Özal’ın Sabiha Gökçen hayali gerçekleşiyor

O zamanlar THY’ye rakip havayolu şirketlerinin kurulacağı, hatta uçakların bilet ücretiyle otobüse rakip olacağı günler hayal bile edilemezdi. Turgut Özal, İstanbul’un Anadolu yakasındaki Sabiha Gökçen‘in ‘ileri teknoloji parkı‘ olmasını istemişti. Uçak bakım, onarım, labratuvar, havacılık ve teknik eğitim hatta uçak imalatının olacağı bir teknoloji parkı. Mesut Yılmaz döneminde bu hayal ‘asgariye’ indirildi ve havaalanı ihalesi yapıldı. Hatırlar mısınız, yapılan ihale de ‘usul’ açısından epey tartışılmıştı. Boş alanda reklam filmleri çekiliyordu. 2005’te Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’ın girişimiyle önce charter ve kargo uçuşları başladı.
Sabiha Gökçen havaalanını kullananlar fark etmiştir, bir yıldır hummalı bir çalışma devam ediyor. İnşaat gelecek ay tamamlanıyor ve ‘uçak hastanesi‘ faaliyete geçiyor.

‘Uçak hastanesini’ görmeye gittim. ‘Hastanenin’ sahipleri yılların iki turizmcisi Yavuz Çizmeci ve Cankut Bagana. ABD merkezli yatırım fonu HBK Investments’ın finansman desteğiyle, 55 milyon dolarlık yatırıma imza atıyorlar. Yavuz Çizmeci hayli iddialı. MyTechnic uçak bakım, onarım, tamir ve teknik eleman eğitimi merkezinin tam kapasite çalışacağı 2012’de dünyanın ilk 20’si arasına gireceğini söylüyor. Sıralamada Singapur bir numarada. Onu Hong Kong, Almanya, Amerika, İsrail izliyor. THY listede yer almıyor çünkü Türkiye’nin en büyük merkezine sahip olmasına rağmen, kapasitesinin yüzde 90’ını kendi uçakları için kullanıyor. Buradaki liste havayolu şirketlerine hizmet verenlerden oluşuyor.

“Rahmetli Turgut Özal’ın hayali gerçekleşiyor” dememin nedeni de şu: Bu uçak hastanesiyle hedef 13.3 milyar dolarlık bölgesel pazardan pay kapmak. Doğu Avrupa, Balkanlar ve Ortadoğu alanında Dubai’den sonraki ikinci büyük uçak hastanesi olacak. Avrupa’daki havayolu şirketlerinin gidişatı da daha düşük maliyetli bakım-onarım merkezlerini tercih etme yönünde. Türkiye‘de de halen 242 yolcu ve kargo uçağı bulunuyor, bunun 104’ü THY’ye ait. İstanbul Atatürk havaalanındaki THY‘nin iç bünye bakım merkezinin dışında, MNG Teknik bulunuyor. Bu ikincisi de zaten tam kapasite çalışıyor.

THY dışındaki havayolu şirketlerinin motor başta olmak üzere uçak parçalarını detaylı bakımı için Meksika’ya, Miami’ye, Hollanda’ya, İsrail’e, İspanya’ya, Pakistan’a gönderdiğini duyduğumda da epey şaşırdım. Çizmeci‘nin bir iddiası da şu: Türkiye’nin otomotivde olduğu gibi havacılıkta da üs olması.

Toprak dedeler, yeşil düşmanlarına seslerini duyuramadı
Ufuk Batum, TEMA vakfının 15. yıl kitabını yazmış: Adı ‘Anadolu’da İz Sürmek.’ Sayfaları karıştırırken, ‘TEMA’nın sokaktaki tanınırlığının yüzde 60’ı aştığı’ bilgisine rastladım, toplum Kızılay’dan sonra en büyük ikinci hayır kurumu olarak değerlendiriyor. TEMA‘nın fikir babası rahmetli Vehbi Koç. Hayrettin Karaca ile Nihat Gökyiğit‘in, Türkiye’nin geleceğini tehdit eden erozyon ve çölleşme tehlikesine karşı toplumsal duyarlılığı ve bilinci geliştirmek için başlattığı mücadele toplumda da fazlasıyla benimsendi ki, iki değerli insanın isminden çok ‘toprak dede‘ unvanları bilinir hale geldi.

Kitabı okurken, bu haftanın iki önemli ‘haberini’ hatırladım. Kültür ve Turizm Bakanlığı‘nın Bodrum‘da eğimli arazilere beş kat otel yapma izni vermesi, birincisi. Bodrum’a ölüm emri mi? Evet ölüm emri. Betonlaşmaya kurban verdiğimiz, gözü doymak bilmeyenlerin yeni yazlık evler yapabilmesi için sık sık ormanları yakılan Bodrum, bir kez daha hançerleniyor. Ertuğrul Günay ‘Gerekirse yanlış uygulamalara meydan vermemek için kararı değiştiririz’ demiş olsa da. İkinci haber İstanbul‘dan “Yeşili bizim Rize’ye benziyor“ deyip, imar ve iskânı olmadan ormanlık alanda villa yapan ve yaptığı hukuksuzluğun üstünün örtülmesi için ‘2B Yasası‘nın çıkmasını bekleyen bir doğa katili. Ankara’dakiler yeşili, çevreyi sevmezse, vatandaş hiç sevmez.

Yılda 220 teknik eleman yetişmeli
Benim gibi sık uçan ve uçuş emniyeti konusunda ‘hassas’ olanların ilgisini çekecektir. Artan havayolu şirketi ve uçak sayısıyla birlikte ‘Acaba bakımları doğru düzgün yapılıyor mu?’ endişesi taşıyan epey tanıdık var çevremde. Uçakların iki tip bakımı var Günlük ve haftalık olan kısa bakım ile ağır bakım denilen detay bakım. Ağır bakımda uçaklar bir hafta ile bir ay arası ‘hastanede’ kalıyormuş.

Sivil Havacılık genel müdür yardımcılığından emekli olup, Yavuz Çizmeci ekibine katılan Oktay Erdağı anlattı:
Türkiye’de 4 bin 500 teknik personel varmış. Her yıl kadroya 220 kişinin eklenmesi gerektiğinin hesabı yapılmış.
Eskişehir Anadolu, Kayseri Erciyes gibi üniversiteler, göz nurumuz THY’de teknik personel yetiştiriyor.
Yavuz Çizmeci’nin yönetim kurulu başkanlığında, eski THY Genel Müdürü Yusuf Bolayırlı‘nın da başkan yardımcısı olduğu MyTechnic, uçak bakım-tamir ve onarım hizmetinin yanı sıra teknik personel eğitimi verecek. Merkezin eğitimi Türk Sivil Havacılık dışında Kuzey Amerika ve AB Sivil Havacılık kurumları onaylı olacak.