BU RAPOR SES GETİRİR!

 

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün elinde bulunan 133 milyon TL'ye, "mevzuatın müsaade etmemesi yüzünden" dokunulamıyor, bu yüzden para atıl durumda bekliyor.

 

Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu'nun sivil havacılık raporu, son dönemlerde "yıldızı parlayan" sektörün aksayan yönlerini gözler önüne serdi. Başbakanlık'a gönderilen rapora göre örneğin "6 bin uçucu personelin sağlığı tek hekime emanet", Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün 133 milyon TL'lik gelir fazlası "mevzuat hazretleri" yüzünden atıl durumda bekliyor ve devredilemiyor. DDK, "Hava sahalarındaki kısıtlamalar nedeniyle rotaların gereğinden fazla uzatılmış olması da sivil havacılığın gelişmesini olumsuz etkilemekte ve hava ulaşımında kayıplara yol açmaktadır" saptamasında da bulundu.

 

 

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün talimatı üzerine DDK tarafından hazırlanan sivil havacılık raporunda havacılık emniyeti ve güvenliğinin en üst düzeyde sağlanması ve sivil havacılık faaliyetlerinin uluslararası kurallar ve standartlarda yürütülmesi amacıyla Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından yapılan çalışmalar ve anılan birimin yeniden yapılandırılması sonrasında oluşan idari, mevzuat, insan kaynakları ve teknik kapasite değerlendirildi.
 

Raporun sonuç bölümünde, "Son yıllarda ülkemizin sivil havacılık sektöründe takdire değer gelişmeler sağlanmış olmakla birlikte, ulusal düzenlemelerin uluslararası kurallara uyumu, mali yapı, evrak kayıt sistemi, teknik denetçilik, kaza araştırma ve inceleme, havaalanları, oqperasyon, uçuşa elverişlilik, bakım ve diğer denetim faaliyetleri ve denetim sonuçlarının değerlendirilmesi, slot uygulaması, hava sahası kısıtlamaları, pilot eğitimi ihtiyacı ve diğer bazı sivil havacılık hizmetleri konularında çeşitli sorunların bulunduğu tespit edilmiştir. Söz konusu sorunların temeline inildiğinde bu sorunların büyük ölçüde, kurumun yeniden yapılandırılması esnasında insan kaynaklarıyla ilgili düzenlemelerin ihtiyaca göre yapıl(a)mamasından kaynaklandığı görülmüştür" denildi.

 

İNSAN KAYNAKLARI YENİDEN

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün ihtiyaçlarına uygun nitelikli ve yeterli sayıda personel istihdamını sağlayacak uzun vadeli bir insan kaynakları politikasının belirlenmesi ve titizlikle uygulanması gerekli bulan DDK, raporunu gereğinin ilgili kurumlarca yapılması için Başbakanlık'a gönderdi. 

 

 

Türkiye'nin havacılık ve hava taşıtları sektörlerinde önemli bir hizmet potansiyeli bulunduğuna değinen DDK, EUROCONTROL verilerine göre 2009-2015 yılları arasında Türkiye'de hava trafiğinin Avrupa'nın diğer bölgelerine göre daha yüksek olacağını belirtti. Türkiye'nin 1944 yılında bu yana üyesi bulunduğu Uluslararası Sivil Havacılık örgütünün karar alma mekanizmalarında yeterince temsil edilmediğini belirten DDK bulduğu kimi aksaklıkları şöyle sıraladı: 
 

"-Ülkemiz sivil havacılık sektörünün hızla gelişmesine ve sektöre THY dışında özel havayolu işletmelerinin de girmesine rağmen, hava trafik haklarının dağıtımındaki sorunların ve sektörün mevcut yapısının, havacılık piyasasının mevcut gelişimini sınırlandırabileceği değerlendirilmektedir. Ayrıca, Atatürk Havalimanı başta olmak üzere bazı havaalanlarındaki kapasitenin sonuna gelinmesi ve talep karşısında yetersiz kalınması da sivil havacılığın gelişiminde önemli bir engel oluşturmaktadır. Hava sahalarındaki kısıtlamalar nedeniyle rotaların gereğinden fazla uzatılmış olması da sivil havacılığın gelişmesini olumsuz etkilemekte ve hava ulaşımında kayıplara yol açmaktadır.
 

-Ulusal mevzuatımızda yer alan bazı hükümlerin, uluslararası havacılık kuruluşları tarafından belirlenen kurallarla uyumlu olmadığı, Uluslararası Sivil Havacılık örgütü ve Avrupa Havacılık Güvenliği Kurumu tarafından sivil havacılık sektörünü düzenlemek amacıyla getirilen kuralların ve bu kurallarda meydana gelen değişikliklerin iç hukukumuza yansıtılmasında çeşitli aksaklıklar bulunduğu görülmüştür.

 

-Ülkemizde ve civar ülkelerde havacılık sektörünün hızla gelişmesi, hava yolu pilotu talebini artırmış, buna karşın ülkemizde pilot eğitimi çalışmaları oldukça yetersiz kalmıştır. Nitekim Ülkemizde, 2010 yılı itibariyle bine yakın yabana uyruklu pilot çalışmaktadır.
 

-Sivil havacılıkta bakım merkezleri önemli bir yere sahiptir. Ülkemizin geçiş yollan üzerinde bulunması ve belli başlı merkezlere saatlik mesafede bulunması nedeniyle yeterli altyapı oluşturulduğu takdirde Asya, Avrupa, Afrika ve Ortadoğuya uçuş yapan havayolu şirketlerine bakım hizmeti verebilecek durumdadır. Ancak bu konuda yeterli çalışma ve altyapının olmadığı görülmektedir.
 

Sivil havacılık otoritelerinin en temel görevi, havacılık emniyetinin sağlanması için kural koymak uygulanmasını sağlamak ve denetlemektir. Ancak, SHGM'nin teşkilat, görev, yetki ve sorumluluktan ile ilgili esasları düzenlemek üzere 2005 yılında yürürlüğe konulan 5431 sayılı Kanun, uzun yıllardır aşılamayan nitelikli personel sıkıntısının giderilmesini ve otoritenin yukarıda belirtilen temel işlevlerini yerine getirecek organizasyon yapısına ulaşmasını sağlayamamıştır. Her ne kadar 5431 sayılı Kanun ile SHGM'de çalışan personelin nitelik ve nicelik açısından iyileştirilmesi hedeflense de yapılan değişiklikler, ihtiyacı karşılamak ve var olan sorunları çözmek için yeterli olamamıştır.

 

 

SHGM'de, personelle ilgili iki temel sorun mevcuttur. Bunlardan birincisi nitelikli personel temin edilememesi, ikincisi ise ücret dengesizliğidir. SHGM bünyesinde personel açığının en dikkat çekici olduğu yer asli hizmetlerle ilgili alanlardır, örneğin pilotların uçuş kontrolleri ve sertifikalandırılması bölümünde 2010 sonu itibariyle sadece üç pilot bulunmaktadır. Aynı şekilde havacılık tıp bölümünde yaklaşık 6000 uçucu personelin uçucu sağlık denetimleri sadece tek hekim tarafından yerine getirilmeye çalışılmaktadır.
 

-5431 sayılı Kanunun 26. maddesinde SHGM'nin gelirleri; verilen ruhsatlar, sertifikalar, tescil belgeleri, lisanslar, her türlü izin ve diğer yetki belgeleri ile anılan belgelerin yenilenmesi ve tescil işlemleri karşılığında yapılacak tahsilat olarak sayılmış, gelirlerin giderleri karşılayamaması halinde doğacak açığın genel bütçeden karşılanabileceği hükmüne yer verilmiştir. Kanunda Kurumun gelirleri ayrı ayrı sayılmış olmasına rağmen üretilen mali tablolar, gelirleri tasnifli bir şekilde gösterecek şekilde düzenlenmemektedir.

 

 

-Bütçede her yıl oluşan fazlalık nedeniyle, özel bütçeye geçilmesinden bu yana SHGM'nin elinde bütçe fazlası olarak biriken tutar 2010 yıl sonu itibariyle 132.881.637 TL'ye ulaşmıştır. Mevzuatta bir hüküm bulunmadığı için oluşan kaynak Genel Bütçeye aktarılmamakta ve atıl olarak bekletilmektedir.

-Cumhuriyetin ilk yıllarında sivil havacılık konusunda ülkemizde önemli atılımlar gerçekleştirilmiş, özel sektör marifetiyle uçak üretimi yapılmış ve Uluslar arası Sivil Havacılık örgütünün kurucu üyeleri arasında Türkiye Cumhuriyeti de yerini almıştır. Ancak başlangıçtaki gelişme seyri devam ettirilememiş uçak üretmek için açılan fabrikalar daha sonra tamir ve tadilat atölyelerine dönüştürülmüştür."