İşletmeciliğin kitabını yazdılar!

Makyajdan müşteri karşılanmasına kadar yaklaşık 150 alanda eğitim veren akademi, dünya havalimanları çalışmalarını düzenleyen Airports Council International (ACI) Global Hub’da insan kaynakları uygulamaları eğitimi verecek. 
 
1997 yılından beri havalimanı işletmeciliği yapan TAV, halen 3 ülkede 10 havalimanı işletiyor. Şirketteki çalışan sayısı 17.000. Asıl sermayesinin, asıl değerinin insan olduğu prensibinden hareketle, şirkette çalışanların eğitimine ve gelişmine çok önem veriliyor. Kriz döneminde kısıtlanmayan aksine artırılan eğitimler TAV Akademi tarafından yönetiliyor. 2005’te kurulan TAV Akademi, 2006’da kurumsal yapılanmasını tamamladı. Bütün TAV çalışanlarının eğitimlerini, gelişimlerini, proje ve kariyer çalışmalarını yöneten bir organizasyon bünyesinde sadece işi eğitim vermek olan eğitmenler var.

Havalimanı işletmeciliğini Türkiye’de yeni bir sektör. 10-11 yıllık bir geçmişi var. Dünyada hükümet tarafından yönetilen bir sektör ve özelleştirmeler yeni yeni başladı. Türkiye de, dünyada havalimanı özelleştirmesi konusunda önde giden ülkelerden. TAV bu alanda akla ilk gelen şirketlerden. TAV Havalimanları Holding İnsan Kaynakları Direktörü Özlem Tekay, edindikleri tecrübeyi, bilgi ve birikimi paylaştıklarını söylüyor: "Kurumsal öğrenme bizim açımızdan çok önemli. Bunu da TAV Akademi aracılığıyla yapıyoruz." Havalimanı işletmeciliği ya da yöneticilik hakkında kıymetli bilgisi olan herkes TAV Akademi’de eğitim verebiliyor. Eğitimle birlikte çeşitli projeler de yapılıyor. Tekay TAV Akademi’yi, çalışanın kendisini geliştirebileceği, mesleği öğrenebileceği, her konuda çalışma alanı bulabileceği bir kurumsal öğrenme ortamı olarak tanımlıyor. "Türkiye’de ilk olan birşey. Geçen yıl şöyle bir karar aldık, madem binlerce kişiye hizmet veriyoruz, bu işi yapıyoruz, bu işi öğrendik, öğrenmekle kalmadık, yurtdışına da gittik. Tunus ve Gürcistan’da iki, Makedonya’da üç havalimanımız var. Dolayısıyla Türkiye, TAV’la birlikte havalimanı işletmeciliği know-how’ını ihraç eden bir ülke haline geldi. Biz de bu bilgileri toplama kararı aldık." TAV içinde bu konuda bilgi sahibi olan çalışanlarla Kocaeli Üniversitesi Sivil Havacılık Yüksekokulu öğretim görevlileriyle TAV Akademi ve Kocaeli Üniversitesi işbirliği başlatıldı. Bir yıl süren bir çalışmayla da kitabı yazıldı. Böylece Türkiye’de ilk kez havalimanı işletmeciliğinin kitabı yazılmış oldu. Başka bir ilk de bu kitap sayesinde özel sektörden akademik birimlere bilgi transferinin olmasıydı. Genelde akademiden özele bilgi transferi olduğunu belirten Tekay, TAV’ın kendi bilgi birikimini akademiyle birleştirerek kitabı çıkardıklarını söylüyor. Sivil havacılık yüksek okulunda ve TAV’ın kendi içinde yaptığı havalimanı işletmeciliği programında ders kitabı olarak da okutuluyor. Bütün şirketlerin bu tarz çalışmalar yapması gerektiğini belirten Tekay, şirketlerin kurumsal öğrenmeye vakit ayırıp, çalışmaları somutlandırarak sektör ve akademi işbirliğinin çok daha sağlıklı devam edeceğini söylüyor.

150 konuda eğitim veriyorlar

Akademinin öncelikli amacı havalimanı işletmeciliğini kurumsallaştırmak ve yaygınlaştırmak. 10 binin üzerinde çalışanın profesyonel gelişimlerinin kendileri için çok kıymetli olduğunu belirten Tekay, liderlik, gelişim, yönetim, profesyonel gelişim başlıkları altındaki bütün eğitimleri sağladıklarını söylüyor. Yaklaşık 150 konuda eğitim veren akademinin 60 eğitmeni var. Bunun dışında  danışmanlık firmalarıyla da çalışıyorlar. Yöneticilik becerileri eğitiminden finansal farkındalık eğitimine, makyajdan müşteriyi karşılama eğitimine kadar havalimanında sunulan bütün hizmetleri kapsayan eğitimler TAV Akademi tarafından veriliyor.

Profesyonel gelişim eğitimlerini şu ana kadar 20 bin kişi aldı. Toplam teknik eğitimlerle birlikte 2006’dan beri 36 bin kişi eğitim aldı. TAV Akademi’yi üniversiteye benzeten Tekay, bir üniversitede öğrenciyi geliştirmeye yönelik akademisyenlerin ne tür çabaları varsa TAV’da da aynı şeylerin yapıldığını söylüyor. "TAV Akademi’nin bir farklılığı da sadece eğitim vermiyor; eğitim bu işin tabanı. Akademi’nin yaptığı, öğrenilen bilgilerin, verilen eğitimlerin hayata geçmesini de sağlamak. Biz farkı orada yaratıyoruz. Eğitimi herkes veriyor. Öğrenilen bilgilerin hayata geçmesini sağlayacak araçları geliştirdik. Özellikle proje çalışmaları yapıyoruz. TAV Akademi’nin başarısı buradan da geliyor sadece yüksek sayıda eğitim vermesinden değil."

Havalimanı işletmeciliği yönetici aday programı

TAV’ın bir başka projesi ise Havalimanı İşletmeciliği Yönetici Aday Programı. Havalimanı işletmenin aynı zamanda yöneticilik olduğunu belirten Tekay, "Bagaj sistemini yönetmeyi bilebilirsiniz ama bütün havalimanını yönetmek dendiğinde birçok sistem ve birçok sistemin entegrasyonu söz konusu, ilişkiler söz konusu."

Şirketin çok iyi yönetilmesi için de Havalimanı İşletmeciliği Programı geliştirildi. 7 aylık tam zamanlı programa TAV’da yıllardır çalışan ve kendini göstermiş yüksek potansiyelli kişiler dahil oluyor. Eğitimden geçen 17 kişi 7 ay tamamen işlerinden ayrılarak çok yoğun eğitim programını takip ettiler. İş başı eğitim aldılar, projeler hazırladılar, iş simülasyonları yaptılar ve 7 ay sonunda performansları değerlendirildi. 6 tanesi yurtdışında görevlendirildi, terfi edenler oldu.

İK ihraç ediyoruz

Öğrencilere mezun olduklarında bütün imkanları açtıklarını söyleyen Tekay, Türkiye’de sivil havacılık konusu tam yerleşmediği için akademi ve iş dünyasının birlikte çalışması gerektiğini söylüyor. TAV çalışanları okullara gidip ders de veriyor. Yaz döneminde staja alınan öğrencilerin, staj sonunda başarılı olanları, mezuniyetlerinde işe giriyor. "Onlar ilerde çalışanımız olacaklar. En başta ne kadar yakın temas kurabilirsek hem bizim için hem de onlar için o kadar sağlıklı olur. Bu yüzden üniversitelerle iletişimi çok güçlü tutuyoruz."

TAV, merkezi Türkiye olan uluslararası bir firma. Küresel bir firma için know-how paylaşımının çok önemli olduğunu söyleyen Tekay: "İşimizi de insanla yaptığımız için insan yönetimindeki know-how’ı çok farklı coğrafyalara taşıyoruz. Doğru Avrupa’yı içine alan geniş coğrafyaya baktığınızda bölgesel olarak, küresel anlamda insan kaynakları yönetiyoruz. Bizim çalışan profilimizde 25 ülkeden insan var. Bununla beraber bütün dikkatimiz ve ilgimiz dünyanın en iyi şirketlerinde neler olup bittiğine yönelik." Çok çağdaş çok yeni bir uygulamayı Tunus’ta çok geleneksel bir yapı içinde hayata geçirebildikleri, onlara özel uygulamalar haline getirdiklerini söyleyen Tekay, İK yönetim sistemlerini her noktada özelleştirdiklerini belirtiyor. "Böylesine bir network kurulduğunda ülkelerle insan kaynağı ihraç etmeye başlıyorsunuz" diyen Tekay, yurtdışındaki projelerin başına koydukları genel müdürlerin hepsinin Türk olduğunu vurguluyor. "Havalimanı işletmeciliğini burada öğrenip, yurtdışında yöneticilik yapanlar var ve artık onlar uluslararası sektörün genel müdürleri, sadece TAV’ın değil. Türkiye yurtdışından yönetici alıyordu ama şimdi yönetici gönderiyoruz yurtdışına. Özellikle de havalimanları gibi stratejik konumu olan, ülkenin güvenliğinin söz konusu olduğu yerlere yönetici ihraç etmek bence çok güzel birşey. TAV Akademi de bunların altyapısını yöneten birimimiz."

Proje çalışmaları var

TAV Akademi uluslararası bir organizasyonla işbirliği yapıyor. Airport Council International (ACI) Global Training Hub, bütün dünyada havalimanlarının çalışmalarını düzenleyen, çalışma kurallarını belirleyen bir örgüt. AIC’ın koyduğu kuralların çok önemli olduğunu belirten Tekay, teknik bilgiyi, know-how’ı bütün dünyaya öğreten bu organizasyonun TAV Akademi’yle iş birliği yapma kararı aldığını söylüyor. "Yani uluslararası know-how’ı buraya getirip, yönetici ve uzman arkadaşlarımızı ACI organizasyonu içinde eğitip, görevlendirebiliyoruz. ACI, bu yıldan itibaren dünya havalimanlarına insan kaynakları yönetimi eğitimi vermeye başlayacak. Bu eğitimin verilmesini de benden istediler. Bu aynı zamanda TAV’ın yıllardır kendisine, çalışanlarına, yöneticilerine yaptığı yatırımın sonucu."

Bir yöneticinin, bir çalışanın şirketin nasıl yönetildiğini bilmezse başarılı olamayacağını söyleyen Tekay, çalışanın sadece İK alanında, finans ya da muhasebede çalışıyorsa şirketin bütününü göremediğini düşündüğünü belirtiyor. "Bütün kıymetli yüksek potansiyelli çalışanlarımıza bir şirket nasıl yönetilir bunu öğreteceğiz dedik. Dolayısıyla kendi içimizde bir mini-MBA programı düzenledik ve 2009’dan itibaren bu program hayata geçti. TAV içinde yurtdışına gitmeyen, gidemeyen yoğunluklarından dolayı vakit ayıramayan çalışanlar için de imkan sunulmuş oldu."

Hürriyet