Uçakların belalısı: Göçmen kuşlar!

Geçen yıl İstanbul üzerinden yaklaşık 300 bin leyleğin göç uçuşu yaptığına dikkat çeken araştırmacılar, havada meydana gelebilecek kazalar için özellikle pilotların çok dikkatli olması gerektiğini ifade ediyor.  
 
Her yıl ağustosta kuzey yarımküreden hareket eden kuşlar, kışı daha sıcak ve besin açısından daha verimli bölgelerde geçirmek üzere güneye doğru göçe başlıyor. Göçe katılan milyonlarca kuş, Türkiye üzerinden Afrika'ya kanat çırpıyor. Özellikle leylek ve yırtıcılar gibi büyük kuşlar, göçleri sırasında daha az enerji harcamak için kara parçaları üzerinde yükselen ısınmış hava termallerini kullanıyor. Bu termallerin etrafında dönerek yükselen kuşlar, daha sonra da kanatlarını sabit tutup süzülerek bir sonraki termale kadar kendilerini rüzgâra bırakıyor. Termaller sadece karalar üzerinde oluştuğundan, bazen karaların daraldığı yerlerde yoğun kuş grupları da gözlenebiliyor. 15 bin-20 bin kuştan oluşan gruplar, göç döneminde aynı alanı kullanan uçaklar için de büyük tehlike oluşturuyor.

Kuş Araştırmaları Derneği Tür Koruma ve İzleme Programı Koordinatörü İlker Özbahar, üç kıtanın merkezinde yer alan Türkiye'nin, kuşların göç dönemlerinde ciddi uçak kazası riski taşıdığını söyledi. Özellikle süzülerek göçen kuşların yoğun olduğu 3 darboğaz bulunduğunu ifade eden Özbahar, "Yoğun uçak trafiği yaşanan İstanbul ve Hatay darboğazlarında havaalanımız var. Artvin'de havaalanı yapılabilecek kadar düz arazi olsaydı oraya da havaalanı yapılacağından kuşkumuz yok. Ancak, havaalanlarının ve uçuş trafiğinin özellikle göç dönemlerinde kuşların uçuş yönlerine göre düzenlenmesinde ciddi fayda var." dedi.

Özbahar, Avrupa'daki leylek popülasyonunun yaklaşık yüzde 74'ünün Türkiye üzerinden Afrika'ya uçtuğuna dikkat çekerek, geçen yıl 300 bin leyleğin İstanbul üzerinden göç ettiğini bildirdi.

Kuş çarpması 'acil' indiriyor

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün (SHGM) rakamlarına göre her yıl uçaklara kuş çarpması sonucu 30 civarında kaza yaşanıyor. Fly Havayolları'nın, 19 Ağustos 2006'da İstanbul-Trabzon seferini yapmak üzere 149 yolcu ve 6 mürettebatla havalanan Airbus 320 tipi yolcu uçağı, kalkışından kısa bir süre sonra leylek sürüsüyle karşılaşmıştı. Sağ motoruna leylek girmesiyle arızalanan uçak, havalimanına acil iniş yaptı. 2005 Aralık ayında yine Fly Air'in Trabzon-İstanbul seferini yapan yolcu uçağı, Atatürk Havalimanı'na inişi sırasında motoruna kuş girmesi sonucu arızalanmıştı. Türk Hava Yolları'nın (THY) İstanbul'dan Güney Afrika'ya gitmek üzere İstanbul'dan havalanan A 340 tipi uçağı, motorlarına kuş girmesi üzerine Atatürk Havalimanı'na geri dönmek zorunda kaldı. THY'nin Dicle adlı bir başka uçağı da, İstanbul-Ankara seferi için havalandıktan kısa bir süre sonra sol motoruna kuş girmesi nedeniyle geri döndü. Uçakta 1 milyon doların üzerinde zarar meydana geldi.
 
Mustafa GÜN
ZAMAN