UÇAK DÜŞERKEN KAMERA KAYITTAYDI

10 Ağustos 1984 yılında kaybolan ve yazımıza konu olan uçak, restore edilmiş , iki koltuklu, irtibat ve gözlem uçağı olan bir  "Cessna L-19E Bird Dog"  uçağıdır. Seri numarası 24527-AFA.
 

Uçak,  pilotu tarafından restore edilmiş. Vietnam ve Kore savaşında irtibat görevlerinde yaygın kullanılmasının yanında eğitim uçağı olarak da kullanılmış, savaş zamanı O-1 olarak bilinen ve aktif hizmetine 1974 yılında son verilmiş bir model. 
 

Belki pek çok uçak kazası haberi okumuşsunuzdur. Ama bu kazanın çok trajik bir hikayesi var. Hikayesini okuyunca ve uçaktan çekilen videoyu izleyince kazanın trajik yönü zihinlerinizde netleşecektir. 

 

L-19 kaza belgeleri
 

Cololarado'da Tabernash ormanlıklarında 1984 yılında yüzlerce dönüm ormanlık alanın tahribine neden olan bir böcek istilası söz konusuydu. Binlerce hektarlık geniş ormanlarla çevrili yüksek dağ  eteklerinin görüntülenmesi gerekiyordu. Bu nedenle pilota bir sözleşme teklif edildi. Pilot bu özel uçuş için bir arkadaşıyla birlikte, planlanan rota boyunca uçağın yanına monte ettikleri VHS kamera ile çekimler yapacaklardı. Söz konusu video çekimleri  kalkıştan kısa bir süre sonra başlıyor ve uçak düşene   kadar 6,5 dakika kayıtta kalıyor. Bir uçak üzerinde trajik bir kazanın görüntülenmiş nadir videolarından biri.
 

Uçak Colorado dağlarında normal bir uçuş için Granby'dan (KGNB) ayrılıyor. Fakat planlandığı şekilde hiç bir zaman Jeffco (KBJC) havaalanına iniş yapamıyor.  
 

Kimse ne olduğunu bilmiyordu. Uçak ağaçların içinde kaybolmuş ve acil durum belirleme (ELT) vericisinden de ses çıkmıyordu. Kaza sırasında ufak çaplı bir yangın olmuş, fakat havadan yer tespiti için fark edilmeden geçmişti. Sonuçta arama çalışmaları sonuç vermedi ve kayıp uçak bir süre sonra unutuldu. 
 

Enkazı kayıp olarak tarihlendiği 10 Ağustos 1984 yılından 3 yıl sonra yani 23 Ağustos 1987 yılında ormanda yürüyüş ve macera için bulunan sırt çantalı Backpacker çifti tesadüfen buldu. Bölgede ağaç dallarından sarkan video kaset bantlarıyla birlikte parçalanmış ve kısmen yanmış olarak  bulunduğu zaman aradan tam 3 yıl geçmişti.  FAA tarafından video incelendiğinde, videonun küçük hasarlar dışında sağlam kalması gerçekten şaşırtıcıydı.
 

Birincil kaynak olarak NTSB videoyu inceleyerek raporu yayınladı. 
 

NTSB Özet: Olası Neden
 

Uçak Grandby'dan 08/10/1984 tarihinde ayrıldı ve hedefine varamadı. Enkaz 08/031987 tarihinde yüksek ağaçlarla kaplı bir sırtın yamacında bulundu. Enkazdan kurtarılan video kaset şeridinden etkili ses ve görsel kayıtlar sağlandı. Pilot yaklaşık 180 derecelik bir dönüşte 60 derece eğime varan bir dönüş yaptı ve stall ikaz sesi 3 kez duyuldu. Stall'e giren uçak ters çevrildi ve ağaçlara girdi. 
 

Pilot yükselen araziye doğru uçuşuna devam etti (denizden 10,200 feet). Karşı dağlarda aşağı yönlü güçlü rüzgar akıntılarının olabileceğini bilen pilot, alandan uzaklaşmak için sağa doğru dik bir dönüş yapar ve kötüleşen durum nedeniyle muhtemelen panikler. Uçak kaldırma gücünü kaybeder ve stall uyarıları gelir. Dağ yamaçlarından aşağıya doğru su akar gibi çok çalkantılı rüzgarlar olur ve bu bölgeler uçuş için oldukça risklidir. 
 

Ağustos ayının sıcağında 13.000 feet yüksekliğe kadar çıkabilen uçak daha fazla tırmanamıyor. Sıcak hava buna engel olduğundan tırmanmanın mümkün olmadığını anlayan pilot, dönmeye çalışıyor. 
 

Pilotun hızla dönme çabasında ilk önce ilk stall uyarı sesi geliyor.Pilot paniklemiş olsa gerek 3 stall uyarısı daha geliyor ve bundan sonra arkadan duyulan tek ses, arka koltuktaki pilotun arkadaşının bağırarak söylediği " Lanet olsun, asıl Ronnie" sesi oluyor. Sonrasında ise dallara çarpmanın verdiği kırılma sesleri....Videonun son saniyeleri ürpertici. İki insanın son anları.
 

Kaza sebebi olarak: yanlış uçuş planlama, komutların pilot tarafından doğru verilememesi ve hızın havada tutunma için yeterli hızın sağlanamasış olması. 

 Pilotun ailesinin isteği üzerine görüntüler moratoryum süresi bitinceye kadar FAA tarafından basına verilmemiştir.
 

SELİM ÖZKÖK
 

İşte uçağın düşmesinden saniyeler öncesi...