HAMDİ TOPÇU'DAN FLAŞ AÇIKLAMALAR

Türk Hava Yolları (THY) Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Topçu, petrol fiyatlarında gerileme olmasıyla piyasada bilet fiyatlarının indirimi konusunda beklentinin oluştuğunu belirterek, "Bizim giderlerimiz içindeki petrol payı yüzde 38'den yüzde 34'e indi, yüzde 4'lük bir düşüş var, bu rakam bilet fiyatlarına yansıyacak" dedi.

Olumsuz hava koşulları nedeniyle iptal edilen seferlere ilişkin soru üzerine, elde olmayan nedenlerle seferleri iptal ettiklerini belirten Topçu, zincirleme ertelemelerin olmaması için bir iptal ile aradaki bağı koparıp ondan sonraki seferlerin gecikmesini önlediklerini kaydetti.

Topçu, bugün itibarıyla 30 ile 40 arasında sefer iptalinin bulunduğunu bildirerek, "Gideceğimiz havalimanlarındaki olumsuz hava şartları, Atatürk Havalimanı'ndaki sıkışıklıktan dolayı bazı seferlerimizi iptal ettik, ama şu ana kadar operasyonda çok büyük aksama gözükmüyor. İstanbul'da beklenen kar henüz gelmedi. Hava şartları stabil devam ediyor. Operasyonumuzu, hazırlıklarımızı şu anda bekletiyoruz" diye konuştu.

Sefer iptallerinin maliyetine yönelik soru üzerineTopçu, kesin bir rakam söylemenin çok güç olduğunu kaydetti. Havacılığın olağan akışı içinde bunun gerçekleştiğini dile getiren Topçu, bir seferin yapılmamasında yolcu mağduriyetinin olduğunu, yolcuların otele alınması, seferin yapılamaması, personelin çalışmaması gibi maliyetlerin oluştuğunu söyledi.

PETROL FİYATLARINDAKİ DÜŞÜŞ

Topçu, petrol fiyatlarında düşüşün havayolu ulaşımı bilet fiyatlarına yansımasına yönelik soruya ise şöyle yanıt verdi:
"Petrol fiyatlarında gerileme olmasıyla piyasada bilet fiyatlarının indirimi konusunda beklenti var. Bizim giderlerimiz içindeki petrol payı yüzde 38'den yüzde 34'e indi, yüzde 4'lük bir düşüş var, bu rakam bilet fiyatlarına yansıyacak. Yüzde 4 havacılıkta ciddi bir marj. Son 2 ay içinde bakıldığında ortalama bilet fiyatlarının aşağıya gittiğini görüyorsunuz, indirim söz konusu. Şu anda kış sezonu, düşük sezon olması münasebetiyle zaten pazarın şartlarına göre bilet fiyatları düşük seyrediyor. Bunun yansıması yaz aylarında daha ön plana çıkacak. Petrol fiyatlarının seyri bu şekilde devam ettiği takdirde önümüzdeki günlerde ve yaz aylarındaki bilet fiyatlarının daha rekabetçi olacağını düşünüyoruz."

Hamdi Topçu, bu olumlu havanın havayolu şirketlerine daha rekabetçi fiyat verme imkanı sunacağını belirtti.
Biletlere tavan fiyat uygulamasına ilişkin soruya daTopçu, normal şartlarda serbest ekonomilerde fiyat belirlemenin olmaması gerektiğini, ama oyunun oynandığı sahaya bakıldığında rekabeti düzgün zeminde oluşturmanın devletin görevi olduğunu aktararak, bu konudaki düzenlemenin üzerinde bilet satmadıklarını zaten ortalama bilet fiyatlarının, söz konusu düzenlemedeki tavan fiyatın çok altında olduğunu dile getirdi.

Topçu, kış ile yaz aylarında alınan bilet fiyatları arasında neredeyse yüzde 100 farkın bulunmasına ilişkin soru üzerine, mevsimselliğin önemini vurgulayarak, şunları kaydetti:

"Genelde düşük sezondaki maliyetleri yüksek sezondaki gelirlerle karşılıyorsunuz. Bizim şu anda mevsimselliğimiz hemen hemen minimum noktaya geldi. Biz 4 kıtaya da sefer yapıyoruz. Böyle olunca biz mevsimselliği daha az hissetmeye başladık. Bunun sonucunda bilet fiyatlarımızı daha makul şekilde satma durumundayız. Gelirimizin yüzde 15'ini iç piyasadan yüzde 85'ini dış piyasadan elde ediyoruz. Uluslararası uçuşlardaki rekabetimizi uluslararası firmalarla zaten yapıyoruz. Fiyatı pazar belirliyor. Koltuk arzı fazlasının olduğu ortamda bu şirketlerin yolcu alabilmesi adına bu yakıt imkanını rekabet olarak kullanacaklarını, tüketiciye yansıyacağını düşünüyorum. Önümüzdeki sezonda daha makul bilet fiyatları bulunacak."

"ARTIK UZUN VADELİ PLANLAR YAPIYORUZ"

Dünyada ve Türkiye'de havacılık sektöründe 2014'ün nasıl geçtiğine yönelik soruya Topçu, dünya sivil havacılığında büyük hareketliliğin olduğunu anlatarak, "Olağanüstü rekabet ortamları var. Bu rekabet öyle aşamaya geldi ki birçok şirketin iflasıyla sonuçlandı. ABD'de konsolidasyona girdi ve birçok havayolu şirketi birleşerek stabil ortam sağlandı. ABD'deki 4 büyük şirket piyasanın yüzde 85'ini karşılıyor. Avrupa da konsolidasyona girmesine rağmen bunu başaramadı. 2013, 2014 yıllarına bakıldığında Avrupa'da birçok havayolu şirketlerinin iflas ettiğini görüyoruz. Büyük havayolu şirketleri küçükleri ezmeye başladı, oyun dışına çıkan birçok havayolu şirketi var" diye konuştu.

Topçu, Körfez havayollarının son zamanlarda verdiği uçak siparişleriyle ciddi büyüme kaydettiklerini ve uluslararası sivil havacılık taşımasında da ciddi şekilde rekabet ortamında çok uygun fiyatlarla, yeni uçaklarla taşıma yaptıklarını vurgulayarak, şunları ifade etti:

"Körfezdeki havayolu şirketlerinin uçak siparişlerine bakıldığında Körfez'deki potansiyelin çok üzerinde olduğunu görüyoruz. Bu havayolları şirketlerinin dünya sivil havacılık pastasından, transit yolcu pastasından daha fazla pay almak için adımlar attığını görüyoruz. Bu adımlar Avrupa'daki şirketlerin payını da azaltıyor. THY rekabetin tam ortasında, Türkiye'deki ekonomik ve siyasi gelişim ve İstanbul'un jeopolitik durumu değerlendirildiğinde THY'nin kurtlar sofrasında son 12 yılda geldiği nokta çok önemli. Birçok parametreye baktığımızda 'bunları biz mi başardık?' diye geçmişe dönüp bakıyorum. 1,2 milyar dolar cirodan 11 milyar dolar ciroya geldik. İştiraklerle birlikte 2014'te 17,5 milyar dolar ciro yaptık. THY 17 iştirakiyle büyük bir topluluk. Türkiye'nin gelir itibarıyla baktığınızda 2. büyük grubu. THY en büyük gücünü Türk ekonomisi ve siyasetinden alıyor. Artık uzun vadeli, 2023 planları yapıyoruz. 10 milyon yolcudan 56 milyon yolcuya ulaştık. THY, cirosu, personel sayısı, rekabet gücü ile dünya devleriyle global arenada rekabet yapabilecek önemli bir şirket haline geldi."

Türkiye havacılık pazarının yüzde 48'nin THY'ye ait olduğunu ifade eden Topçu, gelecek birkaç yıl içinde çapraz uçuşların da Türkiye'de yapılabilir hale geleceğini düşündüğünü, Trabzon'dan Adana'ya gibi birçok hattın olabileceğini, şu an itibariyle de 28 ilde çapraz uçuşlara başlandığını dile getirdi.

Topçu, yurt dışının yüzde 85'e yakın oranda gelir elde ettikleri bir alan olduğunu, uzun uçuşlar ve Avrupa uçuşları ile rekabet ederek bu gelirlere ulaştıklarını ifade ederek, sivil havacılık pastasından aldıkları payın yüzde 2'ye ulaştığını bildirdi. Topçu, bu payı daha da artırmak istediklerini, çünkü İstanbul'un dünya sivil havacılığının yüzde 66'sının üzerinden geçtiği bir yer olduğunun altını çizdi.

Topçu, Avrupa'da Lufthansa'dan sonra en fazla yolcu taşıyan ikinci havayolu şirketi olduklarını, bunu gelirde de elde etmek istediklerini söyledi.
Geçen ay yayınlanan bir istatistiğe göre yolcu taşımada dünyada 12. sırada yer aldıklarını bildiren Topçu, ancak gelirde bu seviyeyi henüz yakalayamadıklarını, sıralamada 10-20 arasında bir yerde olduklarını, hedeflerinin 2023 yılında hem gelirde hem de yolcu sayısında ilk 10'a girmek olduğunu kaydetti.
Topçu, 264 kente uçtuklarını, Avrupa'da uçamadıkları herhangi bir ülke bulunmadığını, Almanya'da 13 noktaya uçtuklarını, günde 8 kez de Londra'ya sefer yaptıklarını dile getirdi.

Şirketteki büyümenin finansmanına da değinenTopçu, 12 yıldır THY'de olduğunu, şimdiye kadar finansman ihtiyaçlarının tamamını özkaynaklardan karşıladıklarını ifade etti.

"HİÇBİR BANKAYA, HİÇBİR FİNANS KURULUŞUNA BORCUMUZ YOK"

Topçu, yatırımların finansmanında bugüne kadar hiçbir sermaye artışı ile gelir elde etmediklerini belirterek, 2003 yılına kadar THYnin bilançosunun yeterli olmaması nedeniyle tüm uçak alımlarının devlet garantili yapıldığını hatırlattı. Ancak kendilerinin aldıkları tüm uçakların finansmanını bilançolarına aldıklarına işaret eden Topçu, şimdiye kadar birçok yatırım yaptıklarını söyledi.

Topçu, konuşmasını şöyle sürdürdü: "Bunların tamamının finansmanını özkaynak ile yaptık. Şu anda uçaklarımızı leasing ile alıyoruz. Leasing borcumuz hariç, hiçbir bankaya, hiçbir finans kuruluşuna borcumuz yoktur. Leasing borçlarının tamamını da bilançoya alıyoruz. Finansman konusunda da THY, 81 yıllık tarihinin en iyi finansman imkanlarına sahip. Üstelik kasasında parası, finansman konusunda da dönebilme yeteneğine sahip. Şu anda THY herhangi bir uçağı alma konusunda finansman zorluğu yaşamaz ve bunu da önümüzdeki yıllar itibariyle göreceğiz. Şu anda vadesi gelmiş herhangi bir borcumuz da yok."

Topçu, bir soru üzerine, şirket olarak orta ve uzun vadede herhangi bir sermaye artırımı düşünmediklerini ifade etti.

YÜZDE 49,12'LİK KISMIN ÖZELLEŞTİRİLMESİ

Hamdi Topçu, THY'nin Özelleştirme İdaresi'ne ait yüzde 49,12'lik kısmının ikincil halka arzı ya da özelleştirilmesine ilişkin de "Bu konu ile ilgili 'bir çalışma yapın' ya da 'böyle bir arz olacak' gibi bir bilgimiz yok" dedi.

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in de bu konuda birtakım açıklamalar yaptığına işaret eden Topçu, şu anda arz olacağı konusunda herhangi bir bilgisinin olmadığını söyledi.

Topçu, "Şahsi kanaatim THY'nin hisse değeri henüz değerinde değil" dedi.

Pilot ücretleri hakkında da değerlendirmelerde bulunan Topçu, dünyada herhangi bir havayolu şirketi için uçan pilotla, THY için uçan bir pilotun ücreti arasında fark bulunmadığını, hatta bazen THY'nin ücretlerinin daha yüksek olduğunu belirterek, "Artık global şirket olduğumuza göre ücretlerimiz de global olacak" şeklinde konuştu.

"SLOT ALAMIYORUZ"

Topçu, gelecek dönemde THY'nin önündeki en büyük engelin, uluslararası slotların (uçuş hakkı) alınmasına yönelik olduğunu, devletlerin slot vermede sıkı davrandığını ifade etti.

Özellikle Uzak Doğu ve Hindistan pazarında slot alamadıklarını ifade eden Topçu, "Bu uçuş haklarını alma konusunda sivil havacılığımızla yakın çalışıyoruz. Örneğin bugün Londra'ya THY olarak 9. seferimizi yapmak istesek yapamıyoruz. Çünkü slot alamıyoruz. Büyümenin önündeki en büyük engellerden birisi slot alamamak" değerlendirmesini yaptı.

Topçu, THY olarak 2023 yılına kadar nereye gelecekleri noktasındaki parametrelerini planladıklarını ve yürürlüğe koyduklarını kaydederek, "THY'nin pilot eksikliği vardı. Bunun için Aydın Çıldır Havaalanı'nda yılda 200 ve gelecekte 300 pilot yetiştirecek uçuş okulu kurduk. Ama THY'nin büyüme hedeflerine ulaşması için her yıl 600 pilota ihtiyacımız var" dedi.

Sabiha Gökçen'de yaptıkları büyük hangarların THY'nin ihtiyaçlarını gelecekte karşılayacağını ve hizmet maliyetlerini aşağıya çekeceğini, bunun da THY'nin rekabet gücüne büyük katkı sağlayacağını dile getiren Topçu, şu bilgileri verdi: "Uçak alımları konusunda ciddi adımlar attık. 2020 yılına kadar olan bütün uçak alım siparişlerimizi verdik. Şu anda 249 uçağımız siparişte var. Her ay itibarıyla bunlar geliyor. 2016 yılının sonuna kadar gelecek geniş gövdeli kıtalararası uçan uçak sayımız 40 olup bunun 8'i filomuza girdi. Sadece 2015 yılında 14 yeni geniş gövdeli uçak girecek. Bu uçakların uçacakları noktalar planlanmış ve arkadaşlar tarafından bu uçakların da yetmeyeceği söyleniyor. 2020 yılına kadar her yıl 47'ye kadar çıkan sayıda yeni uçak THY filosuna katılacak."