12 yıldır Türk Hava Yolları’nı yöneten Hamdi Topçu, Posta Gazetesi Ankara Temsilcisi Hakan Çelik’in sorularını yanıtladı. THY Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Topçu, Cumhurbaşkanlığı uçağıyla ilgili olarak “Atatürk’ün Savarona yatına ne diyeceğiz?” yorumunda bulundu.
ATATÜRK’ÜN SAVARONA YATINA NE DİYECEĞİZ?
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan için 185 milyon dolara alınan uçağın pahalı ve gereksiz olduğu eleştirilerine ne diyorsunuz?
Bu konuda bana bir laf düşmez. Ancak bugün ülkelerin temsil edilmesi açısından bakınca gerçekten birçok ülkenin devlet başkanları artık zamandan tasarruf için özel uçaklarla seyahat ediyor. Biz gerçekten büyük ülkeyiz, bu ülkenin yöneticilerinin böyle uçakları kullanması sıradan bir konudur, tartışmalar anlamsız. Yarın başkası cumhurbaşkanı olunca yine o kullanacak. Bunlar şahıs malı değil neticede, ülkeye ait uçaklar. Geçmişe baktığınız zaman, tarihi eleştiriler yapılabilir. Atatürk’ün Savarona yatına ne diyeceğiz? Devletin himayesinde alınmış bir yattı ki o dönemin bütçesinin çok büyük bölümüne karşılık geliyordu. Bir Türk vatandaşı olarak liderlerin Türkiye’ye yakışır hava ve kara araçlarını kullanmalarını normal görüyorum.
THY’nin finansal durumu nasıl?
Her yıl yüzde 20 büyüyen bir şirketiz kargoda daha hızlı büyüyoruz. Ciromuzu 1.2 milyar dolardan 17.5 milyar dolara getirdik. Şu anda Türkiye’nin ikinci büyük grubuyuz. THY son 12 yılda 10 bin çalışanını 45 bine çıkardı. Dünyanın en çok ülkesine ve en fazla uluslararası noktaya uçan havayolu şirketiyiz.
Ukrayna kirizi ve Arap baharından en çok biz mi etkilendik?
Evet çok etkilendik. Suriye’de haftada 28 uçuşumuz vardı, tamamı gitti. O yolcuların bir kısmını Hatay ve Gaziantep üzerinden taşıyoruz. Ukrayna’da da Donetsk’e uçmuyoruz. Yakın coğrafyamızdaki karışıklıklar olmasaydı hem yolcu sayısı hem de gelir düzeyimiz farklı olabilirdi.
Körfez ülkeleriyle rekabette zorlanıyor musunuz?
Biz THY olarak çok kaygılı değiliz ama kontrolsüz büyüyorlar. Giderlerin önemsenmediğin, başka getirilerle karşılandığını görüyoruz. Zararı başka şekillerde gösteriyorlar. Bu şirketlerin, sadece havacılıktan gelir-giderlerini elde eden kökleşmiş büyük şirketlere tehdit olarak algılandığını görüyoruz. Yarattıkları rekabet biraz haksız rekabet boyutunda. Avrupalılar seslerini yükseltmeye başladılar zaten.
2015-2016 döneminde açılması planlanan hatlar hangileri?
Dışhatlarda Manila (Filipinler), San Fransisco (ABD), Hanoi (Vietnam), Miami (ABD) ve iç hatlarda ise Hakkari hattını açmayı planlıyoruz.
“71 YUNAN PİLOTUMUZ VAR”
THY güvenlik alanında dünya sıralamasında nerede?
Güvenlikte sıfır hatayla gidiyoruz. Bütün pilotlara kefilim. Bilgim dahilinde bir risk olursa maliyeti ne olursa olsun o uçağı kaldırtmam. Havacılıkta milyonda bir hata bile vahimdir.
THY’de kaç yabancı pilot var? En çok hangi ülkenin pilotları?
THY bünyesinde çalışan 609 yabancı pilotumuz var. İlk üç sıralamayı ise Alman, Yunan ve İtalyan pilotlarımızdan oluşuyor. 114 Alman, 71 Yunan pilotumuz görev yapıyor.
İran’dan pilot alınmasıyla ilgili haberlerin aslı nedir?
Şu ana kadar THY’de istihdam edilen İranlı tecrübeli pilot sadece 6 kişidir. Türk Hava Yolları olarak önceliğimiz pilotların hangi ülkeden oldukları değil, sivil havacılık ve şirket standartlarına uyup uymadıklarıdır.
THY’de bir Boeing 777’nin kaptan pilotu ne kadar maaş alıyor?
Deneyimi ve tecrübesine göre değişir ama 30 bin TL’nin üzerinde alır. 35 bin alan da var.
Pilot alkollü yakalanırsa cezası nedir?
Çok sıkı kontroller var. Bunun yanında hem kokpit hem kabin birbirini denetliyor. Alkollü pilot veya kabin görevlisi kesin işten atılır! Yabancı pilotlardan da çok menunum.
THY’nin uçtuğu hatlar arasında en yoğun yolcu talebi hangi şehirlerde?
Dış hatlarda ilk üçte Londra, Tel Aviv ve Paris varken, iç hatlarda ilk üç Ankara, İzmir ve Antalya.
Filonuzdaki uçakların yaş ortalaması kaç?
Yolcu uçaklarının yaş ortalaması Türkiye’de 8, Fransa’da 10.6, Almanya’da 10.1, İtalya’da 14.5, Avusturya’da ise 12. 3
DEV UÇAKLARI KİRALAYABİLİRİZ
Yolcuların biraz da prestij olarak gördüğü A380 ve 747-800 gibi dev uçakları filoda görebilecek miyiz?
2016’ya kadar olan siparişlerimizi tamamladık. Bunun sonrasında teslim edilecek olan geniş gövde uçaklarla ilgili bir ihaleye çıkmak istiyoruz. Şu an menzilde A350, Boeing 787 ve 777X var. 2023 filo planlamamızı revize ediyoruz. Önümüzdeki 2 hafta içinde filo gündemli bir yönetim toplantısı yapacağız. Ultra wide (ultra geniş) dediğimiz segmentte yer alan Airbus A380 ve 747-800’le de ilgileniyoruz. Pekin, New York, Seul, Şangay gibi hatlarda daha büyük uçağa ihtiyaç var. Pazar hacmi ve finans açısında sorunumuz yok. Belki 747-800 ve A380’lerden bir kaçını bir süreliğine kiralayıp deneyebiliriz.
Ultra geniş tipte kaç uçak düşünüyorsunuz?
Benim kişisel tahminim kısa vadede 6, uzun dönemde ise 12 tane ultra geniş gövde uçağa ihtiyacımız olabilir diye düşünüyorum. İyi teklifler alıyoruz bunları değerlendireceğiz.
ATATÜRK HAVALİMANI 2017 YILINDA TIKANIR
İstanbul dünya havacılığında nerede?
İstanbul’dan nereye uçuş koyarsanız dolar. 108 ülkeden 264 havalimanından yolcu getiriyoruz. Başka havayolları da buraya yolcu getiriyor. Her tarafa gidecek yolcu var. İstanbul Avrupa’nın değil dünyanın en önemli merkezlerinden biri oldu.
Sabiha Gökçen ne durumda?
Sabiha Gökçen’de ikinci pist ihalesinin hemen yapılması lazım. Orada da kilitlenmeler var şu anda.
3. Havalimanı ne zaman devreye girecek?
Zamanında bitirme irade olduğunu görüyorum. Gecikme Türk havacılığına darbe olur. Son atılan adımlar Atatürk Havalimanı’nı bir miktar rahatlatacak ancak 2017 sonrası tamamen tıkanır. Şu anda bile fiziksel limitler dolu.
3. Havalimanı devreye girdiğinde ne kadarlık yakıt tasarrufu bekliyorsunuz?
Hava trafiğindeki rahatlamayla THY’nin yıllık yakıt tasarrufu 120 120 milyon dolara ulaşır.
Petrol fiyatlarında düşüş kuruma ne kadar kazanç sağlıyor?
Yüzde 1’lik düşüş 45 milyon TL kazanç sağlıyor. Bunun doğrudan bilet fiyatlarına yansıması mümkün olmuyor. Zaten kampanyalarla en iyi fırsatı veriyoruz. Petrol fiyatlarındaki düşüş sayesinde Türk Hava Yolları olarak 2014 Ocak-Ekim ayları arasında giderde yüzde 15 avantaj sağladık.
3. HAVALİMANI ALMANLARIN LEHİNE
Lufthansa ile ortak bir havayolu mu kuruyorsunuz?
Fikir olarak adımlar atıldı. Lufthansa’nın belli hatlarda uzun uçuşlar yapma planları var. Sorumluluğu ve operasyonel riskleri Lufthansa üstlenecek. Sadece hizmet bedeli olarak veya belirli bir karı ortak şirketimiz Sunexpress elde edecek. Bizde Sunexpress’in ortağı olduğumuz için konu bizi de ilgilendiriyor. Lufthansa bize ortak olarak teklif etti. Uçuşlarımızı etkilemeyecek modele ‘evet’ diyebileceğimizi söyledik. Hangi tip uçaklarla ve nasıl yapılacağı konusunda çalışmayı Lufthansa yürütüyor. Anlaşma sağlanırsa geniş gövdeli uçaklarla aralarında Karayiplerin de bulunduğu bölgelere seferler konulacak.
Lufthansa yeni havalimanına nasıl bakıyor? Almanlar yeni havalimanını istemiyor iddiaları dillendirilmişti.
Lufthansa da diğer havayolları da Atatürk Havalimanı’na ilave uçuş hakkı almakta zorlanıyor. Bu sıkışıklıklar bizi de dışarıda zor durumda bırakıyor. 3 havalimanının Lufthansa ‘nın da lehine olacağını düşünüyorum.
EBOLA KURALLARI
Ebola salgınına karşı hangi önlemi alıyorsunuz?
Ebola ile Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü’nün bir takım uyulması gereken kuralları var. Hastalık şüphesi olan yolcu tespit edilirse kokpit ve ekibimizin uyması gereken kurallar var. Hastalık şüphesi olan yolcu en arka sıraya alınacak. Görevli kabin memuru maske, tek kullanımlık eldiven, önlük ve gözlüğü kullanacaktır. Sağlık ekipleri onay verinceye kadar yolcunun uçaktan inmesine izin verilmiyor.
MESSI İLE ÇALIŞMAK MUTLULUK VERİCİ
Dünyada hangi kulüp ve liglere sponsor oluyorsunuz?
Spor yolculara ulaşmada etkili bir araç. Futbl, basketbol, golf gibi birçok dalda sponsorluklarımız mevcut. Futbol kulüpleri Borussia Dortmund, Feyenord, Avrupa’nın en büyük basketbol organizasyonu Turkish Airlines Euroleague, Galartasaray ve Trabzonspor’un sponsoruyuz. Tanıtımımızda basketbolcu Kobe Bryant, dünya futbolunun büyük yıldızı Lionel Messi ile çalışmak mutluluk verici.
Hakan Çelik / Posta
Yorumlar Tüm Yorumlar (39)