Değerli Üyelerimiz;
Sendikamız üyesi Uçucu personelin İş Güvencesi ve İş Mahkemesinin Görevi Hakkında Hukuk Müşavirliğimizin Değerlendirmesi Aşağıda Bilgilerinize sunulmuştur.
HAVA İŞ SENDİKASI YÖNETİM KURULU BAŞKANLIĞINA
Konusu: Sendikamız üyesi Uçucu personelin İş Güvencesi ve İş Mahkemesinin Görevi Hk.
Sendikamız yetkililerince, 29.05.2012 günü işten çıkarılan bir üyemiz uçucu personelle ilgili olarak, Bakırköy 3. İş Mahkemesi tarafından verilen, ”davanın görevsizlik nedeniyle reddi” konusunda hukuki bilgi istenmesi üzerine aşağıdaki irdeleme yapılmış, Yönetim Kurulunuzun ve üyelerimizin bilgilerine sunulmak üzere bu rapor hazırlanmıştır. Bilindiği gibi, 29.05.2012 tarihinde işten çıkartıldığı belirtilen 305 çalışandan çoğunluğu adına, Hukuk Büromuz tarafından işe iade davaları açılmıştır. Ancak, bir kısım üyelerimiz veya üye olmayan personel, tamamen özgür iradeleriyle, büromuz dışında meslektaşlarımızı vekil tayin etmişler ve yasal haklarını bu şekilde temin etme mücadelesine girmişlerdir. Hukuk büromuz tarafından takip edilen işe iade davalarında, bugüne kadar, davanın görev nedeniyle veya usuli sebeplerle, davanın reddedilmesi söz konusu olmamıştır. Tam tersine, Bakırköy 10. İş Mahkemesi tarafından 27.08.2012 tarihli celsede 2012/281-310 E. Sayılı otuz adet dosyadan, yirmidokuz adedinde, davalı THY A O’ nun görev itirazının reddine, bir adedinde de davacının sendika üyesi olup olmadığının araştırılmasına karar verilmiştir. Yine, Bakırköy 15. İş Mahkemesi tarafından 07.09.2012 tarihli celsede 2012/283 ve 285 E. Sayılı iki adet dosyada davalı THY AO’ nun görev itirazlarının reddine karar verilmiştir.
Sendika yönetiminizin verdiği bilgi çerçevesinde, hukuk büromuz dışında bir meslektaşımız tarafından yürütülmekte olan bir davada, (Bakırköy 3. İş Mahkemesi 2012/448 E. 2012/487K. tarih 27.08.2012) böyle olumsuz bir karar verildiğini tespit etmiş durumdayız. “İş mahkemesinin görevli olmadığı” veya “dava şartları noksanlığından” gerekçesiyle verilen bu kararın, hukuken hatalı olduğu, aynı konumda ve şartlarda, Bakırköy İş mahkemelerinde yüzlerce kararlar verildiği, İş Mahkemeleri tarafından, işe iade şeklinde verilen bu kararların, Yargıtay 9. ve 22. Hukuk Daireleri tarafından onaylandığı sabittir. THY AO’ da iş sözleşmesi ile görev yapan uçucu personelin, elli yıldan bu tarafa THY AO’ da toplu iş sözleşmesi imzalayan Hava- İş sendikasına üye olması halinde; Toplu İş Sözleşmesindeki açık hükümler, 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt yasasının 2. ve 6. maddesinde belirtilen açık emredici kurallar ile 2821 sayılı Sendikalar yasasının 63. maddesi, 2822 sayılı TİSGL Yasasının 66. maddesi ile yüzlerce emsal Yargıtay kararları gereği, ayrıca, TİS hükümleri hizmet akdi olarak yıllardan beri işyerinde tartışmasız uygulandığından ve bu dava dışında itiraz konusu dahi yapılmadığından işyeri şartı olması sebebiyle; Bu Davalara Bakmaya, İş Mahkemeleri Görevlidir.
Yukarıda belirttiğimiz gerekçelerimizdeki hükümlerin tam metnini aşağıda sunmaktayız.
22. Dönem Toplu İş Sözleşmesi madde
27: İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERME ŞEKLİ
Süreli fesihlerde, uçucu personel dahil , sendika üyesi tüm personele, iş güvencesi hükümleri ile birlikte 4857 sayılı yasa hükümleri uygulanır. 2822 Sayılı Yasa madde 2/1: TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN TANIMI VE MUHTEVASI Toplu iş sözleşmesi, hizmet akdinin yapılması, muhtevası ve sona ermesi ile ilgili hususları düzenlemek üzere iş sendikası ile işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işveren arasında yapılan sözleşmedir. 2822 Sayılı Yasa madde 6/son: TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN HÜKMÜ Her ne sebeple olursa olsun sona eren toplu iş sözleşmesinin hizmet akdine ilişkin hükümleri yenisi yürürlüğe girinceye kadar; hizmet akdi hükmü olarak devam eder.
2821 Sayılı Yasa madde 63/2: DİĞER KANUNLARIN UYGULANMASI
Bu kanunun uygulanmasından doğan bütün uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli mahkemelerde çözümlenir.
2822 Sayılı Yasa madde 66/son: DİĞER KANUNLARIN UYGULANMASI
Bu kanunun uygulanmasından doğan bütün uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli mahkemelerde çözümlenir. Tam metinlerini yukarıda belirttiğimiz TİS ve Yasa Hükümlerinden; 31.12.2010 tarihinde yürürlüğü sona eren, 01.01.2009 – 31.12.2010 yürürlük süreli, 22. Dönem Toplu İş Sözleşmesinin 27. maddesi, hiçbir tereddüde yer vermeyecek şekilde; 2821 sayılı Sendikalar Kanununun ve 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununun kapsamı içinde olmasına rağmen, 4857 sayılı İş Kanunu kapsamı dışında bulunan, uçucu personelin hizmet akdi ile ilgili olarak, “… iş güvencesi hükümleri ile birlikte 4857 sayılı yasa hükümleri uygulanır” demektedir. 2822 sayılı yasanın 2/1. maddesi yine açıkça, toplu iş sözleşmesinin hizmet akdinin yapılması, muhtevası ve sona ermesi ile ilgili hususları düzenleyeceğini belirtmiştir.
Toplu İş sözleşmesinin 27. maddesinde düzenlenen husus, tartışmasız bir şekilde, hizmet akdinin muhtevası ve sona ermesi ile ilgili bir husustur. 2822 sayılı yasanın 6/son maddesine göre ise; Her ne sebeple olursa olsun, Sona eren Toplu İş Sözleşmesinin, Hizmet akdine ilişkin hükümleri, Yenisi yürürlüğe girinceye kadar, Hizmet akdi hükmü olarak, Devam eder. Bir yasa hükmü bundan daha açık ve anlaşılır yazılamaz kanaatindeyiz. Bu nedenle de, yukarıda belirttiğimiz gibi, mübalağasız yüzlerce bu şartlardaki davalarda (TİS yürürlük süresi sona erdikten sonra yenisi imzalanıncaya kadar geçen süre içerisinde işten çıkarılan Hava- İş sendikası üyesi Uçucu Personelle ilgili davalarda) Mezuata uygun olarak, İş mahkemeleri tarafından işe iade kararları verilmiş, Yargıtay 9. ve 22. Hukuk Daireleri tarafından da bu kararlar onanmıştır. Hatta, bırakalım mahkemelerin Kararlar vermesini ve Yargıtay’ın bu kararları Onamasını, davalı THY AO ve vekilleri dahi, 29.05.2012 tarihinde işten çıkarılanlar dışında, yine TİS’in yürürlüğünden sonra işten çıkarılmış olmalarına rağmen, Uçucu personelle ilgili olarak görev itirazında dahi bulunmamışlardır.
Bu durumun da ötesinde, TİS yürürlük tarihleri sona erdikten sonra, yenisi yürürlüğe girinceye kadar gecen süreler içerisinde, “Geçerli sebep” iddiasıyla THY AO tarafından işten çıkartılan uçucu personelin tamamına, Toplu iş sözleşmesinin 27. maddesindeki atıf ve 2822 sayılı yasanın 2/1 ile 6/son maddeleri uyarınca işlem yapılmış, İhbar ve Kıdem tazminatları peşin ödenmek suretiyle, iş sözleşmeleri fesih edilmiştir. Yukarıda belirttiğimiz 2821 ve 2822 sayılı yasa hükümlerinin tamamı yürürlüğe girdiği 07.05.1983 tarihinden bu tarafa vardır ve uygulanmaktadır. 22. Dönem Toplu İş sözleşmesinin 27. maddesindeki hüküm, daha önce 01.01.2003 – 31.12.2004 yürürlük süreli olarak 18.08.2003 tarihinde imzalanan 19. Dönem Toplu iş sözleşmesinin 74. maddesiyle, ilk defa toplu iş sözleşmesinde yer almıştır. Halen toplu iş sözleşmesinde bulunmaktadır.
18.08.2003 tarihinden bu tarafa da ihtilafsız bir şekilde uygulanmaktadır. 18.08.2003 tarihinden bu tarafa, yürürlüğü sona eren toplu iş sözleşmesinden, bir sonra imzalanan yeni toplu iş sözleşmesine kadar geçen süre içerisinde, tartışmasız olarak uygulanan bu hüküm, artık, 2822 sayılı yasanın 6/son maddesi dışında da işveren açısından bağlayıcı hale gelmiştir. İŞYERİ ŞARTI oluşmuştur. Yargıtay kararlarına göre İŞYERİ ŞARTI haline gelmiş hususlar bağlayıcıdır ve uyulması zorunludur.
2821 sayılı yasanın 63. maddesi ile 2822 sayılı yasanın 66. maddesinde belirtilen, bu yasaların uygulanmasında doğan uyuşmazlıklarda İş mahkemesinin görevli olduğu hususu, yukarıdaki özel TİS maddesi ve hükümler dışında, genel bağlayıcı hükümlerdir. Kanaatimize göre; Tersine Mahkeme ara kararları, yüzlerce mahkeme kararları ve Yargıtay kararları ile işveren uygulamalarına dair örnekler bulunmasına rağmen, başka bir hukuk bürosunun yürüttüğü bir dosyada Bakırköy 3. İş Mahkemesinde verilen olumsuz Karar, sehven verilmiş, hukuken hatalı bir karardır. Temyiz edilmesi ve Hukukun işlemesi halinde, bu hatalı kararın bir üst merci olan Yargıtay’da düzeltileceğini düşünmekteyiz.
Yönetim Kurulunuzun ve üyelerimizin bilgilerine sunarız.
Saygılarımızla Hava – İş Sendikası Hukuk Müşaviri Av. Abdi PESOK
Yorumlar Tüm Yorumlar (8)