Türkiye havacılık sektörünün başarılı girişimcisi, Pegasus Havayolları'nın sahibi Ali Sabancı, Almanya'daki ortağı Air Berlin ile beraber yeni bir ortaklık kurma arayışı içinde.
Hatırlanacağı gibi Pegasus havayollarının bağlı olduğu Esas Holding , 2009 yılında %16,5 oranında hisse satın alarak Almanya'nın iki numaralı havayolu Air Berlin'e ortak olmuştu. Böylece grup Air Berlin yönetim kuruluna bir üye atama hakkına da sahip oldu.
Bu işbirliği Pegasus Havayolları'nın küresel oyunculuğuna basamak oluşturduğu gibi, yolcularına Air Berlin ile Almanya üzerinden pek çok noktaya uçuş imkanı sağlıyor.
Pegasus, Almanya'daki ortaklığı haricinde Türkiye'de de 2008'den beri çoğunluk hissedarı olarak İzmir merkezli İzair havayolununun yönetim ve işletimini sürdürüyor. %20'lik hisse ve stratejik ortaklık ile başlamış olan İzair macerasında bugün Pegasus'un %98'lik hissesi bulunuyor. Tabii ki havayolunun hisse çoğunluğu ve yönetiminin kontrolüne geçmesinde Sabancı'nın şahsi girişimci zekası ile ilk kurucu ortak ve yöneticilerin beceriksizliği büyük rol oynadı.
Özellikle uluslararası havacılık çevrelerinde Pegasus ile Air Berlin'in çok yakında İzair'de ortaklığa gideceği ve şirketin isminin de değiştirilerek merkezinin Antalya'ya alınacağı haberleri artmış durumda. Açıkçası ben bu olasılığın gerçekleşme ihtimalini çok yüksek buluyorum. Zira Ali Sabancı'nın Air Berlin'den şu ana kadar reklam ve tanıtım haricinde pek fazla bir kazanım elde etmediğini biliyoruz. Bu nedenle girdiği maddi riskin karşılığını mutlaka almak isteyecektir. Şayet bu ortaklık gerçekleşirse ortaya THY-Lufthansa ortaklığı Sunexpress'e benzeyen bir yapı çıkacak, Pegasus da Türkiye'de THY'den sonra iki numaralı oyunculuğunu tescil etmiş olacaktır.
AIR Berlin iki çeyrektir zarar ediyor
Taşıdığı yolcu sayısı itibariyle Avrupa'nın beşincisi, Almanya'nın ise ikincisi olan Air Berlin, bu yılın ilk iki çeyreğinde 220 Milyon Euro işletme zararı açıklayınca CEO Joachim Hunold istifa etmek zorunda kaldı. Havacılık çevreleri Air Berlin'in iş modelini 'Hybrid' olarak tanımlarken, kısa zamanda yaratıcı önlemler alınmadığı takdirde işlerinin çok zor olduğunu vurguluyorlar. Hybrid havayolu modeli sektörde çok yeni bir tanım. Yalın olarak yarı network yarı düşük maliyetli havayolu (DMH) şeklinde açıklanabilir. En başarılı örneği ise İrlandalı Air Lingus havayolu oluşturuyor.
Air Berlin, Avrupa'da DMH modeli ile uçarken uzun menzil uçuşlarda tatil destinasyonlarına ve iş adamları segmentine hitap ediyor. Geçtiğimiz aylarda Oneworld ittifakına katılacağını açıklayan havayolunun 2012'de bu hedefini gerçekleştirmesi bekleniyor. Zararın minimize edilmesi için yeniden yapılanma (restructuring) yolunda giden Air Berlin'de öncelikte ikincil havalimanlarına uçuşların kaldırılması ve koltuk arzında yıllık 1milyona varan azaltma söz konusu. Koltuk arzında bu boyuttaki bir düşüş, 7-8 uçağın yerde park edilmesi (ground) anlamını taşır. Tahminime göre Ali Sabancı da park edilecek uçakları Türkiye'de değerlendirecektir.
Hatırlatmakta yarar var, Air Berlin'den hisse almayı düşünmüş ya da düşünen Air France-KLM, Etihad ve British Airways gibi ciddi gruplar mevcut.
Tolga TURGUT / AKŞAM
Yorumlar Tüm Yorumlar (13)