26 Eylül 2010, Pazar 08:44:11

Amerika'dan ilginç alım

ABD ordusunun tarihindeki en büyük silah alım anlaşmalarından biri olan projede, Pentagon LM’den 32 adet radara yakalanmayan F-35 savaş uçağı alacak. Ancak bu satışta ilginç olan unsur, her uçağın birim maliyetinin eşit olmaması.
ABD Savunma Sanayisi için Eylül ayı tam bir zafer oldu. Körfez’deki altı Arap ülkesiyle 123 milyar dolarlık anlaşma imzalayan ABD hükümeti, ihracatta beslediği savunma sanayisinin alıcısı olmaktan da geri kalmadı. Aylar süren yoğun görüşmelerin ardından, geçtiğimiz hafta Lockheed Martin Savunma Bakanlığı Pentagon ile beş milyar dolarlık dev bir anlaşma imzalamayı başardı.

Pentagon, yapılan alımın detaylarını henüz açıklamış değil. Beş milyarlık fatura, her F-35’in ekstra parçaları gibi kalkışa hazır hale getirildikleri üretim süreciyle bağlantısız olan maliyetleri de içeriyor. Bu da her uçağın156 milyon dolar anlamına gelmediği demek ancak kamuoyunda bu konu üzerinde soru işaretleri oluşmuş durumda.

FARKLI MALİYET TAHMİNLERİ
Nisan ayında, Virginia’da bulunan savunma sanayi danışmanlık kurumu Lexington Institute uzmanlarından Loren Thomson, her bir savaş uçağının 133 milyondan fazla gelmesinin “saçmalık olacağını” belirtti. Thompson, birim maliyeti 60 milyon dolar civarında olması gerektiğini tahmin ettiği uçakların maliyetleri hakkında iyi bir değerlendirme yapılabilmesi için, uçaklara Ar-ge ve teknolojileri için harcanan para hariç tutularak fiyat biçilmesini istedi.

Ancak Haziran ayında Aviation Week&Space Tecnology şirketi Pentagon’un savaş uçaklarının birim başına maliyetini ortalama 108.7 milyon dolar olacağını belirtti. Uçakların teslim maliyeti ise 132 milyon dolar civarında olacaktı. Tüm bu maliyetlere uçak gemilerine iniş, dikine iniş ve kısa mesafeli havalanma özellikleri gibi değişkenler de dahildi.

Maliyet hesabı son derece kafa karışıcı iken, Thompson 1 Eylül tarihli yazısında Savunma Bakanı Robert Gates’in kafasını karıştıran detayı açıkladı. F-35’ler için, United Technologies şirketinin F-22 savaş uçağı için ürettiği motor uygun görülmüştü. Ancak savaş uçağı motoru üretiminde yerini kaybetmek istemeyen General Electric (GE), lobi faaliyetleriyle farklı bir motor tasarımı sundu.

GATES KARŞI GELDİ
İlk motora göre çok daha maliyetli olan yeni tasarımın iddiasını sürdürebilmesi için, lobiciler iki motorunda test edileceği ayrı üretim hattı oluşturulmasını önerdi. Bu şekilde rekabet ortamı oluşacaktı ancak aynı zamanda milyonlarca dolar boşa akacaktı. Ancak GE’nin niyetini bilen Gates sunulan alternatife sıcak bakmadı.

Ancak her ne kadar savunma sanayisinin gücüne karşı çıkamasa da tasarruflu olmaya çalışan Gates, üretici firma ile sözleşme bürosu arasında anlaşılan fiyat dışında, uçakların satış sonrası maliyetleri de soru işareti oluşturan bir konu. Haziran ayında, uçak fiyatlarının tahminin diğer uçakların geçmiş fiyatlarını değerlendirerek yapan Pentagon’un tahminlerini açıklayan Bloomberg, birim maliyeti 112 milyon dolar olmak üzere projenin 3.820 milyar dolar hesaplandığını belirtti.

Tüm bu karmaşanın önüne geçebilmek için, Gates artan silah maliyetini kontrol altına almasını sağlayacak “sabit fiyatlı” sözleşmeler öne sürdü. Yine de bu çabaların maliyetleri kontrol altına aldığını söylemek güç olsa da, her bir uçağın maliyeti uzun süre tartışma konusu olacağa benziyor.
Amerika'dan ilginç alım

Yorumlar

Bu haber için henüz yorum gönderilmedi.

Yorum Gönder

Kalan karakter 1000