05 Ekim 2008, Pazar 08:54:09

Petrol fiyatları düştü, biletlere yansımadı

Petrol fiyatlarında son günlerde yaşanan düşüş, henüz havayollarının bilet fiyatlarına eklediği yakıt harçlarına yansımadı. Uzun menzilli uçuşlarda kişi başına 125 Euro’ya kadar çıkan harçlar, bazı şirketlerin bilet fiyatlarının yüzde 30’una ulaştı.

Yorumunuz...tamamen mutabık-Murat bey
Petrol fiyatları yükselirken bilet fiyatlarına yansımış mıydı ki şimdi yansısın?

Dört kişilik bir aile, bilet fiyatlarına ek olarak İstanbul’dan Antalya’ya iç hat uçuşunda 80 ila 140 YTL, İstanbul’dan New York’a uçtuğunda da yaklaşık 400-500 Euro arasında yakıt harcı ödüyor. Bu neredeyse bir biletin fiyatına eşit. Petrol fiyatları düşüşte. Ama havayolu şirketleri henüz yakıt harçlarında indirime gitmedi. Düşüşün önümüzdeki ay içinde başlaması bekleniyor.

Havayolları, son yıllarda hızla yükselen petrol fiyatlarıyla birlikte zorlu bir dönem yaşıyor. 2004’ten bu yana sürekli artan petrol, geçtiğimiz temmuz ayında varil başına 147 dolarla en üst seviyeyi gördü. Sonrasında bir düşüş yaşanıyor. Ancak bunun ne kadar süreceği henüz belli değil.

2004’TE 4 EURO’YDU

Şirketler, yakıt fiyatlarındaki artışı yakıt harcı üzerinden yolcuya yansıtıyor. İlk defa Mayıs 2004’te İngiliz Havayolları British Airways (BA) tarafından başlatılan uygulama hızla diğer şirketler tarafından da benimsendi. BA’in ilk yakıt harcı sadece 4 Euro’ydu. Yakıt harçları 2004’te 2, 2005’te 3, 2006’da 1 ve geçtiğimiz yıl da 2 kez artırıldı.

Geçmişte uçuş maliyetlerinin yüzde 15’ini oluşturan yakıt bugün yüzde 35’e vurdu. Yakıt harçları kısa uçuşlar için 16 ila 30, 3 saate kadar olan uçuşlarda 30 ila 78, kıtalararası uzun seferlerde de 90 ila 125 Euro arasında değişiyor.

Petrolün varil fiyatı şu an 100 dolar civarında. Ancak Jet A1 olarak adlandırılan uçak yakıtına aşırı talep var. Talebin devam etmesi nedeniyle henüz fiyatlarda hızlı bir düşüş yok. Diğer yandan şirketler yakıt fiyatlarını bir önceki ay ortalamasına göre ödüyor. Yani hala yüksek fiyattan yakıt alan şirketler bunu biletlerine yansıtmak zorunda.

NEDEN FARKLI?

Havayolları arasında yakıt harçları bazen değişiyor. Bu fark, şirketin yaptığı yakıt anlaşmasından kaynaklanıyor. Uzun vadeli alım yapan veya "hedging" olarak adlandırılan sabit fiyatlı alım gerçekleştiren şirketlerin yakıt maliyetleri, diğerlerine göre yolcularına daha az yansıtılıyor.

Ancak uzmanlar, artan maliyetler ve kriz ortamı nedeniyle şirketlerin yakıt fiyatları eski oranına düşse de yakıt harcı almaya devam edeceklerine dikkat çekiyor.

Hürriyet