13 Mart 2018, Salı 09:13:35

Türk uçağı neden düştü?

İran’da düşen Türk jetinin düşme sebeplerine ilişkin hangi senaryolar akıllara geldi.
  • ve uçağın düşme nedeni belli oldu. Sivil havacılık ünilerinde öğretilen bilgiler 11 tane cana mal oldu. Allah rahmet eylesin. Uçağın hız göstergesinde artış olduğu tespit edildi. Bu durumu toparlamak için uçak irtifa yükseltmek istedi ve yükseldi. Ancak hız göstergesi bozulmuştu. ve bildiğin jet havada stall oldu ve düştü. Okullarda bu bilgi verilir yükselerek hızı düşürürsünüz yazar. Ama ya gösterge yanlışsa 2. pilotun hız göstergesi doğruyu gösteriyordu. ona hiç bakılmadı. Akıllarına gelmedi. Havada yükselirken süratsiz kalan uçak stall olarak düştü. sebep buydu
  • Baylar , acı büyük ve olay çok sıcak . Eldeki verilerle sadece editörün yorumunu yapabilirsiniz . Murat beyin sıraladığı olasılıklar son derece mantıklı. Bende bu uçağın geçmişteki kazalarını incelediğimde editörün en başta belirttiği Challenger 604 ün A_380 vortexine girişi sonucu yaşanan olay beni çok etkiledi. Olay sonucu kayıp yaşanmadığından yaşayan kişiler ve uçağın hali yolcuların yaralanması gerçekten ders alınması gereken bir olay. Kazanın olduğu saha körfeze uçan yoğun bir trafik sahası. Bence trafik konuşmalarından ve radardan kaza anında bu uçağın yakınından geçen bir A 380 uçağı varmıdır , hava şartları nasıldır bu mutlak tespit edilmeli. Değişik bigiler var. Uçak pilot isteği ilemi tırmanıyor. Tırmandıktan sonra alçalma isterken teknik bir nedenlemi alçalıyor. Yüksek irtifa uçuşları zordur. Eğerki maximum irtifaya tırmanıyorsanız . Computerlara girdiğiniz ağırlıkla uçağın gerçek ağırlığı aynı değilse uçak tutunamaz ve irtifa kaybeder . Yüksek irtifa stall ları uçağın karakteristiğine göre değişir duyduğum kadarı ile Challenger yüksek irtifa stallundan sonra uygun kumanda verilmediğinde spine bile girebiliyormuş. Böyle bir durum yaşandı ise uçak döne döne çok hızlı irtifa kaybeder. Bu uçakta yeni iseniz bunu önlemeniz çok güç olur. Bu yazdıklarımın hepsi olasılık. Bilimsel veriler saklanmadan açık olarak verilirse havacılık camiası için çok faydalı olur. Çalışan herbirimden insanlar için büyük ders olur
  • 20 senedir havacılık dünyasında çalışıyorum uçak yapımında teknik tesis görevlisiyim Almanya'da bir defa burada anlatılanlar tamamen palavra o jetleriyle ağırlık yükü ile düşecek jetleriyle değil minimum kapasite 13'dür maksimum 16'dır ayrıca buna Bahar yükü extra dahildir yani bu jetin ağırlık yüzünden düşme olayı palavradır.. Gelelim stall olayına!! Bir defa jetlerin stall olma ihtimali galatasaray'ın Fenerbahçe Kadıköy'de yenme ihtimali ile aynıdır jet uçaklar Sivil havacılık uçaklarından ayıran en önemli özelliğidir zaten stall olmamaları küçük uçak oldukları için stall durumuna kalkış hızına eriştikten sonra asla gelmez. Peki diyelim ki jetleri kalkış pozisyonda pilotaj hatası yüzünden stall oldu gerekli hıza ulaşamadığı için stall oldular ozaman ne olur!! Tekrar toparlaması lazım jeti çünkü jet fiziği itibari ile kolay topatlanabilir bir uçaktır. Hele hele burun üssü çakılma ihtimali palavradır.. He diyelim uçak gerçekten burun üssü çakıldı! O zaman tek ihtimal ancak intihar eden bir pilot yapar bunu kasıtlı olarak..
  • Tabiki karakutular deşifre edilince anlaşılacaktır. Bence sonucu elevatör de biten, Elevatör ile ilgili bi durum oldu sebebi neydi bilinmez ama Elevatör arızası gibi Bana göre seyir irtifasında ve seyir süratindeki bir uçağın kalkış aşçısına yakın yükselme yapması O irtifada ki seyir süratinde Stall a sebep vermez. Tabiki göstergeler doğru veri veriyorsa. Stall süratine düşmeden de ,uçak fiziki tepkiler verebilir. Zaten o açıyla çok az irtifa almış gibi ve çok kısa bir süre yükseliş yapmış yorumlar böyle. Stall olan bir uçak o irtifada yatıp virile bile girse kurtarılırdı eğitimlerde bunlarda var
  • diğer kazalar gibi malesef bu kazanın sebebini de öğrenemeyecek kimse ve uçuş ekipleri gereken dersleri çıkaramayacak. çünkü shgm kaza raporlarını sadece ilgililiyle paylaşıyor. yani bu kazanın raporu ilgili şirkete ve talep halinde mahkemeye verilecektir. kol kırılacak yen içinde kalacak yine.
  • 11 kadin ...
  • ''Bir diğer ihtimal ise uçağın maksimum kalkış ağırlığına yakın bir yükle kalktıktan sonra yüksek irtifaya çıkmak isterken stall olma yani uçağın kaldırma gücünü yitirmesi durumu ile karşılaşma ihtimalidir. Düşen uçağın maksimum çıkabileceği irtifa 41 bin feet’tir. Ancak bu irtifaya çıkabilmesi için uçağın boş olması gerekir. Düşen uçağın bu irtifayı zorlaması durumunda ise yüksek irtifa stall’ı ile karşılaşma olasılığı vardır. Yüksek irtifa stall’ı olarak bilinen bu durumda uçak burun aşağı irtifa kaybeder ve belki de takla atarak hızla düşer. Bu durumda uçağın kurtulma ihtimali neredeyse imkansızdır. 9 yolcu ve iki mürettebat kapasiteli uçakta tam olarak üst limitte yolcu olduğunu ve Dubai’de alışveriş yapmış olma ihtimallerini de düşünerek kargoda ciddi oranda bagaj bulunduğunu varsayarsak uçağın kapasitesinin zorlanmış olabileceği ihtimalini de ortaya atabiliriz.''
  • Bombardier (Canadair) CL-600 (Challenger) Series Aeroplanes AD/CL-600/69 Horizontal Stabiliser Trim - Uncommanded 13/2006 Amdt 1 Movement DM Bu seri uçaklar için bir uyarı yayınlanmış bakmak lazım, İstenmeyen ani yükselme ve dalışa sebep olabilcek hareketler hakkında uyarı içeriyor,tabi karakutu belirliyicek herşeyi,tüm ölenlere Allah rahmet eylesin ,yakınlarına sabır versin.
  • Bu kadar hızlı düşüş ya stall ile yada kanat/ kuyruk kopması ile olur. Görgü tanıklarının dönerek düştüğünü söylemesi stall ihtimalini düşündürüyor. Doğrusu FDR incelemesi ile belli olacak.
  • Kaza sebebinin açıklanması bir yıl sürer diyorlar. O zamana kadar da herkes unutur konu kapanır gider.Bence bu da uçak şirketlerinin veya bu olayda olduğu gibi uçağı imal eden fabrikaların bir oyunu gibi geliyor bana, olayı sıcağı sıcağına kamuoyuna duyurup zihinlerde yer etmesinin istemiyorlar,soğutup unutturuyorlar.Şimdiye kadar hani uçak kazasının sebebi açıklandı.Muhsin'in helikopter kazasının sonucu bile açıklanmadı. Şöyle böyle deyip kapattılar.

İran’da düşen Türk jetinin düşme sebeplerine ilişkin hangi senaryolar akıllara geldi. Uçağın kalkışından düştüğü ana kadar irtifa hareketliliği nasıl gerçekleşti? Airporthaber yazarı Murat Herdem olası senaryoları derledi…

İşadamı Hüseyin Başaran’ın kızı Mina Başaran ve arkadaşlarını Dubai’den İstanbul’a getirmek için Şarika’dan kalkan uçağın İran’da düşmesine ilişkin farklı senaryolar ortaya atıldı. Kanada üretimi ilk uçuşunu 2001 yılında yapan Bombardier Challenger 604 tipi uçak, dokuz yolcu ve iki mürettebat kapasiteli. Uçak prosedürlere uygun şekilde yolcularını alıyor ve 13:11(GMT)’de Şarika’dan havalanıyor. Uçak 30 dakika boyunca tırmanmasını sürdürüyor ve 37 bin feet yüksekliğe ulaştığında düz uçuşa geçiyor. Uçuş ekibi 50 dakika boyunca düz uçuşa devam ediyor. Uçuş bilgilerinin yayınlandığı flightradar24 adlı internet sitesinden alınan verilere göre uçak düz uçuşunu sürdürürken bir anda yüksek bir açı ile  (grafikten görüldüğü şekilde ilk kalkış açısına yakın) irtifa yükseltiyor. Buradan uçuşta normal olmayan bir durum ortaya çıktığını anlayabiliyoruz ki, sanırım bu sırada uçağın pilotu İranlı hava trafik kontrolörleri ile irtibat kurarak, “ Alçalma talep ediyoruz” bilgisini iletiyorlar. Uçak kısa süreli yükselmeden sonra ani olarak irtifa kaybetmeye başlıyor. (FL 380 seviyelerinde uçağın burnu düz uçuşa yöneliyor ama çok kısa süre sonra yine dik bir açı ile düşmeye başlıyor) Saat 14:31’den itibaren üç dakika süreyle irtifa yükseliyor ancak bu dakikadan itibaren neredeyse 90 derecelik açıyla aşağı doğru inmeye başlıyor. Sadece 25 saniyede 6 bin feet yani yaklaşık 1.8 km irtifa kaybediliyor. Uçuş ekibi bu sırada hava trafik kontrolörleri ile irtibat kurmuyor çünkü unstabil (normal olmayan) şekilde uçuşa devam eden uçağı o sırada havada tutabilmek için muhtemelen büyük bir çaba sarfediyorlar. Çünkü havacılıkta, önce uçağı uçur, sonra rotanı bul, en sonunda kontrolörle irtibata geçme kuralı vardır. Ancak sert bir şekilde irtifa kaybeden uçağı düz pozisyona getirmeyi başaramıyorlar ve büyük olasılıkla o düşüş sırasında yüksek G  sonucu uçak yere inmeden hayatlarını kaybediyor.

Bu bilgiler ışığında olasılıkları değerlendirelim.

Orta sınıf iş jeti olan ve yolcu uçaklarına göre bir hayli hafif olan bu uçak, (önündeki veya yakınından geçen) bir uçağın kuyruk türbülansına (wake türbülans) girmiş olabilir. Kanat altı ve üstlerinde basınç farkından dolayı oluşan bozuk hava filelerinin arkadan gelen uçağın aerodinamik dengesini bozmasına neden olduğu ve bu nedenle çok ciddi hava olaylarının yaşandığını biliyoruz. Örneğin geçen yıl hemen hemen bu rotada uçan bir Airbus 380 uçağının arkasından gelen Bombardier Challenger 604 model uçağın hızla irtifa kaybettiğini ve yaklaşık 8 bin 700 feet irtifa kaybettikten sonra güçlükle uçağı toparlayabildikleri bir olay yaşanmıştı. Aynı tip özel uçağın önündeki bir büyük uçağın kuyruk girdabına girerek savrulma ihtimali kazanın bir nedeni olarak değerlendirilebilir.

Bir diğer ihtimal ise uçağın maksimum kalkış ağırlığına yakın bir yükle kalktıktan sonra yüksek irtifaya çıkmak isterken stall olma yani uçağın kaldırma gücünü yitirmesi durumu ile karşılaşma ihtimalidir. Düşen uçağın maksimum çıkabileceği irtifa 41 bin feet’tir. Ancak bu irtifaya çıkabilmesi için uçağın boş olması gerekir. Düşen uçağın bu irtifayı zorlaması durumunda ise yüksek irtifa stall’ı ile karşılaşma olasılığı vardır. Yüksek irtifa stall’ı olarak bilinen bu durumda uçak burun aşağı irtifa kaybeder ve belki de takla atarak hızla düşer. Bu durumda uçağın kurtulma ihtimali neredeyse imkansızdır. 9 yolcu ve iki mürettebat kapasiteli uçakta tam olarak üst limitte yolcu olduğunu ve Dubai’de alışveriş yapmış olma ihtimallerini de düşünerek kargoda ciddi oranda bagaj bulunduğunu varsayarsak uçağın kapasitesinin zorlanmış olabileceği  ihtimalini de ortaya atabiliriz.

Olasılıklardan biri de özellikle pilotların İran üzerinde sıkça karşılaştığı elektrik yüklü CB bulutlarına girilmiş olma ihtimalidir. Bu ihtimalin gerçekleşmesi düşük olsa da gündüz birçok pilotun radyasyondan etkilenmemek için meteoroloji radarını kapattığını ve bir anda bulut içine girerek uçağın yine unstabil duruma girdiğini ya da buluttan kaçınmak isterken irtifa aldığını ancak uçağın bu irtifa yükseltme talebini karşılayamayarak süratin düşerek stabil uçuş pozisyonunu kaybettiğini varsayabiliriz. Ancak bu olasılık sonrasında uçağın 90 derecelik açıyla düşüşe geçmesine neden olmayacağı için düşük bir olasılık olarak görebiliriz.
Uçakta helyum balonu olduğu ve bunların patlayarak yangın çıktığı şeklindeki iddialar ise inandırıcılıktan uzak duruyor. Çünkü böyle bir durumda yangın ikazı alınır ve uçuş ekibi mutlaka acil iniş izni almak için hava trafik kontrolörleri ile irtibata geçer. Alçalma talep eden pilotun uçakta yangın olduğuna dair bir bildirim yapmamış olması da bu ihtimali devredışı bırakıyor. Kaldı ki uçakta yangın çıkmış olsa bile uçağın süzülerek belirli bir süre inişe devam etmesine engel bir durum teşkil etmeyeceği açıktır.

Bir diğer olasılık ise uçağın kanatlarında bir kopma ya da fiziki bir tahribat almış olması ihtimalidir. Uçağın kanadının kopması durumunda uçak uçuş kabiliyetini yitirir ve dönerek hızla yere düşer.  Uçağın dış yüzey incelemesinde dışarıdan bir müdahale olup olmadığı anlaşılacaktır. Uçuş ekibinin irtibat kesilmeden önce kontrolör bağlantısı kurması da her iki pilotun da sağlık sorunu yaşayarak incapacity(uçuşa elverişsiz) durumuna gelmesi olasılığını uzak tutuyor.

İhtimaller artırılabilir ancak kazanın kesin sonucunu sadece ve kesin olarak kara kutu çözümleri sonucu hazırlanacak kaza kırım raporu belirleyecektir. Bunun için de yaklaşık bir yıl beklememiz gerekecektir.

Türk uçağı neden düştü?

Yorumlar Tüm Yorumlar (21)

olaylarolaylar ~ 6 yıl önce
ve uçağın düşme nedeni belli oldu. Sivil havacılık ünilerinde öğretilen bilgiler 11 tane cana mal oldu. Allah rahmet eylesin. Uçağın hız göstergesinde artış olduğu tespit edildi. Bu durumu toparlamak için uçak irtifa yükseltmek istedi ve yükseldi. Ancak hız göstergesi bozulmuştu. ve bildiğin jet havada stall oldu ve düştü. Okullarda bu bilgi verilir yükselerek hızı düşürürsünüz yazar. Ama ya gösterge yanlışsa 2. pilotun hız göstergesi doğruyu gösteriyordu. ona hiç bakılmadı. Akıllarına gelmedi. Havada yükselirken süratsiz kalan uçak stall olarak düştü. sebep buydu

Yanıtla

Kalan karakter 1000
Cengiz ~ 6 yıl önce
Baylar , acı büyük ve olay çok sıcak . Eldeki verilerle sadece editörün yorumunu yapabilirsiniz . Murat beyin sıraladığı olasılıklar son derece mantıklı. Bende bu uçağın geçmişteki kazalarını incelediğimde editörün en başta belirttiği Challenger 604 ün A_380 vortexine girişi sonucu yaşanan olay beni çok etkiledi. Olay sonucu kayıp yaşanmadığından yaşayan kişiler ve uçağın hali yolcuların yaralanması gerçekten ders alınması gereken bir olay. Kazanın olduğu saha körfeze uçan yoğun bir trafik sahası. Bence trafik konuşmalarından ve radardan kaza anında bu uçağın yakınından geçen bir A 380 uçağı varmıdır , hava şartları nasıldır bu mutlak tespit edilmeli. Değişik bigiler var. Uçak pilot isteği ilemi tırmanıyor. Tırmandıktan sonra alçalma isterken teknik bir nedenlemi alçalıyor. Yüksek irtifa uçuşları zordur. Eğerki maximum irtifaya tırmanıyorsanız . Computerlara girdiğiniz ağırlıkla uçağın gerçek ağırlığı aynı değilse uçak tutunamaz ve irtifa kaybeder . Yüksek irtifa stall ları uçağın karakteristiğine göre değişir duyduğum kadarı ile Challenger yüksek irtifa stallundan sonra uygun kumanda verilmediğinde spine bile girebiliyormuş. Böyle bir durum yaşandı ise uçak döne döne çok hızlı irtifa kaybeder. Bu uçakta yeni iseniz bunu önlemeniz çok güç olur. Bu yazdıklarımın hepsi olasılık. Bilimsel veriler saklanmadan açık olarak verilirse havacılık camiası için çok faydalı olur. Çalışan herbirimden insanlar için büyük ders olur

Yanıtla

Kalan karakter 1000
Ugur ~ 6 yıl önce
20 senedir havacılık dünyasında çalışıyorum uçak yapımında teknik tesis görevlisiyim Almanya'da bir defa burada anlatılanlar tamamen palavra o jetleriyle ağırlık yükü ile düşecek jetleriyle değil minimum kapasite 13'dür maksimum 16'dır ayrıca buna Bahar yükü extra dahildir yani bu jetin ağırlık yüzünden düşme olayı palavradır.. Gelelim stall olayına!! Bir defa jetlerin stall olma ihtimali galatasaray'ın Fenerbahçe Kadıköy'de yenme ihtimali ile aynıdır jet uçaklar Sivil havacılık uçaklarından ayıran en önemli özelliğidir zaten stall olmamaları küçük uçak oldukları için stall durumuna kalkış hızına eriştikten sonra asla gelmez. Peki diyelim ki jetleri kalkış pozisyonda pilotaj hatası yüzünden stall oldu gerekli hıza ulaşamadığı için stall oldular ozaman ne olur!! Tekrar toparlaması lazım jeti çünkü jet fiziği itibari ile kolay topatlanabilir bir uçaktır. Hele hele burun üssü çakılma ihtimali palavradır.. He diyelim uçak gerçekten burun üssü çakıldı! O zaman tek ihtimal ancak intihar eden bir pilot yapar bunu kasıtlı olarak..

Yanıtla

Kalan karakter 1000
Yg ~ 6 yıl önce
İyide fener galatasaray ne alaka .Üzüntüyü mü almak istiyosun,şaka mı yani. Bu senin haddin değil anadınmı.
Viril ~ 6 yıl önce
Tabiki karakutular deşifre edilince anlaşılacaktır. Bence sonucu elevatör de biten, Elevatör ile ilgili bi durum oldu sebebi neydi bilinmez ama Elevatör arızası gibi Bana göre seyir irtifasında ve seyir süratindeki bir uçağın kalkış aşçısına yakın yükselme yapması O irtifada ki seyir süratinde Stall a sebep vermez. Tabiki göstergeler doğru veri veriyorsa. Stall süratine düşmeden de ,uçak fiziki tepkiler verebilir. Zaten o açıyla çok az irtifa almış gibi ve çok kısa bir süre yükseliş yapmış yorumlar böyle. Stall olan bir uçak o irtifada yatıp virile bile girse kurtarılırdı eğitimlerde bunlarda var

Yanıtla

Kalan karakter 1000
F ~ 6 yıl önce
Oha aynı şeyi teknik değil ama hissederek düşündüm
öğrenemeyeceğiz ~ 6 yıl önce
diğer kazalar gibi malesef bu kazanın sebebini de öğrenemeyecek kimse ve uçuş ekipleri gereken dersleri çıkaramayacak. çünkü shgm kaza raporlarını sadece ilgililiyle paylaşıyor. yani bu kazanın raporu ilgili şirkete ve talep halinde mahkemeye verilecektir. kol kırılacak yen içinde kalacak yine.

Yanıtla

Kalan karakter 1000
11 ~ 6 yıl önce
11 kadin ...

Yanıtla

Kalan karakter 1000
budur ~ 6 yıl önce
''Bir diğer ihtimal ise uçağın maksimum kalkış ağırlığına yakın bir yükle kalktıktan sonra yüksek irtifaya çıkmak isterken stall olma yani uçağın kaldırma gücünü yitirmesi durumu ile karşılaşma ihtimalidir. Düşen uçağın maksimum çıkabileceği irtifa 41 bin feet’tir. Ancak bu irtifaya çıkabilmesi için uçağın boş olması gerekir. Düşen uçağın bu irtifayı zorlaması durumunda ise yüksek irtifa stall’ı ile karşılaşma olasılığı vardır. Yüksek irtifa stall’ı olarak bilinen bu durumda uçak burun aşağı irtifa kaybeder ve belki de takla atarak hızla düşer. Bu durumda uçağın kurtulma ihtimali neredeyse imkansızdır. 9 yolcu ve iki mürettebat kapasiteli uçakta tam olarak üst limitte yolcu olduğunu ve Dubai’de alışveriş yapmış olma ihtimallerini de düşünerek kargoda ciddi oranda bagaj bulunduğunu varsayarsak uçağın kapasitesinin zorlanmış olabileceği ihtimalini de ortaya atabiliriz.''

Yanıtla

Kalan karakter 1000
sus!! ~ 6 yıl önce
Stall'dan çıkışı öğrenci pilotlar bile bilir ve bütün pilotlar her eğitimde defalarca bunu uygular, bilmeden yorum yazmayın. YOk efendim kurtulma ihtimali neredeyse imkansızdır mış... Ayrıca o stall öyle birden olmaz yavaş yavaş kumandalarda, uçakta, görsel ve duysal uyarılarla geleceği önceden belli olur. Bu durumda hiçbir şey yapmayıp seyretmeye devam ederseniz işte bu dedikleriniz olur, jet uçağında tip eğitimi almış iki pilotun buna seyirci kalması imkansızdır asıl. Sebep başka birşey olmalı.
şu mudur? ~ 6 yıl önce
bravo, ne güzel bilgi takdire şahan deha uleme hatta bilim ötesi, uçak yapımcılığını yalamış yutmuş
KorayK ~ 6 yıl önce
Bombardier (Canadair) CL-600 (Challenger) Series Aeroplanes AD/CL-600/69 Horizontal Stabiliser Trim - Uncommanded 13/2006 Amdt 1 Movement DM Bu seri uçaklar için bir uyarı yayınlanmış bakmak lazım, İstenmeyen ani yükselme ve dalışa sebep olabilcek hareketler hakkında uyarı içeriyor,tabi karakutu belirliyicek herşeyi,tüm ölenlere Allah rahmet eylesin ,yakınlarına sabır versin.

Yanıtla

Kalan karakter 1000
... ~ 6 yıl önce
Bu kadar hızlı düşüş ya stall ile yada kanat/ kuyruk kopması ile olur. Görgü tanıklarının dönerek düştüğünü söylemesi stall ihtimalini düşündürüyor. Doğrusu FDR incelemesi ile belli olacak.

Yanıtla

Kalan karakter 1000
Ahmet ~ 6 yıl önce
Kaza sebebinin açıklanması bir yıl sürer diyorlar. O zamana kadar da herkes unutur konu kapanır gider.Bence bu da uçak şirketlerinin veya bu olayda olduğu gibi uçağı imal eden fabrikaların bir oyunu gibi geliyor bana, olayı sıcağı sıcağına kamuoyuna duyurup zihinlerde yer etmesinin istemiyorlar,soğutup unutturuyorlar.Şimdiye kadar hani uçak kazasının sebebi açıklandı.Muhsin'in helikopter kazasının sonucu bile açıklanmadı. Şöyle böyle deyip kapattılar.

Yanıtla

Kalan karakter 1000

Yorum Gönder

Kalan karakter 1000