SİVİL HAVACILIK BÜYÜK KAOS YAŞAYABİLİR

Bu ne acele? Yangından mal mı kaçırıyorsunuz? Henüz hiçbir şey net değilken nedir bu panik? Sektörü fokur fokur kaynatmanın ne gereği var? Gerçekleşmesi halinde kucağımızda yıllarca tartışacağımız bir bebeğimiz daha olacak. Daha gerçekleşmeden tepkileri almaya başladık bile. İsimlerini tek tek saymak istemiyorum ama özel sektörde tam mutabakat var. Sektörün algılaması şöyle "O atama gerçekleşirse yandık!"

Neden bahsediyorum? Sivil Havacılık eski Genel Müdürü Ali Arıduru'nun milletvekili aday adayı olmak için istifa etmesinin ardından Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'ne yeni atama olacak mı, olmayacak mı sorusunun "olacak" cevabıyla ayyuka çıkmasından bahsediyorum.

Bu konuda ilk işaretin Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ve Genel Müdür Yardımcısı  görevlerine atanacakların taşıması gereken özellikleri değiştiren yönetmeliğin Resmi Gazete'de yayınlanması ile anlıyoruz.  Önceki örneklere bakarsanız bu yönetmeliklerin ilgili kurumların görüşü ile hazırlandığı bir gelenektir. Anlaşılan o ki bu yönetmelik değişirken Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün hiçbir görüşü alınmamış. Uzaktan kumandalı bir yönetmelik olduğu algısı ağırlık kazanıyor.

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'ne Türk Hava Yolları patentli Bilal Ekşi'nin atanacağı dilden dile dolaşıyor. Daha da ötesi kararnamesinin yazıldığı ifade ediliyor. İsim üzerinden tartışma yapmak istemiyorum. Yeterlilik açısından da eleştirilecek bir durum sözkonusu değil. Bilal Ekşi ile birlikte yine THY Genel Müdür Yardımcısı Kazım Çalışkan'ın da SHGM Genel Müdür Yardımcısı olacağı konuşuluyor.

Bilal Ekşi, Yıldız Teknik Üniversitesi Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği mezunu. TCDD'de mühendis olarak çalışmış, İstanbul Ulaşım A.Ş yönetiminde görev yapmış, kalite ve performans konularında çalışmalar yapmış bir kişi. THY'de Revizyon Atölyeleri Başkanlığı yaptı. KTHY Genel Müdürlüğü görevi yaptı ve kendi çalışma prensipleri dışında hareket etmesi istendiği için istifa etti. Şu anda THY-Pratt&Whitney ortaklığındaki TEC'in Genel Müdür Yardımcısı.

Bilal Ekşi her ne kadar kendi prensipleri doğrultusunda çalışan bir kişi görüntüsü verse bile SHGM Genel Müdürü olması halinde yapacağı her iş eleştiri konusu olacaktır. Henüz ataması gerçekleşmeden özel sektörde kaygılar başladı bile. Türk Hava Yolları'nın "Özel sektör pılını pırtısını toplasın Sabiha Gökçen Havalimanı'na taşınsın" görüşü güncelliğini korurken bu atamanın yaratacağı sarsıntıyı kestirmek şimdiden mümkün değil.

Denetlenen ile denetleyenin aynı kurumun personeli görüntüsü nasıl izah edilecek açıkçası izahı zor bir durum. Türk Hava Yolları'nın çeşitli kademelerinde görev yapmış bir kişinin SHGM Genel Müdürü olması  "THY lehine pozitif ayrımcılık yapar"  endişesi her zaman var olacaktır.

Rekabet açısından da zor bir süreç olacak gibi görünüyor. Mevcut durumda bile tek taraflı bir rekabetin yaşandığını düşünürsek, özel sektörün bu atamayla daha da zor bir süreç yaşayacağı ve böyle bir durumda nasıl bir pozisyon alacakları da süreç içerisinde anlaşılacak. Bilal Ekşi atamasından sonra Rekabet Kurulu devreye girer mi, girmezse de özel sektörü bu gelişmeyi Rekabet Kurulu'na getirir mi hep birlikte göreceğiz.

Bu atamanın uçuş emniyeti açısından da değerlendirilmesi konuşulmalıdır. Denetleyen bir kurumun başında denetlenen kurumun eski yönetici olması halinde nasıl bir inisiyatif kullanacağı da bilinmeyen bir denklemdir.

Uluslararası anlaşmalarda THY'nin avantajlı kararlar çıkması, pazar payının THY endeksli paylaşımı yapılması durumunda da tüm şimşekler Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü üzerinde yoğunlaşacaktır. İkili anlaşmalar ile alınan trafik hakları THY ile özel sektör arasında hakkaniyetli bir şekilde dağıtabilecek mi? THY'nin küçük bir kaza-kırım yaşaması halinde SHGM'nin THY denetimleri sorgulanır hale gelmez mi? Böyle bir durum yaşanması halinde tüm sektör zarar görmez mi? Tüm bu olasılıklar iyi değerlendirilmeli diye düşünüyorum.

Bir kez daha vurgulamak gerekirse Bilal Ekşi'nin eğitimi, yeterliliği konusunda asla endişe duyulmamalı. Ama yapacak olduğu icraatlar THY yararına olması halinde işte özel sektör ve sivil havacılığımız için kaos demektir.