanya ve Almanya'da faaliyet gösteren Acciona S.A'in yer hizmetleri şirketinin yüzde 100'ünü satın almaya yönelik çalışmalarımız devam ediyor. Son aşamaya getirmek için yoğun bir çaba harcıyoruz. Bu satın almanın bize sağlayacağı katkı, başlangıç olarak yaklaşık 40 milyon euro yıllık ciro ve hizmet verilecek 10 yeni havalimanı şeklinde olacak. İlerleyen yıllarda da gerek Almanya gerek İspanya'da diğer mevcut havalimanlarında yer hizmeti lisansı ihalelerine girerek büyüme şansımızı artırabiliriz.

Bombay'daki yer hizmetleriniz başladınız. Oranın ciroya katkısı ne olur?

Bombay'da 10 yıl süreyle yer hizmetleri lisansına hak kazanan ilk uluslararası kuruluşuz. Oradaki faaliyetimize 1 Temmuz'da British Airways'e vermiş olduğumuz yer hizmetiyle başladık. 2009 yılı ciro tahminimiz 15 milyon dolar civarında. 2010 hedefimizse, pazarın büyümesine bağlı olarak 40-50 milyon dolar seviyeleri. 

Yeni Delhi'deki faaliyetler bilançonuza ne zaman yansır?

Yeni Delhi'de mevcut kargo terminalinin geliştirilmesini, modernizasyonunu, finansmanını ve 25 yıl süreyle işletilmesini üstlendik. Orada faaliyete başlama tarihini Eylül 2009 olarak öngörüyoruz. Eğer bürokrasi işler ve izinler beklediğimizden daha hızlı çıkarsa bu başlangıcı daha öne de çekebiliriz. İhaleyi kazandığımız tarihten itibaren ekiplerimiz, ortağımız Delhi Havalimanı Uluslararası İşletmesi'yle birlikte çalışmalarını aralıksız sürdürüyor. Eylül 2009 itibariyle işi devralmamız durumunda 2009 sonuna kadar 10-15 milyon dolar civarında bir ciro hedefliyoruz. 2010'da ise bu rakamın yaklaşık 40-50 milyon dolar seviyesinde gerçekleşmesini bekliyoruz.

Peki Charleroi Brüksel Sud Uluslararası Havalimanı'nda ne zaman hizmet vermeye başlarsınız?

Brüksel'e yaklaşık 45 dakika uzaklıkta olan bu havalimanı, son 3 yılda uluslararası yolcu trafiğinde ortalama yüzde 16 artış kaydetmiş. Böylece 2008 yılı sonunda hizmet verilen yolcu sayısı 3 milyona ulaşmış. Yılda hizmet verilen uçak sayısı da 15 bin civarında. Şu anda yer hizmeti, havalimanı bünyesindeki bir şirket tarafından sağlanıyor. Ekiplerimiz, halen başta ucuz bilet satanlar olmak üzere orada uçuş hizmeti veren 10 havayolu şirketiyle çalışmalarını yürütüyor. Hizmet başlangıcını ise en erken 2010 başı gibi planlıyoruz.

Antalya 2. Dış Hatlar Terminali'nin işletmeciliği Eylül 2009'da sona eriyor. Buradan ne kadarlık bir kaybınız olacak? Terminal işletmeciliğinde elde ettiğiniz bu tecrübeyi nasıl değerlendirmeyi düşünüyorsunuz?

Çelebi Hava Servisi, Antalya 2. Dış hatlar Terminali'nin işletmeciliğinden geçen yıl 56.5 milyon TL ciro elde etti. Bu yıl 47 milyon TL ciro tahmin ediyoruz. 2003 yılı sonunda yap-işlet-devret ihalesiyle kazandığımız 4.5 yıllık işletme süresi Eylül 2009'da sona eriyor. Bu bizim için havacılık alanında ilk terminal yönetimi deneyimi oldu. Bu sürede terminal yönetiminin tüm inceliklerini öğrendiğimizi düşünüyorum. Antalya gibi yoğun trafiği olan, dış hatlarda rekor kıran bir terminalde gerekli tecrübeyi kazanmamızı sağladı. Terminal işletmeciliği de havacılık grubumuzda büyüme isteğimizin devam ettiği bir iş kolu. Başta Hindistan olmak üzere Rusya ve Ortadoğu da terminal işletmeciliği konusunda araştırmalarımız devam ediyor.

Antalya ve Bandırma'da liman hizmetleri konusunda faaliyetleriniz var. Denizde de havacılıkta olduğu gibi agresif hedefler söz konusu mu?

Havacılık sektöründeki ana işimiz yer hizmetleri. Liman hizmetlerinin de benzer bir iş kolu. Bu deneyimden yola çıkarak, 2006 yılında kurduğumuz bir ortaklıkla Antalya Limanı'nı TMSF'den satın aldık. Antalya Limanı, 2009'la birlikte üçüncü işletme yılını tamamlamış olacak. Limanın gösterdiği performanstan oldukça memnunuz. Geçen yıl 35 milyon TL ciro elde ettik. Bu yıl yüzde 20'nin üzerinde bir büyüme öngörüyoruz. Antalya'yla elde etiğimiz liman yönetim tecrübemizi, 2008'de yine özelleştirme ihalesiyle devraldığımız Bandırma Limanı'yla pekiştirmek istiyoruz.

Hatırlanacağı gibi, 12 firmanın ilgi gösterdiği bu ihaleyi grubumuz en yüksek teklif olan 175.5 milyon dolar bedelle kazandı. Halen devir teslim süreci devam ediyor. Yıl sonuna kadar teslim alacağımızı sanıyorum. Bandırma Limanı'nda 36 yıllık işletme hakkına sahibiz. Krize rağmen bu liman için yabancı yatırımcıların ortaklık talepleri geliyor. Bunları da değerlendiriyoruz. Bandırma Limanı'nın grubumuza yılda minimum 50 milyon dolar civarında ciro sağlayacağını tahmin ediyoruz. Tabii ki teslim alacağımız tarih ve krizin dış ticaret hacimlerine yapacağı etkilerle bu öngörülerimiz değişebilir. Limanlarla ilgili iştahımız bundan sonra da büyümeye yönelik devam edecek.
 
Grup olarak bu yıl ne kadar ciro bekliyorsunuz?

2008 yılında Çelebi Holding'in konsolide cirosu 410 milyon TL olmuştu. 2009 yılı içinse 450 milyon TL ciro hedefliyoruz. Bu da grubumuzun yeni işler hariç organik olarak yüzde 9'a yakın büyümesi demek. 2008 cirosunda Çelebi Hava Servisi'nin payı 241 milyon TL oldu. 2009'da bu payın 267 milyon TL'ye ulaşmasını bekliyoruz. ÇHS'nin yeni işleri hariç öngördüğü organik büyüme oranı yüzde 11 civarında...

Çelebi'nin havacılık okulu 2010'de bitiyor

Çelebi Holding, Erzincan Üniversitesi bünyesinde bir sivil havacılık yüksekokulu kuruyor. Çelebi Holding Yönetim Kurulu Başkan Vekili Canan Çelebioğlu Tokgöz, halen inşaatı süren okulla ilgili şu bilgileri veriyor:

“Sivil havacılık yüksek okulunun inşaatını 2010'un temmuzunda bitirip ağustosunda da üniversiteye teslim etmeyi planlıyoruz. 2008 yılında başlattığımız inşaatta ikinci kata geldik. Tamamı üç katlı olan binanın kaba inşaatını kış aylarına gelmeden tamamlamayı hedefliyoruz. 30 derslikli okul, Erzincan Üniversitesi tarafından 2010-2011 akademik yılında eğitime açılacak.”

Erzincan'daki sivil havacılık yüksekokulunun eğitim dili İngilizce olacak. 1 yılı hazırlık olmak üzere 5 yılda mezun verecek okulda, pilotluk hariç tüm sivil havacılık eğitim birimleri bulunacak. Canan Çelebioğlu Tokgöz, sivil havacılık yüksekokulunun anahtar teslim maliyetinin KDV hariç 12 milyon TL olarak öngörüldüğünü söylüyor. Çelebi Holding, bu yatırım için gerekli tüm finansmanı özkaynaklardan karşılıyor.

İdil Taraklı
Para Dergisi