Üreticileri arasında Türkiye'nin de yer aldığı F-35'lerin ek maliyeti Pentagon ve Ankara'yı alarma geçirdi.
Projenin geleceğiyle ilgili 22 Kasım'da Pentagon'un Savunma Tedarik Komitesi'nde kritik bir toplantı gerçekleştirilecek. Uluslararası kaynaklar, projenin 3 yıl sarkabileceğini ve halihazırda 5 milyar dolarlık ek bir kaynağa ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor. Maliyet artışları F-35'in üreticileri arasında yer alan Ankara'yı da alarma geçirdi. Bugün askerler ve sivil bürokratların katılımıyla mini bir zirve gerçekleştirilecek. Türkiye'nin finansman sorununun altından nasıl kalkacağı masaya yatırılacak.
Zaman daha önce projedeki maliyet artışlarını gündeme getirmiş ve Türkiye'ye de şimdilik 4 milyar dolarlık yeni bir faturanın çıkarıldığını yazmıştı. Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül ve Savunma Sanayii Müsteşarı Murad Bayar da maliyet artışını doğrulayarak, Türkiye'nin daha önce 100 olarak belirlenen satın alacağı uçak sayısını gözden geçirebileceğini ifade etmişti. Öte yandan Pentagon'un yaptığı hesaplamalara göre yeni nesil F-35 savaş uçağı projesinin maliyeti 382 milyar dolara kadar çıkabilir. Bu da ABD tarihinin en pahalı askeri projesi anlamına geliyor. F-35'in üreticileri arasında ABD ile birlikte İngiltere, İtalya, Danimarka, Norveç, Avustralya, Kanada, Hollanda ve Türkiye yer alıyor. ABD, F-35 uçaklarından 2.457 adet alacak. Savunma bütçesini kısan İngiltere ise satın alacağı uçak sayısını azaltabileceği sinyallerini verdi.
İlk teslimatı 2014'te gerçekleşmesi gereken proje için Türkiye 10 milyar dolar bütçe ayırmıştı. Ancak uçaklar teslim edilmeden maliyetler gerekçe gösterilerek Türkiye'ye 4 milyar dolar ek fatura çıkarılması işleri karıştırdı. Savunma Sanayii Müsteşarlığı, ilave maliyetin finansmanı için Genelkurmay'ın isteği doğrultusunda Hazine'nin kapısını çaldı. Başkent'te şimdi, artan maliyet karşısında Hazine'nin takınacağı tavrın projenin geleceğini belirleyeceği konuşuluyor. 22 Kasım'da Pentagon'da yapılacak olağanüstü toplantı, projenin geleceği ve Türkiye'nin takınacağı tutum açısından da büyük önem taşıyor. Uçakların teslimatında yaşanacak gecikmenin ise radar sistemleri yazılımı ve uçakların kısa mesafeli iniş ve kalkışlarında yaşanan teknik sorunlardan kaynaklandığı dile getiriliyor. Projenin ortakları arasında yer alan Kanada ve Hollanda gibi ülkelerde ise artan maliyetler seçimler öncesi propaganda malzemesi olarak kullanılıyor.
(Zaman)
Yorumlar