3. HAVALİMANINA 'KUŞ' AYARI

Dünyanın en büyük havalimanı olarak planlanan proje için tüm faktörler ele alındı. Havalimanının yapılacağı noktada göçmen kuşların rotaları ve kuş türleri genel olarak belirlendi. Yeni havalimanında kuş-uçak çarpışmaları konusunda gündeme gelebilecek riskler belirlenerek, risk analiz çalışması yapılması kararlaştırıldı. Buna göre, uçakların korkulu rüyası kuş çarpmalarına karşı özel bir risk çalışması yapılacak.

İstanbul’a yapılacak 3. Havalimanı Projesi Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü tarafından yürütülecek. Bakanlıkça hazırlanan ‘İstanbul Bölgesi 3. Havalimanı ÇED Raporu’nda çalışma ile ilgili ayrıntılara yer verildi.

Havalimanında uçakların seyrini etkileyen kuşların göç yolları ve sayımları için özel çalışma yapılacak. Havalimanının yapılacağı noktada göçmen kuşların rotaları ve kuş türleri genel olarak belirlendi. Uçakların iniş ve kalkışları sırasında kuşlara çarpma durumu, bu nedenle kuşların ve uçakların zarar görebileceği vurgulandı. 3. Havalimanında kuş-uçak çarpışmaları konusunda tüm riskler belirlenerek, özel bir analiz çalışması yapılacak.

Karadeniz'in kenarında inşa edilecek yeni havalimanı için hazırlanan çevresel etki değerlendirme raporunda tüm detaylar incelendi. Arazinin zemini, hava şartları gibi faktörlerin yanısıra uçakların için büyük risk taşıyan göçmen kuşların güzergahları da göz önüne alındı. Kuşların hangi saatlerde kaç metre yükseklikten uçuş yaptıklarını belirtilerek alınacak önlemler sıralandı. Buna göre, ortalama 200-500 metre yükseklikten uçan kuşların, sabah ve akşam saatlerinde hava akımı nedeniyle 100-200 metreye kadar alçaldıkları kaydedildi. İlkbahar'da başlayan kuş göçünün yaz aylarında da devam ettiği, ortalama 300 adetlik sürüler şeklinde dolaşan kuşların zaman zaman 16 bin'lik sürüler halinde de gelebildiği ifade edildi.

HAVALİMANI ETRAFINDA KUŞLARI KOVMAK İÇİN YENİ YÖNTEMLER DENENECEK

Kuşların havalimanları etrafında dolaşmalarının engellenmesi için alınması gerekli önlemler şöyle sıralandı: "Yiyecek ve barınma amacıyla havalimanları çevresinde dolaşan kuşların uçuş bölgesinde dolaşmasını engellemek için, kuşları çeken yiyecek ve içecekler ortadan kaldırılmalı. Havalimanı çevresindeki bitkilerin böcek ve solucanların yaşayabileceği ortam olmasının önüne geçilmeli. Çimenler uzun bırakılmamalı. Havalimanı çevresinde tarımsal faaliyetlerden uzak durulmalı. İkram hizmetleri, restoran ve kafelerin temizliği denetlenerek, kuşların ilgisini çekecek türde olmamalı. Çöp kutuları ve arabaları sürekli temiz tutulmalı. Havalimanı çevresinde en yakın ağaç 150 metre mesafede olmalı ve dikenli ağaçlardan oluşmalı." Tedbirlere rağmen havalimanı çevresinde dolaşan kuşları engellemek için, ultrasonik seslerin yanı sıra silah patlatma, kuş kovucu maketler yerleştirilmesi gibi yöntemler tavsiye edildi.

TÜRKİYE ÜZERİNDEN 775 BİN KUŞ GEÇİŞ YAPIYOR

Rapora göre toplam ne kadar kuşun uçtuğu tam olarak bilinmiyor. Sonbahar göçünde tek bir noktadan sayılabilen leylekler, nispeten daha iyi sayıldığı vurgulanan raporda, en çok sayılmış tür olan leyleklerin toplam sayıları 205 bin ile (Porter ve Willis 1968) yaklaşık 500 bin arasında sayıldığı kaydedildi. Bu kuşların tüm Doğu Avrupa popülasyonunun Türkiye üzerinden geçtiği bilindiği için geçen leylek sayısı en azından 500 bin olarak kabul edileceği hatırlatılan raporda, "Yırtıcı kuşların sayıları daha azdır. İlkbahar ve sonbahardaki tek çeşitli araştırmalarda 30 bin şahin, 20 bin arı şahini ve 20 bin küçük orman kartalı ile toplam 80 bin civarında kuş sayılmıştır. Ancak 2008 sonbaharında yapılan çalışmada 3 haftada toplam 150 bin üzerinde yırtıcı kuş sayılmıştır. Dolayısıyla gerçek geçen kuş sayısının en azından 250 bin olduğu söylenebilir. Geçen kuş sayıları şu şekilde özetlenebilir: minimum 500 bin leylek (Ciconia ciconia) ve 25 bin kara leylek (Ciconia nigra), minimun 250 bin yırtıcı kuş, başlıca şahin (Buteo buteo), arı şahini (Pernis apivorus), küçük orman kartalı (Aquila pomarina)" (Bugün)