18 Aralık 2011, Pazar 11:10:13

O ŞİRKETİ İFLASA SÜRÜKLEYEN NEYDİ?

Akşam gazetesi yazarlarından Tolga Turgut'un bu haftaki köşe yazısı, American Airlines'ın iflas süreci ile ilgili.
  • American airlines ile bir kez ucmak uzereyken agustostaki kasirga yuzunden ucusum iptal oldu hatta biletide 400 dolar civarinda almistim. Planlarimi etkileyincede bende ucusumu iptal etmek istedim ve 400 dolarimi geri istedim bana hic sorun cikarmadan 400 dolarimi geri iade ettiler. Buyuk sirket olmak bu olsa gerek. ... Turkiyedeki bazi sirketlere duyrulur...
Geçtiğimiz haftalarda ABD'nin üçüncü, dünyanınsa altıncı en büyük havayolu American Airlines iflasını ilan ederek Chapter 11 koruması altında yeniden yapılanma sürecine girdi.

BD'de mega şirketlerin resmen batışını önlemek üzere yasalarla desteklenen iflas koruma mekanizmaları bulunuyor. Şirketlere ölçekleri ve finansal parametrelerine göre belli bir süre daha verilerek yeniden yapılanmalarına müsaade ediliyor. Zira böyle bir sistem olmasaydı 1978'deki sektörel liberalleşme (de-regulation act) sonrası şu ana kadar bir veya birkaç sefer iflas koruma kanuna başvurmuş olan Delta, United, Continental ve Northwest gibi havayollarının hiçbiri ayakta duramazdı. Öte yandan Chapter 11 koruma sürecinde yeniden yapılanma konusunda başarısız olmuş TWA gibi havayolları da mevcut.

Aslında bu durum çok önemli bir konuya dikkat çekiyor. Sektörel liberalleşmenin dünya çapındaki lideri olan ABD'de, American Airlines'ın iflas başvurusuyla beraber resmi olarak iflas etmemiş tek bir network havayolu kalmamış durumda. Liberalleşme pek çok açıdan olumlu olsa da Delta, United, American, Nortwest, Continental ve US Airways gibi pek çok mega ölçekli havayolu açısından özellikle maliyet yapısında rekabetçi olamamak gibi kilit bir durumu ortaya koyuyor.

858 UÇAKLIK FİLOYA SAHİP
American Airlines (AA), 1930'da yaklaşık 80 farklı küçük ölçekli havayolunun birleşmesi sonucu kurulmuş. 1982'de yeniden yapılanarak AMR Corporation ana çatısı altında faaliyet göstermeye başlamış. Yakın geçmişe kadar ülkemiz network taşıyıcısı THY'nin interline ve codeshare yaptığı bir havayolu olan AA, aynı zamanda Oneworld ittifakının ana kurucuları arasında yer alıyor. AMR Corporation bünyesinde American Airlines dışında faaliyet gösteren, ancak havayoluna bölgesel destek sağlamak amacıyla kurulmuş olan American Eagle ve American Connection isimli iki havayolu daha var.

Havayolunun filosundaki toplam uçak sayısı ise 858. Geçtiğimiz temmuz ayında 460 uçaklık A320 ve B737MAX model uçakla havacılık tarihinin en büyük siparişini vermiş olan American Airlines'ın, kasasında bulunan nakit 4,1 milyar dolara rağmen iflas mahkemelerine gitme yolunu seçmesi bazı yorumcular için sürpriz, bazıları içinse son kurtuluş umudu olarak görülüyor.

Tabii ki böyle bir gelişme sonrası AMR Corporation ile American Airlines Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO'su Gerard Arpey de görevinden ayrıldı. Aslında ayrılması istendi, zira şirketin iflas ilan etmesine karşıydı. Şirketin kısa ve uzun vadeli toplam borcu 28 milyar dolar, öz varlıklar toplam değeri ise 24 milyar dolar civarında. Özellikle Delta-Northwest ve United-Continental birleşmeleri sonrası her çeyrek zarar eden şirketin hisse değeriyse son aylarda yüzde 85 civarında değer kaybetmişti. Kanımca asıl ürkütücü nokta, tüm bu negatif etkenlerin arasında, doluluk oranının yüzde 78-81 civarında seyretmesi.

Havayolunun doluluk oranı yüksek olmakla beraber her çeyrek zarar ediyor olmasının sebebi, eski üst yöneticisi Robert Crandall'ın ifadesiyle 'maliyette rekabetçi olamamak'. Bunun çok basit açıklaması ise bakım giderleri ve yakıt tüketimi yüksek filo yapısı, sendikalarla uzlaşamamak ve birleşmeler sonrası artan rekabete uyum sağlayamamak.

ABD'de yaşananları yakından takip etmemin ve bu kadar kapsamlı anlatmamın bir nedeni var. Sektörde hiçbir karar mercii, havacılığın lider ülkesinde olup biteni göremeyecek kadar kör ve duyamayacak kadar sağır olma lüksüne sahip değildir. Şimdi hep beraber izleyerek American Airlines'ın bu süreçten nasıl çıkacağını göreceğiz. Kanımca başarılı bir yeniden yapılanma gerçekleştirirse ya US Airways ile ya da ülkenin havayollarında yabancı hissedarlık hükümlerinin değişmesi halinde British Airways ile birleşmesi söz konusu olacaktır.

Tolga Turgut

O ŞİRKETİ İFLASA SÜRÜKLEYEN NEYDİ?

Yorumlar

Misafir ~ 12 yıl önce
American airlines ile bir kez ucmak uzereyken agustostaki kasirga yuzunden ucusum iptal oldu hatta biletide 400 dolar civarinda almistim. Planlarimi etkileyincede bende ucusumu iptal etmek istedim ve 400 dolarimi geri istedim bana hic sorun cikarmadan 400 dolarimi geri iade ettiler. Buyuk sirket olmak bu olsa gerek. ... Turkiyedeki bazi sirketlere duyrulur...

Yanıtla

Kalan karakter 1000

Yorum Gönder

Kalan karakter 1000