YERLİ UÇAK YAPMAK MÜMKÜN!

Boeing gibi büyük şirketlere üretim yapan Kale Grubu'nun Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Osman Okyar, yerli uçağın mümkün olduğunu söylüyor.

İstanbul’da 7 Mayıs’ta Uluslararası Savunma Sanayi Fuarı (IDEF) başlayacak. Fuara 49 ülkeden 800 katılımcı bekleniyor. Türkiye’nin savunma sanayi harcamaları 4.7 milyar dolar civarında. Yıllardır ithalata bağımlı sektörde son 10 yıldır yerel üretime önem veriliyor.

Tank, insansız hava aracı gibi projeler önemli noktalara ulaşmış durumda. Koç gibi büyük kuruluşlar da bu sektöre ilgi gösteriyor. Bu şirketlerden biri de Kale Grubu. Savunma sanayii, 1957’de Çan’da yapı malzemeleri üretimi ile sanayiciliğe başlayan İbrahim Bodur’un kurucusu olduğu Kale Grubu’nun yeni stratejik sektörlerinden biri.

Grubun bu sektöre girme nedeni ise Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Teknik Bölüm Başkanı Osman Okyay. Türkiye’nin ilk sanayicilerinden sayılan kayınpederi İbrahim Bodur’u ikna ederek grubu bu sektöre yönelten Okyay’la grubun bu alandaki çalışmalarını dinlemek için bir araya geldik.

Okyay, havacılık sektöründeki faaliyetleri ile başlıyor. 2008’de girdikleri bu alanda 240 çalışanla sivil ve askeri havacılık ve savunma alanlarında üretim yaptıklarını söylüyor. Beraber çalıştıkları firmalar arasında Boeing, Lockheed Martin, Airbus ve Pratt&Whitney gibi dünyanın önemli şirketleri var.

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TUSAŞ) stratejik anlaşmaya imza atan grubun Turbo Jet Motor Geliştirme Projesi’ni üstlendiğini de belirtiyor Okyay ve “Yakında Türkiye’nin ilk defa kendi tasarladığı jet motoru ortaya çıkmış olacak” diyor.

Kale, ilk milli insansız hava aracını üretmiş. En büyük uçak motor üreticilerinden olan Pratt&Whitney ile de şirket kurmuş. İzmir’de ortak fabrika 2014 başında tamamlanacak. Okyay “Burada dünyanın en gelişmiş savaş uçağı F35’in motoru olan F135 motorlarının parçalarının üretimini gerçekleştireceğiz” diyor.

Türkiye’nin geliştirdiği ilk piyade tüfeğinde ilk prototiplerin çıktığını da anlatan Okyar, yeni bir firma olmalarına rağmen cironun 100 milyar TL’yi bulduğunu söylüyor. 2017 hedefi ise bunun 4 katı.

Okyar, sadece kendi firmalarında değil sektördeki bu gelişimi 10 yıl önce ‘hayal’ bile edemediklerini söylüyor. Sektörde yerlileşme oranının yüzde 50’yi bulduğunu anlatan Okyar, “Savunma sanayii lokomotif sektördür. Büyük gelişmeler örneğin cep telefonu, GPRS bu sektördeki Ar-Ge çalışmaları sonucu bulunmuştur” diyor.

Alt yapımcı önemli

Yerli otomobille birlikte zaman zaman gündeme gelen yerli uçak projesine ilişkin görüşleri ise şöyle Okyar’ın:

“Yerli uçak bence mümkün ancak üretmek hiç de kolay değil. Sertifika almak çok zor. En önemli konu pazar bulmak. Bunun için doğru bir model belirlenmeli. Konsept çalışması bile yıllar alıyor. Ancak benim hayalim kendi uçağımızı yapmak. Bunun için önce alt yapımcıların oluşmasını sağlamak gerekiyor. Mesela Boeing’in biz dahil 23 bin alt yapımcısı var. Alt yapımcı olmak bile yıllar alıyor.”