Uçak mı yoksa fabrika mı?

Amerikan Boeing firması tarafından üretilen, dördüncü ve son “Awacs” Havadan Erken İhbar ve Kontrol Uçağı (bizim hoşumuza   gitmesi için adına Türkçe “Barış Kartalı” diyorlar) geçen hafta Konya Hava Üssü’nde Türk Hava Kuvvetleri’ne teslim edildi.
Bu konuda daha önce Milliyet Ekonomi’de 3 yazım yayınlandı. 30 Nisan 2003’deki yazımın başlığı “4 Awacs mı, 1 milyar dolara  40 Fabrika mı?” idi. İkinci yazımın başlığı “Awacs’lar geliyor... Paracıklar gidiyor” idi. 18 Ocak 2006’da yayınlanmıştı. Üçüncü yazım “Biz kime karşı silahlanıyoruz?” başlığı ile 8 Mayıs 2014’te yayınlanmıştı.
Bu uçaklardan ABD ordusunda, İngiliz ordusunda, Kore ordusunda var. Biz de bu uçakları satın alan sayılı ülkelerden biriyiz.
Uçakların alımı için Savunma Sanayi Müsteşarlığı, 4 Haziran 2002 tarihinde Boeing firmasıyla sözleşme imzalamıştı. 
Milliyet Ekonomi’nin eski sayfalarını karıştırdım. Ankara’dan Barkın Şık’ın şu haberi gazetede yer almış:
“Başbakan Erdoğan, Awacs’lara imza attı. Savunma Müsteşarlığı’nın brifinginde tatmin olmadığı için 1.3 milyar dolarlık alıma onay veremeyen Başbakan’ı Orgeneral Asparuk ikna etti.” (Awacs uçakları için o zaman belirlenen fatura 1.5 milyar dolardı. Sonra arttı mı, bilinmiyor.)

Kayseri’de 40 fabrika

Uçaklar için 1.5 milyar dolarlık anlaşmanın imzalandığı günlerde Kayseri Ticaret Odası Başkanı ile konuşmuştum. O da bana, “Kayseri organize sanayi bölgesinde büyük ölçekli 40 fabrika var. Ortalama 25 milyon dolar harcama ile ortaya çıkan bu tesislerde 30 bin işçi çalışıyor. Yılda 4 milyon dolar değerinde üretim yapılıyor. 500 bin dolarlık ihracat gerçekleştiriliyor” demiş.

Ben de bu köşede 30 Nisan 2003 tarihinde yayımlanan yazımda, “1.5 milyar dolara 4 Awacs mı, 1 milyar dolara 40 fabrika mı?” diye sual eylemiştim.

Sonra üzüldüm. Güçlü, çağdaş bir ordu hepimizin özlemi. Güçlü, çağdaş bir ordunun ihtiyaçlarını tabii ki biz “siviller” bilemeyiz. Belki de Awacs’ları ekonominin önüne geçiren nedenler vardır.

Vardır da... Acaba daha önce teslim edilen 3 Awacs ne yapıyor? Havada mı dolaşıyor? Yerde mi konaklıyor?

Awacs’lar ne yapıyor?

Bu uçakların özelliğini anlatanlar bize dediler ki, bu uçaklar 24 saat havada kalacak. Benzin almak için yere bile inmeyecek. Benzin ikmalini başka uçaklar yapacak. Bu uçaklar hudutlardan kuş uçurtmayacak. Havada uçan kuştan bile Ankara’nın haberi olacak. Hele hele huduttan giren kaçakçı bile ekrana yansıyacak.

Uçakların, sadece havada değil, karada ve denizde de tüm hareketleri izleyeceği, dostu düşmanı ayırt edeceği söylendi.
Bugüne kadar teslim alınan 3 Awacs, sınır ihlali yapan yabancı uçakları henüz izleyemiyor ki, sınıra yakın uçan uçakların dost mu düşman mı olduğu, hangi ülkenin uçağı olduğu bu uçaklarla rağmen belirlenemiyor ki, başımız Rusya ile derde girdi.
Çok riskli bir bölgede, sıcak çatışmaların ortasında yaşıyoruz. Güçlü bir ordu bizim güvencemiz. Ülke savunması gündeme geldiğinde para önemini yitirir.

Önemli olan savunmanın gereği olan silahların teminidir. Ordunun gücü, iyi eğitilmiş insan gücü kadar çağdaş silahlara sahip olmasına bağlı. Önemli olan doğru silahları doğru zamanda, iyi fiyatla satın almaktır.

Awacs’ların teslimatı 13 yılda tamamlandı. Bu arada teknoloji değişti. Yeni tip uçakların üretimi başladı. Teslim alınan  Awacs’lar ordumuzun işine yarıyor mu? Faturasını paylaşan halkımıza bilgi verilirse, halkın da morali yükselir.

Bugünlerde morale ihtiyacımız var.

Güngör Uras / Milliyet