"Uçaktan battaniye, can yeleği çalmayın"

Havayolları, her yıl yolcuların uçaktan çaldıkları kül tablası, battaniye, yastık gibi malzemeler nedeniyle ciddi zarara uğruyor. Daha da önemlisi can yeleği veya emniyet kartı eksikliği nedeniyle uçaklar sefere çıkamayabiliyor. Lütfen bu malzemeleri uçaktan almayın. Hem sizin, hem de sizden sonra bu uçağı kullanacakların olası acil durumlarda bunlara ihtiyaç duyabileceklerini unutmayın.

Yapılan araştırmalar, yolcuların uçaktan en çok uçuş kartı, can yeleği, kül tablası, battaniye, yastık ile tabak, çatal-kaşık gibi ikram malzemelerini çaldığı ortaya koyuyor. Bunların yanı sıra işi abartarak koltuklardaki kemer tokalarını, uzun menzilli uçaklarda eğlence sistem kumandalarını, koltuk arkasındaki yemek tepsilerini ve hatta acil çıkış kapılarının yanlarında duran fenerleri sökenlere de rastlanıyor. Toplu sipariş verilmesi nedeniyle hemen yerine konulamayan malzemeler, havayollarında sıkıntıya neden oluyor.

Bu malzemeler arasında en çok risk, acil durumlarda kullanılanlar. Kurallar gereği yolcu uçaklarında her koltuk cebinde uçuş emniyet kartı bulunmak zorunda. Yolcuya acil durumda ne yapması gerektiğini grafiklerle anlatan bu kartlar özel, dayanıklı bir plastikten imal ediliyor. Sefer öncesinde kabin memurları her koltuğu tek tek kontrol ediyor. Uçakta bu kartlar fazla fazla yükleniyor. Eksikler kabin memurları tarafından tamamlanıyor.

CAN YELEKLERİ ÇALINIYOR

En tehlikeli olanı ise can yelekleri. Yine kurallar gereği her koltuğun altında suya inişte yolcunun batmamasını sağlayan bir adet can yeleği bulunuyor. Özellikle Akdeniz havzası içinde yapılan iç ve dış hat uçuşlarda kayıp oranları diğer bölgelere göre daha fazla. Uzmanlar son yıllarda bilinçlenmenin artmasıyla birlikte can yeleği kayıplarının azaldığına dikkat çekiyor.

Uçağa fazladan emniyet kartı yükleniyor. Ama can yeleği sadece koltuk sayısı kadar uçağa konuluyor. Yapılan kontrollerde can yeleği eksikse havayolunun teknik bölümünden can yeleği getirtiliyor. Eğer uçak ana üssü dışında uçuyorsa, ciddi sorun yaşanabiliyor. Bu konuda kurallar sıkı. Yapılacak bir denetimde can yelekleri eksik ve kontrol tarihleri geçmiş ise havayolları ciddi cezalar alabiliyor.

Uçaklarda sigara içildiği dönemde kül tablalarına büyük ilgi vardı. Paslanmaz özel metalden imal edilen kül tablalarının bulunduğu yer artık koltuklarda kapalı. Çünkü havayollarının tümünde sigara içilmesi yasaklandı. Ancak kurallar gereği içilmesi yasak olmasına rağmen tuvalette bir adet kül tablası bulunuyor. Buraya konulmasının nedeni, yolcunun yasak olması ve alarm bulunmasına rağmen tuvalette sigara içerse izmaritini içinde kağıtların olduğu çöp kutusuna atmasını önlemek.

HATIRA NİYETİNE

Uzmanlar uçaklarda yaşanan malzeme çalınmasının tek nedenini yolcuların hatıra almak istemelerine bağlıyor. Tek koridorlu daha sık kullanılan yolcu uçaklarında çalınan malzeme oranı büyük uçaklara göre daha az. En çok olay uzun menzilli, yolcuların diğerlerine göre daha az bindikleri büyük uçaklarda yaşanıyor. Bazen uçtuğu şirkete kızan yolcu, zarar vermek amacıyla bu yola başvurabiliyor.

Bir de havacılık meraklıları var. İlgi emniyet kartlarına yüksek. Meraklılar, hizmete yeni giren veya artık emekliliği gelen yolcu uçaklarının emniyet kartlarını hemen topluyor. Concorde’lar en çok ilgi görenlerin başında geliyordu. Birçok yolcu, sesten hızlı son yolcu uçağından bir şeyler alabilmek için Concorde’ları adeta yağmaladı. Bu aralar en fazla ilgi havayollarında hizmete girmeye başlayan Airbus A380’lerde.

EN ÇOK NE ÇALINIYOR

Uçuş emniyet kartı: Birim maliyeti 40 cent ila 1 dolar arasında değişiyor. Ortalama 1-2 yılda bir tüm kartlar yıpranmaları nedeniyle değiştiriliyor.

Kül tablası: Bir çok uçakta kalmadı. Ama tuvalete yerleştirilmek zorunda olanların fiyatı 40-50 dolar arasında değişiyor.

Can yeleği: Pimlerinden çekildiğinde şişen ve ışıklı ikazı olan can yeleklerinin fiyatı 32-40 dolar.

Battaniye ve yastık: Havayolları çalınmasına bazen göz yumabiliyor. Fiyatlar battaniyeler için 5-8, yastıklar için de 4-5 dolar arasında değişiyor.

İkram malzemeleri: Yolcular arasında tabakları toplayan ve koleksiyon yapanlara rastlanabiliyor. Tabaklar ve bardaklar sık sık kırıldığı veya bazen değişen ikram konseptleri için havayolları tarafından yenileniyor. Çatal-kaşıklar da en çok çalınanlar arasında.

Hürriyet